Het bedrijf is - zoals veel militaire bedrijven - gevoelig voor corruptie. Eind januari resulteerden jarenlange juridische onderzoeken in een afkoopsom van € 3,6 miljard te betalen aan Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten om meerdere gevallen van omkoping te regelen. Ook werd voor twee jaar een externe toezichthouder aangesteld voor de afhandeling van defensiegerelateerde transacties.
Het Britse Serious Fraud Office (SFO) onderzocht onder meer transactie in Ghana en constateerde dat Airbus met het bedrijf verbonden personen niet verhinderde om "anderen om te kopen die betrokken waren bij de aanschaf van militaire transportvliegtuigen [C-295] door de regering van Ghana".
Het Amerikaanse ministerie van Justitie vermeld ook Vietnam en Indonesië in verband met corruptie rond de aankoop van hetzelfde vliegtuig. In Vietnam "hadden Airbus of haar verkopers politieke bijdragen, vergoedingen of commissies betaald, aangeboden of ermee ingestemd in verband met deze verkoop, ten bedrage van € 6.150.226." In het geval van Indonesië deden ze dat "voor een bedrag van ongeveer € 16.100.000." Het rapport concludeert: “De brutowinst van Airbus op de verkoop van de bovengenoemde C-295's aan Ghana, Indonesië en Vietnam bedroeg ongeveer $ 165.208.895.”
Zowel de VS als Groot-Brittannië melden ook het omkopen van Oostenrijkse functionarissen bij onderhandelingen rond de aanschaf van de Eurofighter. De Eurofighter is een gezamenlijk product van Airbus, British Aerospace en het Italiaanse Leonardo. Een voorstel van de Oostenrijkse minister van Defensie voor herstel of compensatie werd door Airbus brutaalweg op zij geschoven, omdat "eisen geen juridische basis hebben, daarom beslist worden afgewezen en niet worden besproken".
Komen grote wapenbedrijven niet te gemakkelijk weg met financiële criminaliteit als ze een financiële regeling kunnen treffen? De Britse SFO-directeur Osofsky noemde de afkoopsom op de BBC "een zeer goede deal voor de belastingbetaler" wat een curieuze kijk geeft op gerechtigheid bij fraude. Journalist James Booth merkte in de financiële Londense krant City A.M. op: "Processen zijn vaak lang en ingewikkeld, met beklaagden die niet passen in het profiel van de stereotype crimineel". Andrew Smith van de Campaign Against Arms Trade noemde de schikking: "opnieuw een geval waarbij een groot wapenbedrijf zich uit een juridisch onderzoek koopt".
Ondertussen meldt Airbus tegenvallende resultaten over 2019 voor zijn de divisie Defensie en Ruimtevaart, in vergelijking met het voorgaande jaar. Het bedrijf geeft daarvoor drie redenen: a) de boete van €3,6 miljard b) te weinig aankoop door de eigen overheid, zoals het besluit van de Duitse luchtmacht om af te zien van aankoop van twee A400M-transportvliegtuigen en c) het Duitse besluit om de wapenuitvoer naar Saoedi-Arabië op te schorten.
Hoewel de boete wegens corruptie veruit de grootste aanslag is op de winst bij de militaire productie worden de gevolgen hiervan noch door het management, noch door de aandeelhouders gedragen. De winstuitkering voor aandeelhouders wordt verhoogd tot € 1,80 per aandeel, + 9% ten opzichte van 2018. Het zijn de werknemers die de prijs betalen. Airbus kondigde aan om in 2021 2.362 van zijn 34.000 werknemers (= 7 procent) te ontslaan bij divisie Defensie en Ruimtevaart. In Duitsland zijn dat 829 arbeidsplaatsen, in Spanje 630, in Frankrijk 404, in Verenigd Koninkrijk 357 en 142 in andere landen. Op andere divisies, met name civiele luchtvaart, maakt Airbus overigens wel flink winst. Airbus’ EBIT (maatstaf voor de operationele winst voor aftrek van rente en belastingen) nam toe met 32% tot € 6,358 miljoen (2018: €4.808 miljoen).
De aankondiging van ontslagen in de militaire divisie kan niet los worden gezien van pogingen om druk te zetten op de regeringen in Berlijn en Parijs om aankoopbeslissingen voor militaire goederen te versnellen en en een soepeler wapenexportbeleid te voeren. Samen met British Aerospace heeft Airbus een groot belang bij het afzwakken van het Duitse wapenembargo op Saoedi-Arabië. Er hangt een miljardendeal in de lucht van 48 Eurofighters voor Riyadh. Helaas voor Airbus wordt het Duitse embargo hoogstwaarschijnlijk verlengd op de huidige einddatum van 31 maart 2020.
Dutch
Airbus entities at the Chamber of Commerce (Kamer van Koophandel,
KvK)
|
||
Name*
|
Activity
|
KvK
no.
|
Airbus
SE
|
Financial
Holding
|
24288945
|
Airbus
Defence and Space Netherlands B.V.
|
Subsidiary
|
28086907
|
Airbus
Group Proj B.V.
|
Financial
Holding
|
63545128
|
Airbus
Finance B.V.
|
Financial
Holding
|
34182495
|
Airbus
Excess Shares Foundation
|
Foundation
to collect excess shares
|
57558175
|
Source:
Chamber of Commerce search on Airbus (accessed February 25, 2020)
and records on Excess Shares Foundation
*
The Chamber of Commerce gives some alternative names for the
different Airbus entities like for example: Airbus Group,
European Aeronautic Defence and Space Company, EADS, Dutch Space,
Airbus DS Netherlands and EADC. For Airbus Finance as alternative
EADS Finance is given.
| ||
Geschreven voor Grenzeloos
In English see: Stop Wapenhandel
