woensdag 4 januari 2012

Granaatwerper in Amsterdam

Op vrijdag 23 december vist de politie een granaatwerper (RPG, Rocket Propelled Grenade launcher) uit het water bij de Stadionkade in Amsterdam. Het wapen is vermoedelijk ingezet bij de aanslag op het gerechtsgebouw aan de Parnassusweg in september 2011.

Detail granaatwerper, still afkomstig van AT5


Aangezien de politie wilde weten of de daders de buis tijdens hun vlucht in het water hadden gegooid, riep ze de hulp in van Defensie. Duikers gebruikten speciale sonarapparatuur, zo schijft dagblad De Pers.

Op verzoek van een Amsterdams persorgaan bekijk ik de uitgezonden beelden om te bepalen uit welk land de RPG afkomsig is. Het is een kwestie van reduceren en deduceren. Vooral de onderkant van de buis sluit veel andere typen uit. Zo vallen granaatwerpers uit vijftien landen af.

Tenslotte heb ik op grond van de uiterlijke kenmerken nog maar drie typen over. Het zijn de Russische RPO, de Joegoslavische M80 Zolja, en de Amerikaanse M72. De RPO valt af, want dat is een vlammenwerper en geen raketwerper. De M80 en M72 worden regelmatig met elkaar vergeleken. Het woord Trebno op het wegwerpwapen (voor eenmlaig gebruik), betekent in het Servisch onnodig. Het ligt dus zeer voor de hand dat het om de M80 gaat. Voor mij was het onverwacht dat ik op basis van TV beelden kon bepalen om welk type het ging.



Als ik ga zoeken naar de M80 en M72 dan stuit ik op de Nederlandse site: crimescene.pro. Hierop worden de twee typen granaatwerpers genoemd die ik deduceerde uit de beelden van het door de duikers gevonden exemplaar. De aanslag van september 2011 waarmee het wapen in door de media in verband wordt gebracht, wordt op deze pagina niet genoemd. Wel worden twee eerdere aanslagen met granaatwerpers gememoreerd:

- Op maandag 2 april 2007, de eerste dag van het proces tegen Willem Holleeder en zijn medeverdachten wordt met een anti-tank wapen geschoten op de Bunker in Amsterdam-Osdorp.
- Op woensdag 8 november 2006, wordt het gebouw van uitgeverij PCM (waar onder meer Trouw, de Volkskrant en NRC Handelsblad worden gedrukt) beschoten met een Licht Anti-tank Wapen.

(De Telegraaf, Raketaanslag blijft vaak onopgelost; Mogelijk waarschuwing georganiseerde misdaad, 22 september 2011 geeft een goed overzicht.)

De pagina van Crimescene is een maand voor de vondst, in november 2011, aangepast. Dat de politie en leger het wapen relatief eenvoudig konden vinden zou aan een tip kunnen liggen en niet alleen aan de ingezette middelen. Het zou kunnen dat die tip uit de hoek van de politie komt, maar ook een criminele bron is mogelijk. Ook zou sprake kunnen zijn van eerdere signaleringen waarop Crimescene zijn keuze - er zijn tientallen typen in omloop - baseert. Al heb ik die niet kunnen vinden. (M.n. bekeek ik foto's van bij Mink Kok in beslag genomen wapens op het internet.) De Metro vermeldde dat er geen verband was tussen eerdere aanslagen en die van september 2011.

Het belang van dit onderzoekje is gering. Het laat zien dat een conflict en ongecontroleerde situatie aan de randen van Europa, zoals in Joegoslavië, gevolgen heeft voor de veiligheidssituatie in de Europese Unie. Maar de wapens kunnen bijvoorbeeld ook uit illegale handel komen of buitgemaakt tijdens diefstallen op legerbases.

De RPG's zijn een belangrijk wapen voor terroristen en minder zwaar bewapende tegenstanders tijdens een guerrilla oorlog. Dat geldt zeker de versies waarmee luchtdoelraketten kunnen worden afgeschoten, de zogenaamde MANPADS, maar ook de anti-tank versies. Het is met name Irak waar de afgelopen jaren is geëxperimenteerd met het gebruik ervan. Dat dergelijke wapens jarenlang kunnen circuelren in Nederland is zorgwekkend.

Martin Broek
27 december 2011

Op 3 januari komt het AVRO-programma Opsporing Verzocht met nieuwe informatie. Het is een buis van 1.20 meter lang die door het leger gebruikt wordt als antitankwapen. Het leger lijkt op het Nederlandse leger te duiden, maar dat gebruikt de Zweedse pantserfaust en Israelische GILL.

5 opmerkingen:

Antoinette Duijsters zei

Ja hoor, wapens overal.

Jan de Stripman zei

Interessant onderzoekje. Uit voormalig Joegoslavië zijn veel wapens in de illegaliteit terecht gekomen, begreep ik. Er lag daar ook erg veel opgeslagen in kleine depots. In een onoverzichtelijke situatie, als een burgeroorlog, verlies je daar snel het zicht op...

martin zei

Antoinette en als er geen wapens is dan wordt er wel een keukenmes gebruikt. We leven in een jungle. Nee hoor grapje, maar het is wel ernstig dat dergelijke zware wapens door criminelen worden gebruikt.

Jan vroeger deed ik het vaak om aan te tonen welk wapen in een ver en mensenrechtenschendend land werd gebruikt.

Zelfstandig journalist Antwerpen zei

In de Amsterdamse onderwereld schijnen veel ex-Joegoslaven rond te lopen. Wellicht verklaart dat ook al een boel.

Anoniem zei

Ik denk dat ik mijn uzi maar van zolder haal het wordt hier veel te gevaarlijk.