dinsdag 21 oktober 2025

My tweets for October 2025

Latest on top (updated regularly):
(https://twitter.com/martinbroek voor dagelijks vredesnieuws zie hier)

October 21

***
Speech Wendela de Vries van Stop Wapenhandel over GKN Fokker en de band met de oorlog in Gaza.
https://youtu.be/1ifvb2BlMkY?si=ojWFPCIUUg4V79v3


‘Bij de #Fokkerfabriek van #Papendrecht ageerden demonstranten zaterdag tegen de onderdelen die het bedrijf mogelijk aan Israëlische bommenwerpers levert. Het kabinet moet binnenkort besluiten of die #F35-leveringen geoorloofd zijn.’ https://archive.ph/3wiza#selection-1223.3-1230.1

***
De Nederlandse en Duitse krijgsmacht hebben samen 222 gevechtsvoertuigen besteld bij het Duitse bedrijf #Artec (https://www.rheinmetall.com/en/company/subsidiaries/artec), dit is een JV van delen van #Rheinmetall (Du/NL) & #KNDS (https://knds.com/en) Duitsland).

Orderwaarde €3,41 mrd.
https://fd.nl/bedrijfsleven/1574146/nederland-en-duitsland-zetten-megaorder-uit-bij-rheinmetall

Major Tom

Voormalig Airbus-CEO Tom Enders zal vanaf 3/11 voorzitter vd raad van toezicht worden het Frans-Duitse tankbedrijf KNDS. "Nu Europa zijn defensievermogen versterkt, is KNDS bij uitstek gepositioneerd om een leidende rol te spelen," aldus Enders. https://nl.marketscreener.com/beursnieuws/voormalig-airbus-topman-enders-wordt-voorzitter-van-de-raad-van-toezicht-bij-knds-ce7d5ad2dd8af027

October 20

***
More protest is needed

People demonstrated in the Austrian capital, #Vienna, under the slogan “For peace, neutrality, and a sovereign #Austria,” expressing their protest against their government’s support for the #Israeli #occupation. 
https://en.abna24.com/news/1740556/Hundreds-rally-in-Vienna-against-arms-exports-Gaza-genocide

***
Crisis at Damen shipyards threatens Nato Naval programs. Europe's naval defense plans face mounting uncertainty as #Dutch shipbuilder #Damen Shipyards confronts #corruption charges, sanctions violations, frozen payments, and labor unrest-casting doubt over #NATO's ability to meet urgent rearmament goals.
http://newsnet.fr/293789

***
#US pulls plug on major #NATO #corruption probes – top suspects walk free. Experts warned Dutch media outlet FTM that the move signals a lack of interest in prosecuting corruption.
https://www.ftm.eu/articles/us-drops-case-in-nato-corruption-scandal

5 things to know about the NATO corruption scandal
https://www.ftm.eu/articles/the-network-behind-the-nato-corruption-scandal

Zie voor meer uit België: https://x.com/KristofClerix/status/1980138748760519135

Retweet @KristofClerix: Uitgerekend nu onze defensie-uitgaven explosief stijgen, wordt het NAVO-aankoopagentschap @NSPA_NATO getroffen door liefst drie (!) corruptieschandalen. Dat blijkt uit #NATOgate, een onderzoek van @Knack ism @FTM

Twee medewerkers van het NAVO-aankoopagentschap zijn in verdenking gesteld van corruptie in een onderzoek van het federaal parket. Dat achterhaalde Knack in samenwerking met Le Soir, Follow The Money en La Lettre. https://www.demorgen.be/snelnieuws/drie-belgen-in-verdenking-gesteld-in-navo-corruptieonderzoek~b671c92f/

October 19

***
#Rheinmetall / #RWM #demonstration against arms production and plant expansion

Activists denounce deals with Israeli companies and criticize environmental impact.
https://www.unionesarda.it/en/sardinia/rwm-demonstration-against-arms-production-and-plant-expansion-opawehrr

October 18

***
NEWS: Demonstration against #GKN #Fokker production of #F35 parts for #Israel
https://papendrecht24.nl/demonstratie-tegen-gkn-fokker-productie-van-f-35-onderdelen-aan-israel/ (Report and PhotoPeter Donk /#Papendrecht 24)

Tweet with comment @papendrecht24NIEUWS: Demonstratie tegen GKN Fokker productie van F-35-onderdelen aan Israël https://papendrecht24.nl/demonstratie-tegen-gkn-fokker-productie-van-f-35-onderdelen-aan-israel/ (Verslag en foto Peter Donk / Papendrecht24) 

***
The #UN Security Council voted unanimously to extend the #arms and military equipment embargo on #Haiti for another year, and added 2 persons to its sanctions list.

The sanctions regime was established in 2022 in an attempt to curb escalating violence. https://thedefensepost.com/2025/10/18/un-arms-embargo-haiti/

***
Piece of the pie? EU needs drones & missiles but don't forget rifles and small-calibre ammo, Beretta CEO says. The main challenge is a lack of raw materials, in particular gunpowder, and nitrocellulose, to make it. Most goes towards filling larger calibre. https://www.euronews.com/my-europe/2025/10/17/the-eu-needs-drones-and-missiles-but-dont-forget-rifles-and-small-calibre-ammo-beretta-say

October 17

***
#AI wortelt zich steeds meer in #krijgsmacht

#Defensie draagt bij aan een AI-fabriek in #Groningen. Daar waar onderzoekers, ondernemers en overheden zoals Defensie toegang krijgen tot kunstmatige intelligentie. https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/10/16/ai-fabriek-voor-de-oorlogsvoering-van-nu

***
Nederlandse #F35’s krijgen in de toekomst mogelijk assistentie van gevechtsvliegtuigen zonder vliegers. De #onbemande systemen moeten voor hen de gevaarlijkste klussen gaan opknappen. #Defensie tekende hiervoor een samenwerking met de krijgmacht vd #VS.
https://www.ad.nl/binnenland/straaljagers-zonder-piloten-nederland-sluit-als-eerste-navo-land-deal-met-amerikaans-leger~aaf2a172/

October 16

***
Naïm Asbaâ is docent en studieadviseur. Hij schrijf voor HvanA een column over de hogeschool van Amsterdam. De laatste gaat het over de samenwerking van de #HVA met #Defensie. ‘Stap voor stap schuift het #militaire denken ons onderwijs in.’
https://hvana.nl/nieuws/laat-de-hva-zich-voor-karretje-van-defensie-spannen

Ondertussen bij de grote baas.

Tientallen journalisten hebben woensdag hun werkplek in het Pentagon ontruimd en hun perspassen ingeleverd. In het nieuwe persbeleid staat o.a. dat journalisten als veiligheidsrisico kunnen worden bestempeld en dat zij g... https://www.villamedia.nl/artikel/journalisten-vertrekken-uit-pentagon-wegens-restrictief-beleid-donkere-dag-voor-persvrijheid

***
On the link between Dutch Universities (Groningen (RUG) and Eindhoven (TU/e)) the Israeli military and calls for a policy striving for genocide. https://nos.nl/artikel/2586595-universiteiten-groningen-eindhoven-werken-samen-met-hoge-militair-israel

Rijksuniversiteit Groningen #RUG undefinitive ends participation in internationale research project #React.
https://www.trouw.nl/binnenland/universiteit-groningen-stapt-uit-project-met-israelische-legercommandant~bae50f89/

TU Eindhoven does not stop participating in research project React with Israeli scientist Shahar Kvatinsky.
https://www.ed.nl/eindhoven/tu-eindhoven-blijft-betrokken-bij-onderzoeksproject-met-israelische-wetenschapper~ab03687f/

***
#Chinese arms makers should explore the use of #AI in the R&D of weapons to improve efficiency & quality, according to state-run defence industry magazine Modern Weaponry. It noted AI-tech use also has risks and challenges and should be used with caution.
https://www.scmp.com/news/china/military/article/3329069/chinese-arms-makers-urged-embrace-ai-technology-weapons-development

October 15

***
Takeover of #Nexperia plunges Dutch into US-China tech war. The NL-government seized control of chipmaker after Washington warned that Nexperia would not be removed from its export control list if its Chinese CEO remained in charge.


Raak 2 economische concurrenten met één slag

Nederland volgde het anti-China beleid van de VS met het aan banden leggen van de chipmaker Nexperia. Daarop legde China 'n exportverbod op aan 't bedrijf. Dat verbod dreigt de Europese industrie zwaar te raken. https://fd.nl/bedrijfsleven/1573674/industrie-vreest-productieverstoring-door-nexperia-conflict

US warned Dutch months ago that Nexperia CEO must go to avoid entity list fallout: court

Documents released by Amsterdam Court of Appeal show the US told Dutch officials in June about a forthcoming change in the entity list.
https://www.scmp.com/news/china/diplomacy/article/3329003/us-warned-dutch-months-ago-nexperia-ceo-must-go-avoid-entity-list-fallout-court

Medewerkers van de Chinese divisie van chipbedrijf Nexperia moeten instructies van ‘buitenaf’ negeren. Dat is hen opgedragen in een brief door het Chinese management, dat de zeggenschap terug claimt van Nederland. https://fd.nl/bedrijfsleven/1573950/strijd-rond-nexperia-verhevigt-nu-chinezen-zeggenschap-terug-claimen

***
Takeover of Nexperia plunges Netherlands into US-China tech war. The Dutch government seized control of chipmaker Nexperia after Washington warned that the company would not be removed from its export control list if its Chinese chief executive remained in charge, according to court filings.’ https://archive.ph/7Dxdi

***
As if became again a trusted partner overnight.

Senior awmakers from Chancellor Merz’s ruling coalition have called on the German government to lift restrictions on arms exports to Israel following the peace agreement reached between Israel and Hamas. https://newsukraine.rbc.ua/news/germany-urged-to-lift-ban-on-arms-exports-1760481386.html

***
Zo'n 7 jaar geleden schreef ik een bespreking van 'Dood door eigen vuur,' waarin ook het ongeluk met munitie in Mali in een blokje aan de orde kwam. Dit ongeluk leidde tot 2 in Mali omgekomen miliairen.
https://broekstukken.blogspot.com/2018/03/dood-door-eigen-vuur.html

Vandaag kwam een onderzoekrapport naar de kwestie uit, waarin o.a. is te lezen dat het "ongeluk een ‘accident waiting to happen’ [was]. Met de aankoop en ingebruikname van de partij werden meerdere veiligheidsrisico’s geaccepteerd, die maakten dat enig ongeluk zo goed als onafwendbaar was." https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2025/10/14/rapport-commissie-van-onderzoek-mortierongeval-mali-commissie-den-oudsten

Defensie heeft zich jarenlang niet gehouden aan de eigen veiligheidsnormen, .... concludeert de onafhankelijke commissie die het dodelijke mortierongeluk in Mali in 2016 heeft onderzocht.
https://www.volkskrant.nl/binnenland/commissie-defensie-was-nalatig-bij-mortierongeluk-mali-waarbij-twee-militairen-om-leven-kwamen~bebe0b01/

October 14

***
Productie F-35 onderdelen. Doe het niet.

Op zaterdag 18 oktober is er 14:00 een #demonstratie in #Papendrecht om twee van de lokale hoofdschuldigen rechtstreeks te confronteren: de gemeente Papendrecht en het bedrijf GKN #Fokker.

https://actie.degoedezaak.org/petitions/lever-geen-onderdelen-voor-bommenwerpers-aan-israel

***

Dystopia in an image by the civil/military European aeronautic company Airbus

Retweet with comment:: @AirbusPRESS: Airbus streamlines its tactical uncrewed aerial system offering. Read the press release: http://fly.airbus.com/4h8G8a5

***
Oorlog is een keuze.
Kies voor vrede!

aldus de nieuwe vredesbeweging. 

Maar op wie moet je stemmen? 
Wie gaat niet mee met de 5% norm? 
Wie zet meer op diplomatie in dan bommenwerpers en wapenleveranties? 
Wat met de NAVO? 

Echter de aanbeveling is beperkt tot Israël/Palestinabeleid. https://nieuwevredesbeweging.nl/stem-voor-vrede/

Daarom dit samenraapsel door Broekstukken van verkiezingsprogramma's in een niet geheel toevallige volgorde op grond van standpunten rond vrede en veiligheid:

  • Bij1: https://bij1.org/standpunten/
  • SP https://cdn.sp.nl/2025/09/SP_Concept_Verkiezingsprogramma.pdf
  • DENK: https://www.bewegingdenk.nl/download/28596/?tmstv=1759166663
  • Partij voor de Dieren: https://www.partijvoordedieren.nl/partijprogrammas/tweede-kamerverkiezingen-2025
  • GroenLinks: https://groenlinkspvda.nl/standpunten/internationale-veiligheid-en-solidariteit/
  • D66: https://d66.nl/wp-content/uploads/2025/10/D66-Verkiezingsprogramma-2025-2030.pdf
  • Christen Unie: https://www.christenunie.nl/wp-content/uploads/2025/09/CU_Verkiezingsprogramma_2025.pdf

  • Maak op grond hiervan een eigen keuze en kijk bij de Nieue Vredesbewegingnaar wat je nog meer kan doen.

(Overigens zijn er naast deze standpunten ook andere overwegingen te maken, rond partij organisatie, sociaal economische vraagstukken, klimaatbeleid bijvoorbeeld, potentieel voor links op langere termijn e.d.)

Weet waarvoor je kiest.

Veel partijen willen de hogere Defensie uitgaven grotendeels betalen door bezuiniging op de #gezondheidszorg, zo meldt het CPB. Het gaat vooral om ‘het sluiten van het basispakket’ en het verhogen van financiële drempels voor zorg. https://archive.ph/h4JsE#selection-1439.0-1443.206

***
#Damen Naval has signed a contract with #Danish defence technology company #Terma A/S for the supply of the C-Guard Decoy Launching System, to be installed on the PES frigate currently under construction for the #Colombian Navy. https://www.damen.com/insights-center/news/damen-naval-signs-terma-a-s-for-c-guard-system-on-colombian-pes-frigate

***
Overview: Dutch arms trade: Embedded and intertwined (Article part of political group Diem25.)
https://diem25.org/dutch-arms-trade-embedded-and-intertwined/

***
#Dutch Geef Tegen Gas mentioned in The Jeruzalem Post to have said on Instagram that it had managed to mobilize 800 activists to disrupt the logistics of what it believed to be a system that enabled "the #arms trade, #genocide, and #colonial oppression." https://www.jpost.com/international/article-870243

***
This month key stakeholders in one of Europe’s most highly publicized and troubled military projects, #FCAS, were expected to sit at a table and hash out their issues. But now such a meeting between German, French & Spanish officials has been put on hold.

https://breakingdefense.com/2025/10/with-a-european-next-gen-fighter-jet-program-in-doubt-what-would-an-fcas-collapse-look-like/

October 13

***
‘Het hoger onderwijs pakt de handschoen op om de Nederlandse landsverdediging te versterken. Op zeker 5 hogescholen en 'n niversiteit kunnen studenten dit collegejaar een opleiding volgen tot reservist.’
https://archive.ph/9ngca. Vredespolitiek➡️https://nieuwevredesbeweging.nl/nieuws/

***
The #Danish MoD will order 16 additional #F35A fighter jets to bolster the country’s Air Force, while keeping far from Swedish, German and French fighter aircraft strengthen the European military industry to be less dependent on the enemy in #Washington. https://news.az/news/denmark-to-purchase-16-more-f-35a-fighters

***
Words like these:

Peers in the H of Lords have warned that violent protests at UK military facilities risk undermining national security, disrupting supply chains, & damaging the reputation of the British defence industry abroad.https://ukdefencejournal.org.uk/ministers-condemn-protests-targeting-uk-defence-sites/

Can be read as compliment

***

Broekstukken: Boforsgate; a journalist's pursuit of truth. Review of a book that looked back on the Swedish-Indian Houwitzer corruption scandal and asks how to juggle with the roles of being an investigative journalist, mother, wife and woman. https://broekstukken.blogspot.com/2025/10/boforsgate-journalists-pursuit-of-truth.html

Broekstukken bespreking van een boek dat terug keek op het Zweeds-Indiase houwitzer corruptieschandaal en waarin de vraag aan de orde komt hoe de taken van onderzoeksjournaliste, moeder, echtgenote en vrouw gelijktijdig in de lucht te houden.

October 11

***
Ahhhhh poor Dutch
#Damen. It seems to be the last act of its #failing Romanian corvette case.

#Romania has signed a agreement with #OCCAR, marking the first concrete step towards acquiring 4 combat #corvettes through the European Multirole Corvette programme, the MoD stated.

https://www.romania-insider.com/romania-corvette-occar-agreement-oct-2025

***
Defensie zoekt de samenwerking met bedrijven om op grote schaal te leren werken met drones. Het Actieplan Productiezekerheid Onbemenste Systemen #APOS zorgt ervoor dat Defensie snel nieuwe #drones kan maken en aanpassen.

Premier Schoof zei eerder dat Nederland binnen de Europese Unie een leidende rol wil spelen op dit gebied. APOS, de hechte samenwerking met Oekraïne en de opgedane ervaring van de NAVO-top geeft Nederland hiervoor een goede uitgangspositie.

https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/10/10/defensie-zoekt-bedrijven-voor-maken-en-verbeteren-van-drones

***
#Cyprus is emerging as a strategic hub for high-tech companies developing #drones & military systems.

The island’s isn't a member of NATO & the International Traffic in Arms Regulations #ITAR. It give companies flexibility in exports & int. collaborations. https://knews.kathimerini.com.cy/en/news/cyprus-emerges-as-european-hub-for-drone-technology

***
The US State Department Isn’t Telling Congress When US Weapons Fall Into the Wrong Hands.

Congress is being left in the dark about the fate of US weapons transfers, a new GAO report (https://www.gao.gov/products/gao-25-107622) found.

https://theintercept.com/2025/10/10/state-department-track-missing-us-weapons/

October 10

***

Nederlandse #wapenbeurs #NEDS zit er weer aan te komen, 20 nobember 2025 in Ahoy #Rotterdam. https://www.nidvexhibition.eu/

***
I was pointed to 'As US military boosts posture in Caribbean, how does #Venezuela’s navy stack up?' . It states how Damen helped it: Venezuelan navy showed the Iranian Fajr-1 multiple rocket launch system installed aboard #Damen Interceptor 1102 boats.
https://breakingdefense.com/2025/10/as-us-military-boosts-posture-in-caribbean-how-does-venezuelas-navy-stack-up/

***
Who helped the genocide?

Since the October 7, 2023 the US government has spent $21.7bn on military aid to Israel, according to policy analyst @WilliamHartung (Snr Research Fellow, Quincy Institute). This doesn't include the tens of billions in arms sales agreements that have been committed for weapons and services that will be paid for and delivered in the years to come."
https://responsiblestatecraft.org/us-aid-israel-gaza/

October 9

***
Antony Loewenstein: The #Palestine laboratory has thrived for so long because countless nations and their leaders have not cared that Palestinians were the guinea pigs for the weapons and surveillance tech that they so desperately craved.
https://www.middleeasteye.net/opinion/gaza-genocide-could-be-downfall-israels-arms-industry

***
Jeff Halper pleit in *MO voor een rechtstaat met één parlement, één grondwet en gelijke burgerschapsrechten voor Palestijnse Arabieren en Joodse Israëlisch: "de Joodse aanwezigheid een feit. Als je dat ontkent, plant je de kiem voor meer geweld."
https://www.mo.be/interview/interview-jeff-halper

***
F-126 vom Prestigeprojekt zum Milliardengrab

Miljarden gezonken, geen fregat te zien. Data kloppen niet, software faalt, niemand stuurt. De inkoopafdeling? Die deelt nog steeds het geld uit. Duitsland bouwt geen marine – maar monumenten voor mislukking.
https://blackout-news.de/aktuelles/fregatte-f-126-vom-prestigeprojekt-zum-milliardengrab/

Ondertussen komt marineschepen.nl met tekst & cartoon https://x.com/marineschepen/status/1976176774636765419/photo/1 over vetraging bij de bouw van Nl/Be ASW-fregatten door Damen. Deze zou begin '25 starten. Dat werd opgeschoven. Nu is het al 'n tijd stil rond het fregattenproject [PW] https://marineschepen.nl/nieuws/Waarom-de-bouw-van-de-asw-fregatten-nog-niet-is-begonnen-061025.html

***
Roughly 100 demonstrators gathered outside the Lockheed Martin facility in Langstone Technology Park October 8 to oppose the company.

Rob Ferguson, a Jewish pro-Palestinian activist, said the defence giant is actively aiding a “genocide” in Gaza. https://www.portsmouth.co.uk/news/defence/pro-palestine-protest-havant-lockheed-martin-israel-gaza-5351354

***
Juridical & factual gymnastics to pretend not the #Dutch State but claimants have won in the #F35 case. To let an dead end strategy continue.

Dutch Supreme Court Orders Government to Reassess Export of F-35 Parts to Israel in Light of Int. Obligations.
https://opiniojuris.org/2025/10/08/dutch-supreme-court-orders-executive-branch-to-reassess-export-of-f-35-parts-to-israel-in-light-of-international-obligations/

Protesters blockade Sheffield weapons factory in national day of action against the F-35

Stop Arming Israel targets Forged Solutions over role in supplying fighter jets used in Gaza.
https://freedomnews.org.uk/2025/10/08/protesters-blockade-sheffield-weapons-factory-in-national-day-of-action-against-the-f-35/

***
US and allied export controls have failed to stop
#China from buying “vast quantities of highly sophisticated” semiconductor manufacturing equipment #SME it could use to advance its chipmaking capabilities and bolster its military and surveillance apparatus, the House Select Committee on China said in a Oct. 7 report. China spent $38bn in '24 on products and services from 5 leading toolmakers based in the #US, #Japan & the #Netherlands.
https://selectcommitteeontheccp.house.gov/sites/evo-subsites/selectcommitteeontheccp.house.gov/files/evo-media-document/selling-the-forges-of-the-future.pdf

Dutch link

Amerikaanse Huis eist scherpere exportcontroles #ASML-chipmachines. https://fd.nl/bedrijfsleven/1573042/amerikaanse-huis-eist-scherpere-exportcontroles-asml-chipmachines

October 8

***
Blurring the lines inside the MIC

One of Europe's largest arms companies, #Thales #Belgium, has warned that an increasing number of #drones are flying over its top-secret factories. The company wants to introduce rules for jamming and #shooting them down.
https://www.politico.eu/article/top-eu-weapons-firm-warns-drone-threat-production-lines/

***
Het Militair Industrieel Wetenschappelijk Complex #MIC (in #Nederlandse overheids kringen ook wel De Gouden Driehoek genoemd) is op volle toeren.

Minister Ruben Brekelmans en staatssecretaris Gijs Tuinman zullen daarover vandaag de Tweede Kamer informeren.
https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/10/06/defensie-zet-stappen-in-opbouw-industrie-innovatie-en-kennis

***
Dat juist #AI en #extreemrechts elkaar zo goed vinden, is geen verrassing.

Sterker nog: het lijkt een match made in heaven. Extreemrechtse partijen, discriminerende populisten en andere verdeeldheidzaaiers hebben de kenmerken van AI effectief omarmd.
https://www.villamedia.nl/artikel/hoe-de-journalistiek-de-toekomst-laat-kapen-door-techbros-en-fascisten

***
To make the world a safer place?

European military firms may grow their revenue from European customers by an average 10.5% to 11.5% a year for the next decade, as most countries commit to NATO’s 2035 spending targets, Rothschild & Co. Redburn said. https://www.defensenews.com/global/europe/2025/10/06/european-arms-industry-growth-to-beat-10-a-year-redburn-forecasts/

***
#UAE: #Tawazun and #US #Anduril in talks to build #AI defence hub in Abu Dhabi. The hub is designed to accelerate autonomous systems, ISR, and C2 applications for UAE #military programs. [Paywall]
https://www.tacticalreport.com/daily/63898

***
Transparency outdated?

#Australia’s MoD has quietly removed online information about the country’s role in producing parts for the #F35 fighter, prompting claims that the government is concealing its contribution to #Israel’s use of the aircraft in Gaza. https://thedefensepost.com/2025/10/07/australia-f35-export-israel/amp/

October 7

***
Italy’s #Meloni says ICC complaint accuses her of Gaza genocide complicity

A complaint lodged with the world court points to the Italian government’s role supplying #lethal #weapons to Israel amid its war on Gaza.

https://www.aljazeera.com/news/2025/10/8/italys-meloni-says-icc-complaint-accuses-her-of-gaza-genocide-complicity

***
Timely to quell #GenZ

Tata starts armoured vehicle production in #Morocco

In an Casablanca industrial zone, India’s #Tata Advanced Systems Ltd opened its 1st overseas military plant.

In India the vehicles are used by paramilitary in internal security ops. https://www.military.africa/2025/10/tata-begins-armoured-vehicle-production-in-morocco/

***
De #rakketen en #drones die Rusland gebruikt om Oekraïense doelen te raken, worden gemaakt met #onderdelen uit onder meer #Nederland en #Duitsland. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in een videoboodschap op X.

October 6

***
Members of the Green Party of England and Wales have overwhelmingly voted to call for the Israeli Defence Forces (IDF) to be proscribed as a terrorist organisation. The IDF is the national military of the State of Israel.
https://leftfootforward.org/2025/10/green-party-conference-calls-for-the-israeli-defence-forces-to-be-proscribed-as-a-terrorist-organisation/

***
Hundreds of thousands across Europe & the Middle East marched against Israel’s ongoing genocide in Gaza. In Amsterdam dressed in red demonstrators demanded that their government take a harder line against Israel & stop arms exports to the occupying power.
https://www.aljazeera.com/news/2025/10/5/mass-protests-from-amsterdam-to-istanbul-denounce-israels-gaza-genocide

***
Strategisch adviseur voor #ASML Bruno Le Maire is benoemd tot minister van #defensie in #Frankrijk. Dat maakte president Emmanuel Macron zondagavond bekend, bij de presentatie van de nieuwe kabinetsploeg.
https://fd.nl/politiek/1572667/asml-adviseur-benoemd-tot-defensie-minister-in-frankrijk

October 3

***
The #Dutch supreme court ruled Friday that the government could decide whether to export #F35 fighter jet parts to Israel, overturning a previous ban and ending a long-running legal saga.
https://www.euractiv.com/news/dutch-court-ban-on-government-sending-f-35-parts-to-israel-overruled/

And now Peoples Power? Or next juridical step?

Reaction Dutch government on verdict (in Dutch): https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/10/03/hoge-raad-export-f-35-onderdelen

***
How top #arms exporters (US, Germany, Italy, France, UK, Spain) have responded to the war in #Gaza: 2025 update.
https://www.sipri.org/commentary/topical-backgrounder/2025/how-top-arms-exporters-have-responded-war-gaza-2025-update #Israel

***
#Swiss MoD Martin Pfister urged Swiss lawmakers to press on with loosening curbs on arms #exports to bolster its domestic industry and security ties, a sensitive move for a country that has blocked the re-export of its #weapons and ammunition to #Ukraine.
https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/swiss-defence-minister-urges-overhaul-arms-export-law-sees-trust-stake-2025-10-02/

***
While the EU has pressed for a halt in weapons sales to #Israel Serbian military industries have supplied components, ammunition, and #military equipment that Israeli forces continue to rely on, according to regional security analysts.
https://www.newsmax.com/world/globaltalk/israel-gideon-saar-serbia/2025/10/02/id/1228719/ #Serbia

***
Cost of ending cooperation with #genocide.

"The main damage is not to exports to Israel, but to the contracts that Spanish industry has signed with #Israel," warns Félix Arteaga, a defence and security researcher at the Royal Elcano Institute in #Madrid. https://www.euronews.com/my-europe/2025/10/02/arms-embargo-can-israeli-military-technology-be-decoupled-from-europes

October 2

***
#Militarisering

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland #RVO gaat #Defensie helpen bij het versterken en opschalen van de wapenindustrie. Stssec Tuinman en directeur-generaal RVO Abdeluheb Choho hebben dit voornemen vandaag ondertekend. https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/09/30/rvo-helpt-bij-versterken-defensie-industrie

***
Het antwoord lijkt evident:

Moeten we uit de #NAVO? Volgens Jimmy Dijk #SP wel.
https://www.radioviainternet.nl/podcasts/boos-de-podcast/2025/moeten-we-uit-de-navo-volgens-jimmy-dijk-sp-wel

Maar er zijn verder niet veel partijen die de militaire organisatie onder leiding van een anti-democratisch extreem rechtse autocratie willen verlaten.

***
#Germany has approved #arms exports to #srael worth at least €2.46 million since implementing a partial export ban, according to a response from the Federal Ministry for Economic Affairs to a parliamentary inquiry by the Left Party. 
https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.haaretz.com/israel-news/2025-10-01/ty-article/germany-approves-2-46-million-euros-in-arms-exports-to-israel-after-partial-halt/00000199-9ecf-ddb4-abdd-ffffa4ea0000

***
“At their core, these reforms [of US arms sales rules] are about deterring aggression and, when needed, defeating our adversaries..When we streamline and strengthen the foreign arms sales process, we..improve our domestic manufacturing capabilities..”
https://www.politico.com/newsletters/global-security/2025/10/01/washington-drives-arms-sales-overhaul-00588692

***
Militair-civiel #VanHalteren Technologies heeft per 1 september alle zakelijke activiteiten van Berkhout Hydraulics overgenomen. De activiteiten worden voortgezet onder de naam Van Halteren Technologies Rotterdam, vanuit de huidige locatie in #Rotterdam.
https://vanhalteren.com/news/van-halteren-technologies-neemt-berkhout-hydraulics-bv-over/

***
#Native US communities that had long wanted the removal of military #honors for soldiers involved in the 1890 Wounded Knee #Massacre had their hopes dashed by War Secretary Hegseth, in his effort to root out what he calls a woke culture in the armed forces https://www.militarytimes.com/news/pentagon-congress/2025/10/01/wounded-knee-medals-decision-sparks-outrage-in-native-communities/

October 1

***
They let us believe they are there to provide security, the ugly truth is denied.

#Leonardo's CEO: "Saying we are co-responsible for #genocide is an unacceptable exaggeration".

He explains the current relations with #Israel & with the companies DRS & Rada.

https://www.avionews.it/en/item/1265909-leonardo-s-ceo-saying-we-are-co-responsible-for-genocide-is-an-unacceptable-exaggeration.html

***
The badass steps backwards.

#BIS is rolling back a rule that increased restrictions on firearms exports, the agency said, Sept. 30. US #firearms manufacturers told that the controls “would cost them hundreds of millions of dollars per year in lost sales.”

https://exportcompliancedaily.com/article/2025/09/30/bis-reverses-bidenera-firearms-export-control-rule-2509290045?BC=bc_68dcdc08ec0c9

***
Journalist Esha Guy Hadjadj merkt in De Groene Amsterdammer op dat wanneer 't om wapenembargo’s tegen Israël gaat, de olifant in de kamer zelden wordt benoemd: door verhoogde NAVO-normen maakt Europa zich nog lange tijd afhankelijk van Israëlische wapens. https://www.groene.nl/artikel/israel-een-paria-we-hebben-hun-wapens-nodig

maandag 13 oktober 2025

Boforsgate; a journalist's pursuit of truth

Boforsgate; a journalist's pursuit of truth (Delhi: Juggernaut Books, 2025), geschreven door de in Zwitserland wonende Chitra Subramaniam1 is een uitgebreide weergave van een tienjarig onderzoeksjournalistiek megaproject, aangevuld met een terugblik. Het corruptieschandaal rond de wapendeal van Bofors met India kwam voor het eerst aan het licht in 1987. Chitra Subramaniam deed jarenlang onderzoek, wat leidde tot het blootleggen van het schandaal, een een spoor dat leidt tot in de Indiase Congrespartij – al wordt dat deel nog steeds geheim gehouden in India. 
     Het is ook een zelfstudie om te zien hoeveel opoffering dit haar als moeder en echtgenote heeft gekost. In die zin lijkt het ook een document voor het eigen gezin om aan te geven waarom ze haar aandacht zo vaak en zo veel elders had liggen en altijd klaar stond om de telefoon op te pakken of zelfs op cruciale momenten naar het buitenland vertrok voor onderzoek. Hoewel mannen ook met dergelijke omstandigheden te maken hebben, lijkt het een onderwerp waarvoor vrouwen eerder aandacht hebben. Dit terwijl ze ook de verantwoordelijkheid blijven nemen voor de huiselijke situatie. Chitra maakt dit aspect tot een van haar hoofdonderwerpen.

De schrijfster komt in Zwitserland terecht door haar huwelijk met een medestudent in Stanford (VS), waar ze journalistiek studeerde. Ze woont er nog steeds. Haar man is wiskundige van Italiaanse afkomst die met zijn ouders in Genève woonde. Zij stamt uit gegoede Indiase kringen en haar familie werd gerespecteerd door prominenten uit de Congres Partij, zoals Indira Gandhi.
     Ze wordt gevraagd als Zwitsers correspondent door de Indiase krant
The Hindu als het Bofors Omkoopschandaal aftrapt met een radioprogramma in Zweden. Het zou haar leven in belangrijke mate gaan kleuren. Voor de krant The Hindu is het voor het eerst in haar geschiedenis dat ze zo'n zwaar onderzoeksproject oppakt.
     Ze is dan negenentwintig jaar oud en vijf maanden zwanger. Een maand voor de geboorte dient de wieg als opslag voor documenten. Waarom ze zich er hoogzwanger volop instortte? Iedereen loog in de Bofors kwestie: het bedrijf zelf, de Indiase overheid, en de Zweedse idem. “Het was mijn verantwoordelijkheid om uit vinden waarom, en door wie. Ik deed dit voor India. Ik moest uitvinden wie ons misbruikte,” zo motiveert ze deze inzet. 

De houwitser

In 1979 gaat India opzoek naar een houwitser. Eerst worden typen uit Engeland en de VS bestudeerd. In 1981 komt daar geschut van Bofors bij en een jaar later een Frans type. Versies uit Nederland en de VS vallen af. Zo blijven over: het Franse Sofema met het TR-155 mm geschut, de Zweedse FH 77B van Bofors, de IMS FH 70 uit het VK en een de Voest uit Oostenrijk.2 In oktober 1985 wordt dit versmald tot het geschut van Bofors en Sofema. In 1986 beveelt de Indiase landmachtstaf aan de houwitser van Bofors te kiezen, dit wordt overgenomen door het verwervingscomité, zelfs als het Zweedse geschut meer zal blijken te kosten.
     Overigens maakt de Indiase overheid al vroegtijdig bekend dat ze de betrokkenheid van Indiase tussenpersonen in het verwervingsproces niet zal accepteren.

Griezelig randje

Rond omkoopschandalen in de internationale wapenhandel hangt vanzelf al een sfeer van spanning en geheimzinnigheid. In dit geval wordt dit nog versterkt door de moord op de premier van India Indira Gandhi (31/10/84). Ze wordt vervangen door Rajiv Gandhi. Ook Olaf Palme, de premier van Zweden – direct betrokken bij de onderhandelingen – komt op 28 februari 1986 gewelddadig aan zijn einde. Alsof het nog niet genoeg is, viel een medewerker van de wapenexportcontrole afdeling van de Zweedse overheid, Carl-Fredrik Algermon, op 15 januari 1987 – kort voordat het schandaal los brak – dood onder een Stockholmse metro. “Viel Algermon of was hij zijn dood in geduwd. Tot op heden blijft die vraag onbeantwoord,” schrijft Chitra die blijkbaar de officiële visie dat hij zelfmoord pleegde niet serieus neemt en ze is de enige niet.
     Deze kwesties geven Boforsgate nog een extra randje. 

Hinduja broers
De corruptie zaak, waaraan deze deal zijn bekendheid ontleent, kwam aan het rollen met een radio-uitzending van de Zweedse publieke omroep op 16 april 1987. Premier Rajiv Gandhi ontkent meteen al, op 20 april, de betrokkenheid van tussenpersonen en financiële malversaties. Dat het toch fout zit wordt echter verder aangezet als nog geen week later journalist Bo G. Andersson3 in de Dagens Nyheter schrijft dat Bofors geld betaalde aan een invloedrijke zakenfamilie, de Hindujas, om het contract binnen te slepen. Hij stelt zelfs dat de band tussen die familie en het bedrijf Bofors al sinds 1970 bestaat en de Hindujas de Zweedse wapenfabrikant hielpen om wapens aan de Sjah van Iran te leveren en om ook na diens val in 1979 wapens aan het Iran van Khomeini te blijven leveren4. Later heeft Andersson het over Alcari S.A. Een bedrijf dat kruit aan Iran probeerde te verkopen en (dan nog) vermoedelijk een bedrijf van de Hindujas is.
     Ook tijdschrift Forbes schreef over de Hindujas. De online versie van
'Money! Guns! Corruption' (gepubliceerd 7 juli 1997 en aangepast op 6 juni 2013) bevat niet meer de woorden die de schrijfster uit het origineel haalt: “Even bekend in Manhattans' Trump Towers als in Bombays filmindustrie, bloeiend in het Iran van de Sjah en winstgevend in het Iran van Khomeini, met posten als tussenpersonen in New York, Washington en Londen, zijn de mysterieuze Hinduja broers overal om hun weg naar het binnenste van de wereld van politiek en geld te kopen.” (Het is goed mogelijk dat de tekst aangepast is wegens een juridische procedure; een middel waar de broers snel naar grepen. Chitra kent de tekst goed; ze leverde er zelf een bijdrage aan). Forbes India kwam later met een artikel over de familie. In Boforsgate vraagt haar Zwitserse bron Kaa – een wapenhandelaar gevestigd in Genève – retorisch over de Hindujas: “Als een familie van hindoe vegetariërs een niet vegetarische Sjah van Iran om de vinger kan winden, hoeveel macht denk je dan dat ze hebben.” Ze doen vanuit die machtspositie ook hun best The Hindu een deel van hun doofpot politiek te maken. 
Onderzoek om niets te vinden
Een rapport van de Zweedse Rekenkamer (SNAB) verschijnt en wordt kort daarna aangepast, waarbij de illegale betalingen eruit verdwenen. Daarna begint een periode van overheidsonderzoeken die bedoeld zijn om te doen alsof de zaak wordt opgepakt en om tegelijkertijd niets te vinden. De Indiase Parlementaire onderzoekscommissie (JPC) wordt vanuit de Rekenkamer (CBI) gevoed met foutieve informatie. Het JPC komt dan ook met een flut rapport. Zo was het ook bedoeld. Het doet de vraag rijzen wie daar achter zit. Relevante personen werden door de Indiase Parlementaire onderzoekscommissie niet gesproken, mondelinge informatie van twee Zweden die India bezoeken wordt door Rajiv Ghandi geweigerd, zogenaamd omdat hij dit op schrift wil hebben. Maar zo kreeg hij helemaal niets, niet op papier en niet verbaal. En ook dat lijkt precies de bedoeling. In Zweden wordt dan weer de Officier van Justitie Lars Ringberg gemaand geen contact te zoeken met een Indiase delegatie, zogenaamd om die niet in verlegenheid te brengen.
5
     Uiteindelijk zullen in de periode 1997-99 wel honderden pagina's met geheime Zwitserse bankafschriften aan India geleverd worden. Het boek sluit af met de opmerking dat de dozen met de documenten in 2025 nog steeds gesloten in India staan. Delhi weigert de beerput te openen. Meer dan een schaar is niet nodig. Dit is een aspect dat de uitgave van het boek ook veel van zijn relevantie en urgentie geeft. Immers zo blijft het nog steeds bij enigszins gissen wie precies betrokken waren, al wijst alles erop dat dit tot op het hoogste niveau was. Olav Palme en Rajiv Gandhi waren bij zaak betrokken, zoals uit een gesprek tijdens een vlucht in 1986 bleek.6 Maar hoe precies? De gesloten dozen zijn nu wel een handig chantage middel door op het openen aan te sturen, tenzij personages of partijen ... (vul maar in). 

Journaliste, echtgenote, moeder

Het karakter van het boek wijkt af van het gangbare door de aandacht die er is voor de positie van de onderzoeksjournaliste zelf. Ze is een jonge vrouw die pas getrouwd een gezin aan het vormen is. Net voor de bevalling in het ziekenhuis zoekt ze nog naar een telefoon (het is de tijd van voor de mobieltjes) om een bron in het buitenland te bellen. Het zoontje raakt gedurende zijn eerst levensjaar gewend aan de klank van fax en telefoon, en speelt met schrijfpapier dat over de grond zwerft. Als hij gaat lopen, merkt ze dat er daardoor minder tijd overschiet voor het Boforsonderzoek. Ook haar tweede kind wordt tijdens het onderzoek geboren.
     Het roept bij Chitra de vraag op of ze wel een goede moeder is geweest en een goede echtgenote of haar kinderen geen schade hebben ondervonden van haar inzet. Die twijfel leeft ook binnen haar familie. Bovendien zien die ook het gevaar van het peuteren aan een corruptiezaak in de hoogste kringen. Dreigtelefoontjes, niet werkende autoremmen en een inbraak op haar bankrekening geven substantiële aanleiding voor die zorgen.
     Van andere orde is haar constatering dat ze er slecht in is om haar financiële beloning te regelen, een euvel dat meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen. De gender insteek alleen al maakt het boek waardevol om te lezen. Hoewel de verzuchting of ze wel een goede moeder c.q. vrouw is wel vaak in dezelfde woorden terugkeert, terwijl het de lezer al duidelijk zal zijn dat ze onder die druk leeft, en zo niet dan zal het ook door het veelvuldig herhalen niet duidelijk worden.

Eindredacteur
Wat ook herhaaldelijk terugkeert is de onbetrouwbaarheid van haar eindredacteur N. Ram. Deze publiceert onaangekondigd stukken, waarvan is afgesproken dat de schrijfster eerst geïnformeerd wordt. Of hij laat geschreven stukken – soms tijden – liggen en gebruikt documenten niet die met veel inzet zijn verkregen. Hij publiceert tegen de afspraken met de bron in informatie die juist beter nog even niet kon verschijnen. Hij sprak met betrokkenen in het corruptieschandaal over de informatie die hij had (zoals met de Hindujas). Hij heeft anderzijds geen aandacht voor de positie van de journaliste. Zo vraagt hij nooit (belangstellend) naar haar jonge gezin en hij is egocentrisch. Aan het eind van het boek vindt Chitra het nodig te verklaren dat zijn houding niet werd ingegeven om zichzelf te verrijken, maar om zijn positie op te kloppen en een steviger positie binnen de krant te krijgen.
     Haar voornaamste bron in Zweden, Sten Lindström, zegt dat hij niet begreep waarom ze de band met Ram niet eerder verbrak. Zelf denkt ze dat ze die stap niet zette vanwege de afstand tot India en het jongleren met de tijd voor de baby, thuis, en Bofors. Tenslotte gaat ze werken voor The Statesmen en korte tijd bij The Indian Express. Bij deze tweede krant stuitte ze weer op een onhandelbare eindredacteur en stopte, maar keerde kort daarop terug.
Bronnen
Snel nadat ze aan het onderzoek voor The Hindu begint, zoekt ze bronnen. In India, Zwitserland, en Zweden, waar ze spreekt met de Swedish Peace and Arbitration Society (SPAS, een organisatie mij bekend van vroegere samenwerkingsprojecten) en betrokken journalisten. Na enige tijd krijgt ze contact met een man wiens naam ze pas veel later zal noemenin de realiteit pas na een kwart eeuwen die haar regelmatig documenten geeft en een van haar sparringpartners wordt om de kwestie te analyseren. Sting noemt ze Sten Lindström, het hoofd van de Zweedse politie, die uit hoofde van zijn functie onderzoek deed naar de Boforszaak.
     In Zwitserland spreekt ze regelmatig met een wapenhandelaar om de wereld van de wapenhandel en brievenbusmaatschappijen te begrijpen. Hij blijft anoniem en krijgt in het boek de naam Kaa (naar de slang in Jungle Book). Een collega vraagt of ze hem vertrouwt. Hij probeert nooit verhalen bij me te planten, antwoord ze daarop. Maar ze spreekt ook met onderzoekers naar financiële malversaties vanuit de Zwitserse overheid, zoals 'Snowman' en Jörg Kistler, die woordvoerder van het Ministerie van Justitie is. Ze zette een flink netwerk op. Naast haar tomeloze inzet is dat het voornaamste kapitaal van de journaliste. 

Onderzoeksjournalistiek

In het boek komen regelmatig onderzoeksjournalistieke-opmerkingen voorbij. Dat is een volgende reden dat het boek ook in algemene zin waarde heeft. Het zou literatuur voor de opleiding journalistiek kunnen zijn. Uitgebreid wordt het proces beschreven vanaf de aanvang van het Boforsschandaal dat samenvalt met het start als Chitra's loopbaan als onderzoeksjournaliste.
     Het begint al met de opmerking dat de intenties van een onderzoek de waarde van de uitkomst bepalen. Wat ook opvalt is dat het boek vol vragen zit en daarmee de belangrijkste vaardigheid onderstrepen: denk zeker niet te snel dat je het weet, maar zie wat je niet weet en waar nog onduidelijkheid zit die opgehelderd moet worden. De hele Bofors kwestie kwam aan het rollen door de routinematige vraag van een accountant naar de reden dat een ontvanger van geld anoniem moest worden gemaakt tijdens een ander onderzoek naar het bedrijf, vertelt Lindström tijdens een interview dat integraal in het boek is opgenomen. Bofors had geen uitleg, en dat was reden om verder te zoeken voor de Zweedse diensten.
     Maar ook bluf kan nodig zijn. Als Chitra Bofors belt om een persoon uit een brief te traceren en ze gevraagd wordt op welke afdeling mevrouw Ulla Nilsson werkt improviseert ze stante pede: “op financiën.” Als Nilsson dan aan de lijn komt is ze duidelijk in dienst van Bofors. De bluf werkte.
      Al snel stuit Chitra op het verschijnsel dat mensen zaken ontkennen die hen niet worden aangewreven. Het is een eerste indicatie van een achterliggende leugen en daarom een aanleiding om juist dan onderzoek te doen naar wat ontkend wordt. Een variant op dit thema is dat de Bofors zaak in het begin door de Indiase overheid als een valse verdachtmaking werd geduid, maar hoe kan een verklaring fout worden genoemd als de waarheid nog niet bekend is, vroeg de schrijfster zich af. 
    Ze wees eerder al op de waarde van steeds opnieuw de informatie vanaf het begin doornemen om te zien wat gemist is. Het boek staat bol van voorbeelden van trucs en methoden.

Afleiden en niet willen vinden
Oppassen is het ook met bronnen die informatie geven waar je niet naar zoekt. Dit kan bedoeld zijn om je van je pad af te leiden. Een ander mechanisme is dat de betrokken partijen beurtelings de schuld en/of verantwoordelijkheid bij de ander leggen. Deze pingpong-manoeuvres zijn bedoeld om te misleiden.
“Kijk naar de feiten, kijk naar de feiten,” zei Lindström herhaaldelijk tegen haar. Maar een goed onderzoek is ook gediend met het leggen van verbanden tussen op zichzelf genomen onschuldige gegevens. Steeds weer pingpongballetjes die voor je langs stuiteren, maakt het moeilijk om dat overzicht te zien. Als ze het dagboek van Ardbo, de directeur van Bofors, in handen krijgt, merkt ze dat context woorden en gedachten een andere betekenis kan geven. Dit los van de nieuwe informatie die eruit kwam, zoals dat hij in 1987 met de advocaat van (Rajiv) Gandhi sprak.
      Al vroeg in het boek schrijft ze: “Dit was de eerste keer dat ik een aanbod van smeergeld ontving.” Het aanbod kwam van een in Genève gevestigde wapenhandelaar (dat lijkt een ander dan Kaa) die haar eveneens dreigend waarschuwde voor het gevaar om aan de Bofors kwestie te werken.
      Ze analyseert dat de zaak in 1987 opgelost had kunnen zijn als de Indiase overheid aan de Zwitserse assistentie had gevraagd. Er was al vroeg voldoende bekend om zo'n verzoek kansrijk in te dienen. De onderzoeken (en later toch ingediende verzoeken) vanuit de Indiase overheid zijn echter niet gericht op het vinden van de schuldigen, maar op het niet vinden. Die lijn wordt door Boforsgate heen steeds steviger gesponnen.
Wapenexportbeleid
De journaliste doet onderzoek in brede zin. Haar verbazing over de rol van Palme (zowel een man van vrede als iemand die de wapenindustrie steunt) doet haar het Zweedse wapenexportbeleid bestuderen. Onder andere blijkt dat Stockholm geen problemen had met omkopen van anderen als er maar geen partijen in Zweden werden omgekocht, en daarbij: smeergeld was belastingaftrekbaar. Een ander financieel aspect is dat de overheidsexportkredieten (zoals in Nederland Atradius DSB biedt) voor de Bofors levering aan India werden verhoogd om deze voor Delhi aantrekkelijker te maken; dit was de eerste keer dat dit in verband met een Zweedse wapenleverantie gebeurde.
    Zweden heeft een lucratieve wijze gevonden (dienstbaar aan een militair-industrieel strategische inzet) om het relatief kleine, maar eveneens neutrale land (dat was nog voor het recente NAVO-lidmaatschap) een sterke wapenindustrie te geven: “wapens verkopen aan alle partijen.”

Tussendoortje

In de zomer van 1988 besluit de schrijfster Bofors te laten liggen. Het onderwerp gaat teveel van haar vragen en weegt te zwaar op het jonge gezin. Al snel komt een ander onderwerp op haar pad dat ook allerminst licht van gewicht is: een Duits-Indiaas onderzeebootschandaal met aspecten van corruptie, omzeilen van sancties en machtspolitiek. Ze wordt gevraagd door Rainer Burkhardt van de Duitse omroep ARD. Je hebt van die mensen die het niet kunnen laten. Chitra lijkt er daar een van.
     Niet alleen verkoopt de Duitse werf HDW het ontwerp voor India ook aan Zuid-Afrika, waardoor informatie over de onderzeeërs ook in Johannesburg komt te liggen.
7 Zeker zo belangrijk was de informatie dat in de verkoop ook 7% van de $450 grote order (voor twee van de vier) als smeergeld naar de Indiase agent zou gaan.
      De wal zou hier uiteindelijk het schip keren en India besloot in
november 1985 van de twee volgende onderzeeërs van HDW af te zien. India wende zich vervolgens tot Parijs en kocht daar schepen van de Scorpène (Kalvari) klasse.8
     Bij The Hindu bleef haar werk rond de kwestie liggen. Zo is dit 'tussendoortje' ook een onderstreping van haar abominabele verhouding met haar eindredacteur.
     Op 9 april 1987 noteerde de Staatssecretaris van Defensie S.K. Batnagar dat de Indiase agent van HDW
“zeer waarschijnlijk de Hindujas” zijn. Ook hier duiken ze dus weer op.9
     Onderzeeërs speelden mogelijk ook een rol in de betrokkenheid van Palme in Boforsgate. Lindström zag het als volgt: In 1978 betrok Kockums Palme bij een levering van onderzeeërs aan Venezuela. Tijdens deze verkoop had Palme gezien hoe wezenlijk het geven van smeergeld/commissie is bij het verwerven van een order en ook voor de man met het ogenschijnlijk onkreukbare imago was zo een verwerpelijke handelswijze geboren.

Effect
Ze schrijft in Boforsgate dat ze weet dat ze ooit een boek over de zaak zal schrijven. Het werden er uiteindelijk twee. Het boek zou moeten gaan over de onderzoeken, het leven als journalist, maar “vooral over de staat waarin de Indiase journalistiek zich bevindt.” Dat laatste is wat mij betreft niet geworden. Daarvoor komen teveel Indiase publicaties niet aan de orde en zijn het vooral haar eigen ervaringen die opgevoerd worden. Die dekken een belangrijk deel van de Indiase pers, maar is geen onderzoek naar het geheel ervan.10

Al kort na de eerste onthullingen in Zweden lijken de betalingen te stoppen, zo schrijft de journaliste in een beoordeling van een set documenten die ze van Lindström kreeg (p. 118). Zonder die rol van de pers had India veel meer voor de houwitsers moeten betalen.
     Of Rajiv Gandhi wel of niet betrokken was, blijft niet in het midden, de suggestie en feiten wijzen tot vlakbij zijn persoon, maar nergens wordt dit volledig hard gemaakt. Dat ligt niet aan de schrijfster en anderen die oprecht onderzoek deden, maar aan de Zweedse en de opeenvolgende Indiase overheden die de zaak onder de pet hielden of liever in dozen die ze niet open willen maken.
     Achter in het boek staat een QR-code die verwijst naar een pagina met een veertiental bronnen. Als je ze leest is het niet moeilijk ook het plezierige aan een dergelijk onderzoek te zien, bijvoorbeeld als je de codenamen tegenkomt van de partijen die smeergeld ontvingen (doc 6 ). Vermakelijk is ook een wapenhandelaar die bedankt voor een bosje bloemen (doc 5). Dat is lekker huiselijk in een verhaal over corruptie rond de aanschaf van 155mm geschut. Op die moderne wijze wordt nog enige informatie aan het toch al bomvolle boek toegevoegd. (Er staan ook document fragmenten op foto's halverwege het boek.)

Patriot
Het Zweedse hoofd van de politie Sten Lindström had niet veel vertrouwen meer in de politiek. Dat blijkt uit de volgende woorden (uitgesproken nadat Ringberg gekortwiekt was):
“Je zal begrijpen dat de wereld niet wordt gestuurd door politici, maar door een verstrengeling van militair-industriële belangen en waar de Khashoggi's [berucht wapenhandelaar Adnan, de oom van de vermoorde journalist Jamāl Kashoggi] en de Ardbo's de dienst uitmaken.”

De schrijfster preekt nog steeds de liefde voor haar land, waarin geen plaats moet zijn voor malversaties en oneigenlijk gebruik van overheidsgeld. Door zo te handelen werd zowel in Zweden als in India het vertrouwen verraden dat ze had in de overheid. Een andere reden dat ze de corruptie wilde blootleggen was haar medeleven met de Indiase militairen “die hun leven op het spel zetten om ons veilig te houden.”
Ze woont in Zwitserland, maar is een trotse Indiase die blij wordt van een toespraak in 1994 bij de UNHCR waar de Indiase politiek in Kasjmir werd toegejuicht en Pakistan tot boeman verklaard (vier jaar later was het oorlog tussen de twee illegale kernmachten). Ze stelt zelf rond die oorlog: “We kochten een goed wapen. De prijs was concurrerend. De schiet- en scootcapaciteit – [MB: plaats- en richtingbepaling] – hielp ons de Kargiloorlog te winnen.” Een groot deel van de wereld hield bij dit conflict zijn hart vast vanwege de kernwapens aan beide zijden. (Maar ze is de enige journalist in India niet die de houwitzers zo vaderlandslievend beoordeeld.) Nee ze is verre van een vredesactiviste, maar iemand die tegen de beschreven corruptie en misstanden wil opstaan. Dat is een beperktere rol, maar zeker ook niet onbelangrijk.

Elders schreef Chitra Subramaniam Duella: Het verhaal van Bofors is simpel. India kocht in 1986 veldhouwitsers van Zweden voor een bedrag van 1,2 miljard dollar. Er werd ook een leveringscontract ter waarde van bijna het dubbele onderhandeld voor de overdracht van technologie, de levering van documenten en knowhow, enzovoort, zodat we zelfvoorzienend konden worden. De wapens waren uitstekend; de prijs was concurrerend. Het probleem waren de steekpenningen, vooral de heimelijke, die zelfs de marketingdirecteur van Bofors niet kende.” Dat verhaal heeft ze zoveel mogelijk blootgelegd. Inmiddels is ze er van doordrongen dat dit slechts een van de vele schandalen is.
     In dit boek houdt ze het Boforsschandaal nog eens goed tegen het licht (veel is inmiddels bekend, maar het boek geeft een overzicht vol details), tevens ook van de wereld waarin vrouwen goede moeders moeten zijn en hun eigen ruimte daarnaast afdwingen.

Noten:

1 Op de flaptekst staat dat het uitsluitend bedoeld is voor de verkoop op het Aziatische subcontinent. Aangezien ik het graag wilde lezen heb ik enige moeite gedaan het toch te kopen.
 
     In 1993 schreef ze al het boek Bofors: The Story Benind The News.
     In deze bespreking gebruik ik de naam Chitra voor de journaliste, zoals in de wiki over haar (en mensen met dezelfde achternaam) wordt geadviseerd.

2 Over Nederland wordt verder niet uitgewijd. Het zou een product van RDM kunnen zijn (mogelijk een ontwerp uit de VS). In NRC-Handelsblad, 2 april 1986 schrijft correspondent Mohan Ram over Nederlandse interesse, zonder verder uit te wijden. Voor meer over (de Nederlandse) houwitzer productie, zie Jane's armour and artillery.
     De chronologie vermeld dit bedrijf als Sofma. De Voest is vermoedelijk de GH N-45 die in Oostenrijk werd geproduceerd door Voest-Alpine.

3 Hij is auteur van Vapensmugglarna: Boken om Bofors, FFV, regeringen och svensk vapenexport (1988 met Bjarne Stenquist ) en Die akte Bofors: Stasidokumenten som avslöjar den svenska krutsmugglingen (1993).

4 Het bedrijf was onderdeel van het kruitkartel dat cynisch aan beide kanten in de Iran-Irak oorlog leverde. Zie bijvoorbeeld: CIA rapport SWEDEN'S BOFORS ARMS SCANDAL: A SUMMARY OF THE DIVERSIONS, INVESTIGATIONS, AND IMPLICATIONS van 4 maart 1988. In Nederland schreef het duo Ko Colijn en Paul Rusman volop over deze leveringen en de Nederlandse deelname daaraan in weekblad Vrij Nederland en besteden er ook ruimschoots aandacht aan in hun proefschrift Het Nederlandse Wapenexportbeleid, 1963-1988 (Den Haag: Nijgh & Van Ditmar Universitair, 1989, pp. 409-501). Het is onvermijdeljk dat deze leveringen hier en daar opduiken in het boek: zoals van het bedrijf Alcari (p. 70) dat mogelijk kruit aan Iran leverde volgens Sten Lindström; en tegen de directeur van Bofors Martin Arbo liep ten tijde van Boforsgate een rechtzaak vanwege illegale wapenleveranties aan het Midden-Oosten (Ardbo meent ook dat hij rondom de howitzer deal een zondbok is om af te leiden van de mensen hogerop).

5 Het verzoek komt van Anna-Greta Leijon, Minister van Justitie (1987-1988). Ze doet haar verzoek na te zijn geïnformeerd door Buitenlandse Zaken. Deze beroeppolitica is ook al verbonden met een opvallende geschiedenis. In 1977 wilde de Rote Armee Fraktion haar kidnappen om haar vrijlating inzet te maken bij de onderhandeling rond leden van groep in Duitse gevangenissen.

6 De schrijfster vermeldt in de Chronologie nogal rommelig dat dit in 2003 was, maar dat was het jaar van haar interview met haar belangrijkste brom in Stokholm, het Zweedse hoofd van politie Sten Lindström.
     Het lijkt alsof de Chronologie op het laatst is toegevoegd door een ijverige, maar niet zo nauwkeurige redacteur. Om te vergelijken: The Corruption Tracker heeft ook een chronologie bij een artikel over de kwestie Bofors.

7 Zuid-Afrika kreeg de blue-prints en wapentechnische gegevens voor de Indiase variant van de 209-klasse van deze op de exportmarkt zo succesvolle onderzeeër. In ieder geval breekt Bonn met deze levering het sanctiebeleid tegen Pretoria. Volgens SPD-kamerlid Gansel was de uiteindelijke afspraak dat de Indiase overheid niet zou spreken over de verkoop aan Zuid-Afrika en in ruil daaarvoor de Duitsers hun mond zouden houden over het smeergeld.(p. 144)

8 Ook hier was sprake van smeergelden (waarvan het CBI geen bewijzen kon vinden), en van informatie lekken.

9 In een inleidend hoofdstuk komt de onderzeebootdeal al aan de orde. Der Spiegel linkte G.P. Hinduja aan smeergeld. Volgens een andere telg uit de familie, Prakash, had het tijdschrift daarvoor al zijn verontschuldigingen gemaakt en hij onderstreepte dit door de brief van Der Spiegel naar de Chitra Subramaniam te sturen (p. 20). De broers verzonnen echter ook excuusbrieven.

10 India Today kraakte de kritiek in haar eerste boek af. Ze zou geobsedeerd zijn door Bofors en een groot deel van het boek gebruiken om af te rekenen met iedereen die ze niet leuk meer vindt.