Catch all in the Netherlands

In November 2007 the Dutch government declared efforts to come to adoption of a European catch all policy was not needed, because “the idea of catch-all is already implemented in all EU member states participating in the Australia Group, the Missile Controle Regime, the Nuclear Suppliers Group, the Wassenaar Arrangement and in Regulation EC/1334/2000 to set-up a Community regime for the control of exports of dual-use each containing a catch-all measurement.”(1) The Catch-all order is based on Article 4 of this regulation.(2) It gives the government the possibility to control items not on the control lists if there are reasons to do so in circumstances as determined in article 4 of the Dual-use regulation. Since the imposition of a catch-all provision may lead to diminished legal certainty, the government uses its power to impose a mandatory license requirement with great prudence and caution. 

It's use is specified in the User Guide for Export Control on Strategic Goods and Services and this states the catch all can be imposed on goods that are not subject to mandatory licensing, but may be intended for: 

* the development of weapons of mass destruction or missiles capable of delivering such weapons;

* may be intended for goods on the EU list of military goods that have been exported to the country of end-use without the proper license required (see article 4, paragraph 3, of the Dual-use regulation);

* for any of the uses referred to above, the exporter is aware of, he must notify the Ministry of Foreign Affairs. In such a case the exporter will be duly notified by MFA that a license is required on the export concerned; or

* if the purchasing country or country of destination is subject to an arms embargo of the EU, UN or OSCE and the items may be intended, in their entirety or in part, for a military end-use (see article 4, paragraph 2, of the Dual-use regulation).

In such cases the exporter will be informed by an individual decision. 

The catch all can also be used for reasons of public safety and human rights consideration and the Ministry of Foreign Affairs, based on a Ministerial Regulation (Verordening, artikel 8 juncto Bsg, artikel 4), can issue a ban license requirement on the export of dual-use goods not appearing in Annex I of the Dual-use regulation (see article Article 8 of the Dual-use regulation).(3) 

The Ministry of Foreign Affairs (MFA) will notify the exporter that a license is required on the concerned export. Violation of such a catch will be penalised according to the Wet Economische Delicten [Law on Economic Offences]. For the BES-island there is a specific Customs Law.(5) 

In the so-called carré-overleg, every two months among and policy departments, ongoing developments are discussed, like catch all cases. But it limits itself to the proliferation of WMD.(6) The Catch all also has the function to gain time to get better information and consider if the export is or is not in line with the above mentioned considerations more thoroughly.(7) 

Although the catch all can be used for and military end use in countries under an arms embargo in the Netherlands is mainly used for dual use. Article 4a of the Decision Strategic Goods provides the Minister with the powers to prohibit extra-community transit of dual use products and trans community transfer of dual use for WMD and military applications,(8) based on the EU Regulation provision given for this catch all policy.(9)

That the catch is mainly used on dual use is to be expected, because as Anna Werter explained the inclusion of it in the control regimes on regimes controling WMD-weapons and the Missile Regime were necessary in order to keep export controls up to date with rapid technological developments and with new intelligence about possible military applications.(10) Dennis Krepp of the National Security and Technology Transfer Controls of the U.S. Department of Commerce statedd in 2012 that the catch-all clauses mainly exist to to be able to control exports that contribute to programs of concern.(11) Also for the Dutch government catch-all is focussed on dual-use. The Dutch government recently tried to expand the catch all in the frame work of EC/428/2009 to ICT related technology which can be used for human rights violations and has encouraged this in 2014 in the EU fora.(12)

The Catch all reported
 
The use of the catch-all is the most under-reported aspects of arms trade policy. When searching the official Dutch website rechtspraak.nl [justice.nl] on catch-all several cases verdicts and hearings are mentioned. But they have no connection with weapon/military related exports or point to the same case, the exports by Slebos Research to Pakistan in connection with the nuclear programs of his study friend Abdul Qadeer Khan.(13) In the end Slebos was in fact not punished. He got a suspended fine of € 85.000, but with a probation of only one day only to show the proven crime is worthy of condemnation and for preventive reasons.(14) After more as four years the complicated catch-all and dual use case came to an sloppy end. In the annual reports on military exports, the Netherlands mentioned catch all denials only in 2009: civil aircraft parts and civil camouflage paint to Iran.(15) But since that time the term catch all is mentioned only once in the 2014 report in connection to improved catch all use in the framework of the Australia group.(16) The catch all was also part of the annual report of the General (AIVD) and Military (MIVD) Intelligence and Secret Service reporting, they provided information to the Ministry of Economics, Agriculture and Inovation (now Ministry of Economics) leading to several cases of enforcing catch all cases.(17)

The Catch alls are not exchanged among the member states, however one third of the denials are connected to catch alls according a 2009 evaluation report of Dutch arms export policy.(18) In the same year however the Minister of Economics Van Ardenne wrote to the parliament that European exchange on catch all cases is not an established policy, but that exchange of information on exports to Iran are more extensively shared and evaluated among EU Member States.(19) Most detailed Dutch information is a table provided in December 2008 on catch alls to countries under embargo or are potentially dangerous proliferation destinations.(20)

Datum	Product	Land van bestemming	Vergunning aangevraagd	Vergunning verleend	Opmerkingen
10/09/2008	Wetenschappelijke tijdschriften	Iran	Ja, 20 stuks	Ja, 11 stuks
19/08/2008	Röntgen diffractie apparatuur (onderdelen voor)	Iran	Nee
29/07/2008	Rotorbladen	Iran	Nee
12/06/2008	Aluminium buizen	Iran en Irak	Nee
21/05/2008	Ringen	Iran			Ingetrokken
25/04/2008	Werktuigmachines (onderdelen voor)	Iran	Nee
01/04/2008	Uranium analyse apparatuur	Iran	Nee
28/03/2008	Smeermiddel	Iran	Ja	Ja
27/03/2008	Onderhoudsapparatuur	Iran	Ja	Nee
25/03/2008	Vliegtuigonderdelen	Iran	Nee
26/02/2008	Vliegtuigonderdelen	Iran	Nee
13/02/2008	Filters voor microdeeltjes (HEPA)	Iran	Ja	Ja
29/01/2008	Duikapparatuur en toebehoren	Iran	Ja	Nee
16/01/2008	Gaschromatrograaf	Iran	Ja	Nee
02/01/2008	Nikkellegeringen	Iran	Nee
30/11/2007	Staal gelegeerd met chroom en molybdeen	Iran	Nee
30/11/2007	Reinigingsmiddel	Iran	Nee
29/08/2007	Roestvrijstalen staven	Iran	Nee
28/08/2007	Software	Iran	Nee
30/08/2007	Warmte-behandelingsoven	Iran	Nee
20/08/2007	Plasmaspuitapparatuur	Iran	Ja	Nee
02/08/2007	Fotospectrometer	Iran	Nee
29/01/2007	Vliegtuigonderdelen	Iran	Ja, 216 stuks	Ja, 152 stuks	Herzien
13/11/2006	Grondverf	Iran	Nee
05/10/2006	Vliegtuigonderdelen	Iran			Ingetrokken
28/09/2006	Vliegtuigonderdelen	Iran			Ingetrokken
Source: Vaste commissie voor Economische Zaken, List of questions and answers. Published December 5, 2008-2009, 22054, no. 143, Tweede Kamer 2008-2009, question 2.

Recent cases 

One of the more recent cases deals with the deliverance in 2003 of glycol (MEG) from the Netherlands to Syria. The Netherlands was warned by the US during a conversation with employees of the Ministries of Foreign and Economic Affairs at the 7th of August 2003 that the MEG was intended for the Syrian missile program. Belgium customs stopped the glycol in the harbour of Antwerp and the Netherlands was asked by the US to assist in preventing the export to sail. However this was juridically impossible, because a treaty between the Netherlands and Belgium of 1842 prohibited limitations on consignments from Antwerp via De Schelde to the North Sea. The Belgium authorities were also juridically hampered because the goods where not on the dual-use list and because it was a Dutch export they were not authorised to stop it by a catch all. This hole was relatively fast repaired having glycol on a Dutch National dual use Regulation.(21) A relatively fast solution to prevent further exports.

In 2015 German de-militarised army trucks were exported to Sudan (see also below). Members of Parliament Raymond Knops (CDA) and Sjoerd Sjoerdsma both asked questions on the issue. Knops asked if agreements with industry and trade on a small number of sensitive destinations (like Syria, North-Korea, Sudan, Myanmar and Iran) to prevent the export of potentially sensitive, non-strategic goods, military used at its destination. He asked if in this kind of agreement, without large administrative burdens, the catch-all could be used. The answer on use of the catch-all was given to Sjoerdsma: “a catch all can only be enforced if the (civil) goods which are not listed on the EU military list, but get an military use in a country under an arms embargo. Military end use is only the case when the (civil) goods are used for the development, production or overhaul of goods on the EU military list,” according to Minister Ploumen of Trade and Development Aid answered. In this case the Netherlands considers the trucks as civil and thus not under the catch all.(22)

(unpublished May 2016) 

Footnotes:

1. Van Velzen, K, Questions to the Ministers of Foreign Affairs, Justice and secretary of Economic Affairs on the deliverance of strategic goods to Pakistan of October 9, 2007. Published October 9, 2007, 2007-2008. Answered by Minister of Foreign Affairs Verhagen, M.J.M. and the Secretary of Economics Heemskerk, F., also on behalve of the Minister of Justice. Received November 7, 2007. Published March 17, 2008. 2007-2008, question 1601.
2. Ministry of Foreign Affairs, Handboek Strategische Goederen en Diensten, April 2016, p. 16.
3. Ministry of Foreign Affairs, Handboek Strategische Goederen en Diensten, April 2016, p. 16; and Handboek Veiligheid, Gezondheid, Economie en Milieu (VGEM [Security, Health, Economy and Environment]); chapter 5 on Dual-use goods on the web site of the tax authorities (http://www.belastingdienst.nl/bibliotheek/handboeken/html/boeken/HVGEM/strategische_goederen-goederen_voor_tweeerlei_gebruik_dual_use_.html)
4. Van Velzen, K, Questions to the Ministers of Foreign Affairs, Justice and secretary of Economic Affairs on the deliverance of strategic goods to Pakistan of October 9, 2007. Published October 9, 2007, 2007-2008. Answered by Minister of Foreign Affairs Verhagen, M.J.M. and the Secretary of Economics Heemskerk, F., also on behalve of the Minister of Justice. Received November 7, 2007. Published March 17, 2008. 2007-2008, question 1601.
5. Besluit van 23 december 2010 tot vaststelling van het Uitvoeringsbesluit Douane- en Accijnswet BES (Uitvoeringsbesluit Douane- en Accijnswet BES) Article 2.3. This article regulates the licensing for export. Is connected to agreements in which the Netherlands is a party. The regulation is similar to the Dutch export regulation. Also the BES islands may use a so-called catch-all for reasons of public security or on human rights considerations.
6. This so-called carréoverleg is mentioned in Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en report Beleidsevaluatie, Beleidsdoorlichting van het Nederlandse exportcontrole- en wapenexportbeleid, IOB Evaluaties, no. 325, October 2009. Published by Ministry of Foreign Affairs, p. 52; and Doorvoer van strategische goederen; Het wettelijk kader en de bestuurlijke praktijk in het Vlaamse Gewest en de naburige stelsels Kathleen Van Heuverswyn, i.s.m. Nils Duquet, Brussel, 6 augustus 2013 ( http://www.vlaamsvredesinstituut.eu/sites/vlaamsvredesinstituut.eu/files/files/reports/rapport_doorvoer_van_strategische_goederen.pdf
7. Handboek Veiligheid, Gezondheid, Economie en Milieu (VGEM [Security, Health, Economy and Environment]); chapter 5.4.3 Catch-all regulation on exports on the web site of the tax authorities (http://www.belastingdienst.nl/bibliotheek/handboeken/html/boeken/HVGEM/strategische_goederen-goederen_voor_tweeerlei_gebruik_dual_use_.html)
8. See: Article 4a Besluit strategische goederen (valid April 1, 2015 until present).
9. Article 4(6) COUNCIL REGULATION (EC) No 428/2009 of 5  May 2009 setting up a Community regime for the control of exports, transfer, brokering and transit of dual-use items.
10. Anna Werter, Enforcing European Union Law enforcing on exports of dual-use goods, SIPRI Research Report no. 24, Oxford University Press, 2009, p. 57.
11. Mr. Dennis Krepp Office of National Security and Technology Transfer Controls U.S. Department of Commerce, Powerpoint: Implementing Catch All Controls A Risk Assessment-based Approach Toward Nonproliferation, March 2012 (http://www.state.gov/strategictrade/documents/organization/190331.pdf, visited May 3, 2016)
12. Algemene commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. List of questions and answers of February 11, 2016, 2015-2016, published February 12, no. 270, 22 054, question 42. Staatssecretaris Bleker van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie during Parliamentary debate stated the same on January 2012, Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 22 054, nr. 190 , p. 15 kst-22054-190.
13. See http://uitspraken.rechtspraak.nl/ e.g. this one http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBALK:2005:AU8250 and search for “catch-all.” For an overview of the operations by Slebos see, Frank Slijper, Project Butter Factory; Henk Slebos and the A.Q. Khan nuclear network, Transnational Institute in association with Campagne tegen Wapenhandel, Amsterdam, September 2007.
14. http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHAMS:2009:BH1775
15. Iran was a priority at the time, see 21501-02-961 Minister of Economic Affairs Van Ardenne-van der Hoeven, Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken, Den Haag, 21 april 2010 Tweede Kamer 2009-2010.
16. Wapenexportbeleidsraporten 2004-214 searched for catch all, only two catches. Annual Report Arms Export Policy 2014 (in Dutch), p. 14.
17. Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Annual report 2010 of Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst, april 2011, p. 30. blg-109155; and Ministry of Defence Annual Report Arms Export Policy 2010 Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (Annual report) MIVD 2010 April 2011, p. 41.blg-111454.
18. Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en report Beleidsevaluatie, Beleidsdoorlichting van het Nederlandse exportcontrole- en wapenexportbeleid, IOB Evaluaties, no. 325, October 2009. Published by Ministry of Foreign Affairs, p. 82.
19. Minister of Economic Affairs Van Ardenne-van der Hoeven, M.J.A., Letter Council General and Foreign Affairs, April 21, 2010. Published April 23, 2010, 2009-2010, 21501-02 no. 961.
    
20. Vaste commissie voor Economische Zaken, List of questions and answers. Published December 5, 2008-2009, 22054, no. 143, Tweede Kamer 2008-2009, question 2.
    
21. Algemene commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, debate on Initiatiefnota van de leden Sjoerdsma en Servaes: «Wapens en Principes, Ambities voor een geloofwaardig en geharmoniseerd wapenexportbeleid in Europa». Published on 16 september 2015, 2015-2016, 34103 no. 6; and The algemene commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, List of questions and answers. Published June 20, 2014, 2013-2014, 22054, No. 246.
22. Sjoerdsma, S., Question to the Minister for Foreign Affairs and Development Aid on trucks to Sudan, sent June 26 2015 and answered by Minister Ploumen September 2, 2015 2014-2015 (3296); Knops, R., additional questions on same issue to the Minister for Foreign Affairs and Development Aid, sent July 1, 2015 and answered by Minister Ploumen September 2 2015 2014-2015 (3295).

Week 12 in 25 tweets

Er zijn wat constanten in dit jaar. Twee daarvan:

De voortdurende leveringen aan Saoedi-Arabië, waarbij de tegenstanders vooral het conflict in Jemen aanvoeren. De Islamistische, autocratische en corrupte staat die de spil binnen het Soennitische machtsbolwerk is, kent meer redenen om niet te leveren. Oliedollars en juist die spilfunctie in een strategisch belangrijk gebied zorgen ervoor dat velen ethische overwegingen aan de kant schuiven en blijven leveren. In dit overzicht komt Fokkers bijdrage aan het Apache programma naar voren.

De andere constante is de problematische verhouding met Turkije. Het is een belangrijke afnemer van Europese wapentechnologie (zelfs geïntegreerd in het Europese defensie-industriële beleid), maar ook een dwarsligger in de Irak/Syrië oorlog, een land dat zich autocratisch, maar ook onvoorspelbaar ontwikkeld.

Bovendien een link naar het 18e Wapenexportrapport van de EU. 

Amerikaanse uitgaven voor de ruimteoorlog

Nederland (zie ook 17-21)

a – 260317: #Dutch MFA letter on #naval exports to #Thailand and #Indonesia. #Kamerbrief over afgifte vergunningen #wapenexport http://bit.ly/2n5bPEI

EUROPA

1 – 240317: Over 500 of pages on #EU member states arms exports. 18th annual report http://bit.ly/2nT9q4r

2 – 240317: Retweet @FrankSlijper, Scottish independence might hurt UK arms industry more than #Brexit http://bit.ly/2nT2cxi

3 – 240317: #EU Arms trade licenses 2015, total to: #Saudi's € 22,241,829,866 and Turkey € 2,600,449,052. Human Rights? Security? https://www.parlament.gv.at/PAKT/EU/XXV/EU/13/56/EU_135627/index.shtml#I_135455

4 – 230317: Retweet @_ENAAT  #ENAAT and #vredesactie Op'Ed: EU defence policy ready for psychiatric treatment @EURACTIV http://bit.ly/2o6aKOv

België

b  – 260317: Belgian development aid minister De Croo calls for arms embargo on Saudi Arabia. The competence however is regional. http://bit.ly/2n6XGre

Duitsland (zie 6, 7)

Tsjechië

5 – 220317: #Czech president Zeman: "That (re-export of #arms) is none of our business." Adding that it is for the countries to deal with. CTK 21/3/17

Turkije (zie ook 3 )

6 – 220317: No arms for #Erdogan - #Bundesregierung refuses exports to #Türkei (in German) https://t.co/gGvIQS5v88

7 – 260317: #Ankara: #German guns in the hands of terrorists and restrictions on Turkish #weapons demands. This is unacceptable. http://bit.ly/2n6pkF0

VK (zie ook 2)

REST VAN DE WERELD

Australië (zie 14)

China

8 – 230317: #Taiwan #China relations, more arms & military expenditures not the solution, but seeking stable cross-strait ties http://bit.ly/2np8zap

9 – 220317: Export of #Chinese #drones assembly line to #Saudi Arabia 'will benefit both sides' http://www.ecns.cn/business/2017/03-22/250161.shtml

Egypte

10 – 240317: Retweet @FrankSlijper, Why Europe is floating Egypt's Navy - The promise and pitfalls of arms deals with Cairo https://www.foreignaffairs.com/articles/europe/2017-03-24/why-europe-floating-egypts-navy?cid=soc-tw-rdr @ForeignAffairs

Israël (zie ook 24)

11 – 230317: #Israeli skylark #drone downed over #Syria http://bit.ly/2n4WzaY

Jemen

12 – 240317: Retweet @DutchMFA, #KingdomNL, EU & Norway continue to support independent investigations into all alleged violations & abuses in Yemen. http://bit.ly/2mDMQNh

Koeweit

12 – 230317: A new US$ 37m load of #bombs for #Kuwait. http://bit.ly/2mDC0H3 #federalregister

Nigeria

13 – 220317: How #Amnesty International effectively blocked #Nigeria from getting #COIN attack #aircraft. http://bit.ly/2npbno7

Saoedi-Arabië (zie ook b, 3, 9, 12, 21)

14 – 260317: Nations want to reimburse money spend on oil. #Australia selling military equipment to Saudi's an brutal autocracy. http://bit.ly/2n6ygKA

15 – 230317: #L3 Fuzing and Ordnance Systems got a $37m #FMS contract to provide #Saudi Arabia 38284 M734A1 & 165426 M783 #fuses. http://bit.ly/2nWwlw7

16 – 200317: #Boeing receives $3.2B US Army contract for Apache AH-64E sales to #Saudi Arabia's National Guard. #SANG http://bit.ly/2nBo13R

DEFENSIE-INDUSTRIE

Damen

17 – 240317: 8 + 4 #Damen Interceptors for #Panama built in #Turkey. Vessels used to counter #narcotic trade. http://bit.ly/2mDxad6

18 – 230317: #VSTEP (http://vstepsimulation.com/about/ ) and #Damen sign cooperation agreement for Royal #Bahamas Defence Force project http://www.en.portnews.ru/news/236233/

19 – 210317: Damen SEA 1180 Ofshore Patrol Vessel #OPV Roadshow tours Australia. http://bit.ly/2o5TCso

Thales Nederland

20 – 230317: Retweet Thales Nederland‏ @thalesnederland, Vandaag sprak Koning Willem-Alexander o.a. met Gerben Edelijn, CEO Thales & partner van HSD over uitdagingen in het veiligheidsdomein. http://bit.ly/2njDmUD

Fokker

21 – 210317: This weekend 42 Somali refugges killed by #Apache heli (after UAE denied it so investigation started). Dutch #Fokker http://bit.ly/2nT68hL

WAPENS

Apache (zie 16, 21)

Drones (zie ook 9, 11)

22 – 230317: The drone arms race: How the military is defeating #drones http://bit.ly/2np5tU8

F-35

24 – 200317: #F35 in bad weather again. After US (going #Boeing) now #Israel considers F15 for its fleet, instead of extra #JSF. http://bit.ly/2njJLPt

Wapenbeurzen

25 – 210317: LIMA Southeast Asia’s largest naval, aerospace arms fair in Malaysia. http://disq.us/t/2lgjkls  Companies per country: http://www.limaexhibition.com/exhibitors-list.php

Onderzoek en activisme (zie ook 4, 13)

Week 11 in 25 tweets

Deze week vallen verschillende kwesties op. Twee tweets over Turks-Europese samenwerking (Duitsland en VK) en twee over opbouw (dreiging met) relaties Rusland. Ankara mist solidariteit en technologie overdracht vanuit NAVO. Het is echter onmiskenbaar dat de NAVO-technologie en defensie-industriële structuren veel meer met de Turkse defensie-industrie zijn verweven. Daar neem je niet zonder gevolgen afstand van.

Verder valt het grote aantal Zweedse (SAAB Gripen, corruptie) berichten op. Veel Zweeds nieuws haal het Engelse taalgebied niet. Deze berichten worden wel opgemerkt.

Figuur die laat zien hoe militaire uitgaven steeds groter deel van budget VS uitmaken.

Nederland (zie ook 18, 21)

1 – 150317: It is something annual, but I had never noticed it. NATO BENELUX Industry Day 17 March 2017 http://bit.ly/2mwB6bv

2 – 180317: Dutch conservatives & islamfobist #PVV voted against #rules to control small arms in European Parliament. (in Dutch) http://sargasso.nl/pvv-strengere-controle-op-wapenhandel/

EUROPA (zie 2, 9)

Duitsland (zie 4, 23)

Turkije (zie ook )

3 – 150317: #Turkish #Nurol exports armoured vehicles to North African country. Nurol partners #UK #BAE Systems. http://bit.ly/2nHNB3U

4 – 150317: Despite turmoil armoured vehicles venture between #Turkey’s BMC, #Germany’s Rheinmetall & Malaysia’s Etika continues http://bit.ly/2mRVYN2

5 – 170317: #Turkey considered #NATO before - but said it didn't see solidarity on technology sharing - #Russian #missile system http://bit.ly/2mXjE0V

6 – 170317: According to #Rosoboronexport #Turkey interested in Russian protection systems for tanks and small arms. http://bit.ly/2n3zE2O

VK (zie ook 3, 12

7 – 150317: Andrew Smith (#CAAT) on How #Brexit could fuel the international arms trade http://www.newstatesman.com/politics/staggers/2017/03/how-brexit-could-fuel-international-arms-trade

Zweden (zie ook 11, 23)

8 – 140317: #Saab opens #Philippine office to market its #Gripen fighters. http://business.mb.com.ph/2017/03/12/saab-opens-philippine-office/ via @manila_bulletin

Zwitserland

9 – 170317: #Swiss rifle association up in arms about #EU #gun law http://www.swissinfo.ch/eng/politics/referendum-threat_rifle-association-up-in-arms-about-eu-gun-law/43030494#.WMuhFpJ-fj4.twitter … @swissinfo_en

REST VAN DE WERELD

Brazilië

10 – 140317: #Swedish PM may be called to testify for #Brazil’s #Lula who is involved in #Saab #Gripen arms #corruption scandal http://bit.ly/2n2q7te

Colombia

11 – 180317: Dubious defense cooperation with #Colombia of #Sweden's #Saab. https://sputniknews.com/military/201703161051640319-sweden-colombia-saab/ @SputnikInt

India (zie ook 15)

12 – 140317: #Indian military Aerospace industry export opportunity: Sri Lanka’s fighter selection, it may be the #BAe #HAL #Hawk http://bit.ly/2mwOYSN

13 – 180317: #India's #steel companies are entering the #defence business supply chain. #Tatra #Essar remember #Krupp #Vickers http://bit.ly/2mhcXJU

Israël (zie ook 25)

14 – 150317: #Israeli executive, Yuval Marshak, pleads guilty to defrauding the US Foreign Military Financing #FMF program http://bit.ly/2n2pEaK

15 – 150317: #Israel’s arms sales to #India could imperil ties with #China http://bit.ly/2nuUiXR  via @asiatimesonline

Peru

16 – 180317: #Peru edges closer to clawing back $50m from Fujimori arms deals | #Corruption Metro Tell - South Africa News: http://www.metrotell.co.za/news/peru-edges-closer-to-clawing-back-50m-from-fujimori-arms-deals#.WM03lS-H258.twitter

Soedan

17 – 170317: South Sudan government to blame for famine, still buying arms: U.N. report http://reut.rs/2mFe41m via @Reuters (Few days later denial by South-Sudanes government, see: http://bit.ly/2mJ0qe9 but report still secret.)

Vietnam

18 – 150317: #Vietnam, #Netherlands look to boost defence industry co-operation in environment full of tension. Wise? #Damen http://bit.ly/2mwB6bv

Jemen

19 – 130317: Kristine Beckerle'(#HRW): all "warring parties ... aren't doing enough to minimize harm to #civilians," in #Yemen. http://bit.ly/2nwI7cc

DEFENSIE-INDUSTRIE

Damen

20 – 160317: #Romanian government gives up on buying #Damen corvettes, because of illegal decision. http://actmedia.eu/daily/the-government-gives-up-on-buying-the-corvettes-which-had-to-be-built-in-galati/68509

Thales Nederland (zie ook 24)

21 – 180317: #Thales Netherlands is being awarded a $10 million contract for two Sea Sparrow #missile guidance units for #Japan. http://bit.ly/2mFoWfJ

WAPENS

F-35

22 – 140317: OyVey! F-35As can't hit moving targets, but fix is on its way. @ValerieInsinna reports http://bit.ly/2nHS9rc

Onderzeeboten

23 – 140317: Swedish Kongsberg German thyssenkrupp Marine Sys & Atlas Elektronik create joint venture on submarine combat systems https://kongsberg.com/en/kog/news/2017/march/enter%20into%20a%20comprehensive%20teaming%20agreement%20for%20submarines/

Raketschild

24 – 140317: Bijdrage aan raketschild leidt tot nieuwe nucleaire wapenwedloop https://www.grenzeloos.org/node/9179

Corruptie (zie ook Damen, 10, 11, 14, 16, 20)

25 – 150317: 13 held for #corruption at Israel weapons giant #Israeli #IAI. Allegations of bribes, theft, and money #laundering. http://bit.ly/2mM3UOb

Bijdrage aan raketschild leidt tot nieuwe nucleaire wapenwedloop

Voor zover defensie in de verkiezingsstrijd aan de orde kwam ging  het er vooral over dat het  budget moest voldoen aan  de magische NAVO-norm van 2%. Een norm die geen enkele relatie heeft met behoefte of dreiging maar gekoppeld is aan het BNP. Het huidige budget gaat, met de aankoop van de F-35’s (Joint Strike Fighters) voor een belangrijk deel naar de Amerikaanse wapenindustrie. En nieuwe grote materieelprojecten staan op stapel, onder meer voor de Nederlandse deelname aan het raketschild, dat het precaire nucleair evenwicht verstoort. 

De sterk geïntegreerde Nederlandse en Belgische marines hebben onlangs besloten te streven naar aanschaf van identieke fregatten voor de bestrijding van onderzeeboten. België gaat er een miljard euro voor begroten, Nederland € 730 miljoen. Het financiële verschil kan veroorzaakt zijn doordat België anti-raket-raketten op de schepen wil plaatsen (zogenaamde 'shooter capaciteit') als onderdeel van het raketschild.

Het raketschild (missile shield) moet niet verward worden met Ronald Reagan's Star Wars of Strategic Defense Initiative (SDI) dat de wapenwedloop tijdens de Koude Oorlog opvoerde en bijdroeg aan de implosie van de Sovjet-Unie en een enorm begrotingstekort in de VS. Het huidige raketschild is een compleet ander project, dat mogelijk werd nadat de neoconservatieve regering van Bush jr. besloot zich terug te trekken uit het anti-ballistische raketten verdrag (ABM), en zijn pragmatische opvolger Obama de focus verlegde naar een raketschild dat bestond uit kleinere en meer diverse eenheden (ALTBMD).

Deze stappen van Amerikaanse presidenten werden nagevolgd door de NAVO-lidstaten . Hoewel de NAVO keer op keer bezwoer dat het raketschild niet tegen Rusland was gericht maar tegen Noord-Korea en Iran, voelt Moskou zich bedreigd door de verstoorde nucleaire balans. Het raketschild verkleint de mogelijkheden van de Russische ballistische raketten, het belangrijkste Russische wapens tegen een conventioneel veel sterkere NATO. En dat terwijl Rusland de NAVO-invloed steeds dichter bij zijn grens ziet komen.

Rusland reageerde onder meer door onderdelen van het raketschild in Europa te benoemen als doel voor een nucleaire aanval bij het uitbreken van een gewapend conflict. Dat gebeurde al in 2000 bij de opening van het radarstation in Vardo in Noorwegen en recentelijk, in 2015, vroeg de Russische ambassadeur in Denemarken zich openlijk af of Kopenhagen zich realiseerde dat raketschildtechnologie op marineschepen betekent dat Deense schepen doelwit kunnen worden voor Russische kernraketten.

Het raketschild kent onderdelen in de ruimte, op het land en op zee. De installaties op land, zoals in Polen en Roemenië, krijgen de meeste aandacht. Identieke wapens zijn gestationeerd op zee. Die zijn niet alleen mobieler, maar ook veel minder zichtbaar voor pers en publiek. De Amerikaanse website The National Interest schreef: "België heeft stilletjes beslist om nieuwe fregatten te voorzien van projectielen die buiten de atmosfeer raketten kunnen onderscheppen (interceptors). Een systeem dat verdacht veel lijkt op het Amerikaanse Aegis-systeem."

De raket

De onderscheppingsraket die België voor de nieuwe fregatten wil hebben, is de zogenaamde SM-3 raket van de Amerikaanse wapengigant Raytheon. SM-3 raketten zijn 6,5 meter lange stukken staal met een gewicht van 1,5 ton. Ze worden afgevuurd met de enorme snelheid van 16.000 km p/u. Het prijskaartje ligt tussen € 10 miljoen en € 24 miljoen per stuk. Onder het ABM-verdrag waren dergelijke raketten verboden. Inmiddels staan ze klaar voor gebruik in Polen en Roemenië, en ook op marineschepen, binnenkort ook op Belgische schepen. Ze zijn het belangrijkste onderdeel van een raketschild tegen ballistische raketten voor de middellange afstand (IRBM, met een bereik van 3.000 km tot 5.500km).

In oktober 2016 analyseerden Russische militaire de mogelijkheden van de SM-3 raket en stelden vast dat deze de intercontinentale ballistische raketten (ICBM) van Russische onderzeeërs al tijdens de eerste fase van hun vlucht kunnen vernietigen. Volgens de Russische generaal Poznikhir leidt dit tot een "ernstige bedreiging van het nucleaire potentieel van Rusland en China” onder andere omdat raketten al geraakt kunnen worden voordat de verschillende kernkoppen splitsen en elk op een doel afgaan. Dat verzwakt de mogelijkheden van Russische en Chinese raketten aanzienlijk en betekent een vergroot nucleair overwicht voor de NATO. Door de Russen wordt dit als zeer bedreigend ervaren.

De raketten kunnen ook een rol spelen tegen satellieten in de onderste lagen van de ruimte, een domein dat steeds belangrijker wordt in oorlogvoering.

Cruciale rol voor radar

Voordat een raket koers kan zetten naar het doel moet dit eerst worden geïdentificeerd. Hier komt de bijdrage van de Nederlandse wapenindustrie aan het raketschild naar voren. Voor het vinden van het doel heb je een bijzonder goed radarsysteem nodig. Je kan kiezen voor het Amerikaanse Aegis systeem of voor de Smart-L Early Warning Capability (EWC) van Thales Nederland. Meer smaken zijn er niet. De Smart-L radar wordt momenteel geplaatst op de vier Nederlandse luchtverdedigingfregatten. Nederland zal daardoor in 2020 een sterke sensor hebben voor het vinden van ballistische raketten en daarmee een militair belangrijke rol in het raketschildproject vervullen. 'Ongeëvenaard' zegt Thales Nederland zelf over de radar. Het systeem wordt ook elders geprezen door militairen en techneuten en zelfs Zuid-Korea - gelegen in de Amerikaanse invloedssfeer - heeft Smart-L geïnstalleerd op een van haar schepen. Momenteel zijn er 26 verschillende varianten  van Smart-L actief (zie tabel). 

Scheepsklasse	Land	Variant	Eenheden
Zeven Provincien fregat	Nederlandse marine	Smart-L EWC	4
Sachsen fregat	Duitse marine	Smart-L	3
Type 45 Daring destroyer	Britse marine	S1850M	6
Queen Elizabeth vliegdekschip	Britse marine	S1850M	2
Forbin FFG fregat	Franse marine	S1850M	2
Andrea Doria DDG destroyer	Italiaanse marine	S1850M	2
Dokdo LPH amfibisch landingsschip	Zuid-Koreaanse marine	Smart-L	4
Iver Huitfeldt FFG fregat	Deense marine	Smart-L	3
Air Operations Control Station Nieuw Milligen  commandocentrum	Nederlandse luchtmacht	Smart-L EWC (op land)	2
Totaal			26
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/SMART-L

België

België wil zijn nieuwe fregatten uitrusten met de raketten zelf (mits anderen zich aansluiten, anders wordt het te duur), scheef De Morgen in december 2016. Op pagina 149 van de Belgische Strategische Visie staat: "Onze fregatten zullen desgewenst ook kunnen ingeschakeld worden in een Ballistic Missile Defense-systeem aangezien ze zullen in staat zijn om missiles af te vuren die ballistische missiles kunnen engageren buiten de dampkring van de Aarde. Dit zal in samenwerking dienen te gebeuren met radarsystemen die in staat zijn tot langeafstandsdetectie aan boord van bijvoorbeeld luchtverdedigingsfregatten."

Dit maakt de combinatie van de Nederlandse luchtverdedigingsfregatten (het duurste wapenplatform dat  Nederland bezit, bij aankoop € 600 miljoen per schip met momenteel een modernisering t.w.v. € 100-250 miljoen) en de Belgische M-fregatten een volwaardige deelnemer aan het raketschild. De Nederlandse schepen kunnen doelen vinden, volgen en anti-raket raketten begeleiden, maar  niet zelf afvuren. Dat kunnen de Belgische schepen dan weer wel. De Nederlandse minister van Defensie verklaarde in januari 2017 dat de uitbreiding van de Nederlandse gevechtskracht door de invoering van een 'shooter' capaciteit voor Nederland nu niet aan de orde is, maar dat dit later nog kan komen.

Het gerenommeerde US Naval Institute publiceerde in februari 2017 een artikel waarin werd gesteld: "De vraag voor de regering Trump is of er moet worden doorgegaan met een volgende fase van het Europese raketschild of dat men moet pauzeren om een serieuze discussie met Rusland over nucleaire proliferatie en wapenbeheersing mogelijk te maken." Het weer op pakken  van wapenbeheersingsonderhandelingen lijkt best een goed idee. De verdere ontwikkeling van het raketschild dreigt te leiden tot een nieuwe nucleaire wapenwedloop.

Geschreven voor Grenzeloos
Engelstalige versie met bronnen
Redactie Wendela de Vries, Stop Wapenhandel