dinsdag 11 januari 2011

Gijzeling als practical joke

Op het schoolplein werd me net door een vader gevraagd: “Ben je ook schoonschip aan het maken?” [Toelichting: De column is geschreven in de tijd dat Wijnand Duyvendak Kamerlid voor GroenLinks onder vuur lag.]
“Huh wat?”
“Afstand aan het nemen van je actieverleden.”

“Nee, geen enkele behoefte aan,” antwoordde ik.
Dat was het goede antwoord, hij barstte los met voorbeelden van mensen die ook niets terugnemen van wat ze destijds deden en pleiten voor activisme tegen huidige misstanden.
“Ga jij dan ook je favoriete actie nomineren op de site van Peer,” was zijn volgende vraag. Alleen de voornaam is genoeg. Zeker in het geval van Peer de Rijk (Wise) die de actie op Indymedia aankondigde.
“Nee daar heb ik geen zin in.”

Wat is de leukste, de beste, de stomste actie en wil ik daar wel bij stilstaan? Met Kraker Jack op TV en in de kranten moest ik wel denken aan mijn eerste actie met meppende ME’ers in de Staatsliedenbuurt. De slager kwam namens de winkeliersvereniging naar de voorbereidingsvergadering voor de acties tegen de ontruiming in een gekraakte gymzaal. De dominee en de pastoor kwamen, iemand van het Wijkcentrum, en van tal van andere buurtinstellingen. Ik mocht de kerkklok luiden om mensen op te roepen naar de blokkade te komen. De kraakbeweging zorgde samen met kerk, middenstand en bewoners dat de verpauperde buurt leefbaar bleef. Allemaal samen, tegen huisjesmelkers en andere die ons lieten stikken. Ik heb nooit meer zo’n groot deel van een buurt samen op zien trekken. Alcoholistische bierpunks en doorgeslagen radikalinski’s zinde dit niet en zij kwamen met hun oplossingen. De politieke vleugel van de kraakbeweging bepleitte de tacktiek om mensen die niet de juiste lijn volgden in de knieën te schieten. De felgekleurde alcoholisten zetten keihard heftige punk aan tijdens acties waar slager Pannekeet zijn nek uitstak. Ze waren met erg weinig, maar bepalen nu nog steeds in onevenredige mate het beeld. De grootste bekken van toen mogen nu weer op de buis.

Maar eigenlijk heb ik helemaal geen zin om na te denken over de acties van toen. Het heeft zo’n opa-vertelt-gehalte. Maar als het dan toch moet: de leukste actie kwam ik tegen in een boek over wapenhandel van de Britse komiek Mark Thomas. (Het boek heet: ‘As used on the famous Nelson Mandela; underground adventures in the Arms & Torture Trade.’)

De actie liep als volgt: Twee dames (vrouwelijke collega’s van Thomas), dik in de lippenstift, op hakken, staan in de lobby van het hotel waar de gasten voor de gigagrote DSeI wapenbeurs verblijven. Een bord met ‘pendelbus naar de wapenbeurs’ lokt de hotelgasten naar een gereedstaande touringcar. Ze stappen allemaal in: Italiaanse, Duitse, Amerikaanse en Britse wapenhandelaren. “Realiseer je eens in wat voor mooie wereld we leven.” schrijft Mark Thomas. “Deze mannen werken voor bedrijven die waarschijnlijk een miljoenenomzet hebben, maar de aantrekkingskracht van een gratis busrit is nog steeds een sterk wapen.” De bus is nog maar net onderweg als reisleider Thomas zijn verhaal begint: “Jullie zijn betrokken bij de wapenindustrie, de industrie die in belangrijke mate verantwoordelijk is voor het ontstaan van Irak’s buitenlandse schuld. Sommige van jullie bedrijven verkochten wapens aan Saddam Hoessein.” De wapenhandelaren kunnen geen kant uit, en terwijl ze worden rondgetourd, worden ze geconfronteerd met hun activiteiten. Maar Thomas is genadig: “Ik zal jullie van jullie schuldgevoel afhelpen. We houden nu een inzameling. Geef zo gul als je kan. Bedankt” De reizigers staren heel stil terug, de business small talk stopt. De Italiaan zegt: “Ik zou je geld geven. Maar je tactiek is Napolitiaans. Mafiosi!”

Ik word blij van dergelijke bluf en gedreven creativiteit. Thomas heeft een TV programma bij Channel4 en kan de gefilmde beelden van de geschokte wapenhandelaren in de bus daarvoor goed gebruiken. Maar kan dit wel? Is het geen gijzeling? Als rechts iets soortgelijks doet met andersglobalisten op weg naar een symposium om ze de voordelen van het neoliberalisme bij te brengen, wat dan hè? Ja wat dan? Hou toch op, met roomser dan de Paus zijn. Je verstand gebruiken ja, maar puriteins willen zijn in een wereld vol onrecht is burgerlijk en gemakzuchtig.

Martin Broek

stukkie voor konfrontatie website: 2008-09-01