Agathe
Demarais schreef
met Backfire;
How sanctions Reshape the World Against U.S. Interests
een kritische evaluatie van het Amerikaanse sanctiebeleid. Ze stelt
dat het boek zich niet voor of tegen sancties uitspreekt. Echter
alleen de titel lijkt al op kritiek. De tekst zelf werkt toe naar het
negatieve boemerang effect van de Amerikaanse sancties op terreinen
als internationale samenwerking, veiligheid en economie. Het
is ook een onderzoek naar hoe de Amerikaanse keuze voor sancties
wereldwijd de strategie van bedrijven, bondgenoten en vijanden beïnvloed. Voor de Nederlandse lezer is het boek een aanrader bij het bieden
van context. Een van de belangrijkere
technologie bedrijven van het land, ASML uit Veldhoven, is doelwit van
extraterritoriale
maatregelen vanuit Washington.
De
carrière van de schrijfster komt haar uitstekend van pas. Ze werkte voor de Franse overheid in Rusland en later in
Libanon, daar met een wijdere blik op het Midden-Oosten ten tijde van
de opmaat naar de nucleaire deal met Iran, formeel de Joint
Comprehensive Plan of Action (JCPOA). Sancties en andere financiële
aangelegenheden waren op beide posten haar werkterrein. Momenteel
werkt ze op de Economist IntelligenceUnit.
Hip “Sancties
zijn trendy geworden,”
dat zijn de eerste vier woorden van hoofdstuk 1. Die sancties
bestrijken een breed gebied. Het kan gaan om exportcontrole,
handelsembargo's, sector straffen (bijvoorbeeld gericht tegen
oliebedrijven), tariefbeleid, maar het kan ook draaien om financiële
sancties. Ze zijn een voornaam bestanddeel geworden in de
buitenlandse politiek van de Verenigde Staten en ze ontwikkelen zich nog steeds. De VS hebben in de afgelopen twintig jaar meer sancties
toegepast dan de Europese Unie, de Verenigde Naties en Canada samen. Twee delen Deze sancties bestaan grofweg uit twee delen:
extraterritoriale straffen, die overal in de wereld gelden; en
bijkomende strafmaatregelen (secondary
sanctions)
waarbij buitenlandse bedrijven die zich niet aan Amerikaanse sancties
houden op de Special Designated Nations (DSN) lijst worden geplaatst. Deze lijst wordt bijgehouden door een afdeling van het Amerikaanse Ministerie van Financiën die
buitenlandse bezittingen moet controleren (OFAC). Indien opgenomen is er geen toegang meer tot de dollar en kunnen er geen zaken meer gedaan worden met Amerikaanse bedrijven of personen. Voor veel bedrijven een aanzienlijke en/of niet te overkomen tegenslag. De Verenigde
Staten zijn het enige land in de wereld dat zo'n vorm hanteert.
IJkpunten Voor
een effectief sanctiebeleid zijn vier ijkpunten van belang: een
beperkte duur, de breedte ervan, het voordien al bestaan van
handelsrelaties, en of er andere landen (bondgenoten) meedoen. Je kan
stellen dat effectieve sancties kort duren, een beperkte focus
hebben, gericht zijn op een democratisch land met uitgebreide banden
met de VS en de maatregelen worden gesteund door bondgenoten. Dat is
het ideaal, aldus de schrijfster, maar ook precies het tegenovergestelde beeld
van het merendeel van de sancties. Het falen is dan ook te
verwachten. Het boek beschrijft het succes van sancties, maar ook de
nadelen ervan. Soms worden door strafmaatregelen wereldwijd hele
sectoren getroffen, waardoor er bijvoorbeeld te weinig aluminium is
voor het produceren van conservenblikken tot auto's aan toe. Steeds meer bedrijven zagen bij het
aluminium gebrek China als alternatief. Dat was ook weer niet de
bedoeling. Soms verdwijnen door sancties bestaande relaties buiten beeld en daarmee het
zicht op ontwikkelingen in landen (Pakistan als bron van informatie
over Afghanistan wordt als voorbeeld gegeven).
Iran In
een boek over sancties kom je niet om Iran heen. Dat land werkte aan
de ontwikkeling van nucleaire energie en dat zeer vermoedelijk met
het doel om kernwapens te ontwikkelen. Het kreeg daarom te maken met
sancties. Teheran werd door de druk ervan gedwongen een nucleaire
deal te sluiten. Vervolgens zouden de Verenigde Staten, een van de
betrokken partijen, zich al snel weer terugtrekken en weer sancties instellen. Waardoor ook bedrijven uit andere landen gingen twijfelen of ze het risico wel durfden te nemen. Maar Washington zelf zou hierdoor
een beeld vestigen van een onbetrouwbare partij. Of dat
verstandig sanctiebeleid is? Het gevolg is het ontstaan van de gedachte dat of de opgelegde voorwaarden wel of niet gevolgd worden, er kan
altijd toch weer nieuwe strafmaatregelen worden ingesteld. Het heeft dan weinig
zin er aan te voldoen. Als verlichting
van de effecten van sancties zo matig is, of zelfs niet bestaand, dan
verliezen ze hun functie van druk op het getroffen land, stelt
Demarais. Betrouwbaarheid is ook een voorwaarde voor
effectieve sancties. Die bepaling ging hier onderuit.
Dodelijk Los
van deze functionele fout, zo vervolgt ze, kan je sancties ook als
een wapen zien en dan is het de vraag of een wapen dat geen
onderscheid maakt tussen burgers en strijdende partijen wel
aanvaardbaar is met het ook op de Conventie van Geneve. Het
probleem met sancties is dat er geen internationale regels bestaan. In Golfoorlog
van 1990-91 werd Irak onder sancties gesteld. De Verenigde Naties
berekende dat een half miljoen kinderen door de maatregelen omkwamen
zo wordt
in medisch tijdschrift de Lancet beschreven.
Deze cijfers zijn omstreden; anderen houden het op duizenden, maar
het nog steeds een enorm ellendig gevolg voor de bevolking en de
kinderen die gestraft werden voor de daden van hun autocratische
leider. Maar sancties kunnen zeer velen treffen, al is het maar door de schaarsheid van voeding of de hoogte van de voedselprijzen. Kernwapens Iran
wordt al sinds 1979 door de VS geboykot, maar als het land ook nog
kernwapens zou krijgen dan zou het niet uit te sluiten zijn dat
landen in het Midden-Oosten als Egypte, Saudi Arabië en Turkije die
ook zouden willen verwerven, stelt de schrijfster. Maar in Turkije liggen
al kernwapens, die van de Verenigde Staten, ze worden niet genoemd.
De schrijfster vermeld ook niet dat er een land is dat er al tussen
de 75 en 400 heeft, Israël.
Libië worden dan weer wel kernwapens toegerekend; ze werden ontmanteld, aldus de tekst over de onbestaande kernwapens. Libië werkte er aan, dat wel (Nederlandse
technologie
speelde ook in daarbij een voorname rol), maar had
ze niet.
Dus daar waar de bestaande voorraden kernwapens van Israël niet
worden genoemd, wordt voor Libië juist een nucleair arsenaal
gefantaseerd. Dat is meer dan een detailfout. Het boek is informatief
en vol interessante gedachten, maar het opvoeren van feiten of juist
het weglaten ervan kleurt de tekst wel. Dat moet je bij het lezen
zeker in het oog houden.
Concurrenten Als unilateraal beleid uit Washington de
bondgenoten treft moeten die, net als andere landen, opzoek naar
middelen ze te omzeilen. Het is altijd al zo geweest dat landen die
onder sancties vallen zich aanpasten. Een deel van mijn jongensboeken ging bijvoorbeeld over het smokkelen naar Engeland toen Nederland onder het Franse gezag viel en tegen het land aan de andere kant van de Noordzee een Franse boykot van kracht was. Hoe langer de strafmaatregelen
duurden, hoe meer dat gebeurt. Soms wordt vermoed dat
sanctiemaatregelen ingesteld zijn om Amerikaanse bedrijven te
steunen en concurrenten op de markt te treffen of juist losgelaten wegens
de schade voor de Amerikaanse bedrijven en boeren. In ieder geval
worden niet Amerikaanse bedrijven bij een vergelijkbare omvang van
overtredingen harder getroffen. Dat is niet alleen een vermoeden,
maar het wordt ook gestaafd met cijfers, zo laat Backfire zien. Halfgeleiders Het
laatste deel van het boek gaat over exportcontrole van hightech en
dat is waar halfgeleiders van ontwerp, tot productie, inclusief de
productie apparatuur aan de orde komen en waar ook ASML opduikt.
Exportcontroles en het ontvlechten van de Amerikaanse economie van
China zal er toe leiden dat het het voor China moeilijker wordt een
eigen hoogwaardige industrie op te bouwen. Aangezien dat zonder
halfgeleiders niet kan, wordt Beijing wel gedwongen daar fors in te
investeren om zo de gevolgen van deze economische oorlog te
weerstaan. Er zijn al miljarden programma's gaande. Als die maar een beetje slagen dan zal dat al resultaat opleveren, zo haalt de schrijfster uit een onderzoek. Uiteindelijke zullen
parallelle productie systemen ontstaan in verschillende delen van de wereld. Dat leidt dan uiteindelijk weer tot minder overleg en beperktere mogelijkheden van beïnvloeding. De
kloof tussen China en het Westen zal er door verdiepen. In December 2023 merkt Alan Estevez (de Staatssecretaris voor het Bureau van Industry en Security) op dat de Chinese ontwikkeling op dit gebied vertraagd kan worden, maar nooit gestopt, maar hetzeflde nivo zal bereiken.* Kort daarop bereikte Huawei een verrassende doorbraak in de ontwikkeling van chips.
Chips
zitten in vrijwel alle producten: van kinderspeelgoed tot
geavanceerde wapens. Volgens Michael Griffin, een Amerikaanse
staatssecretaris voor Defensie, zijn geavanceerde chips de
sleuteltechnologie om oorlogen te winnen. Het land dat deze
technologie controleert heeft enorm veel economische en politieke
macht. Het is daarmee ook een Achilleshiel van de Chinese militaire
sterkte. Maar ze zijn ook essentieel in de economische ontwikkeling.
Doordat de Verenigde Staten nogal wat van de stappen in de productie
controleert van ontwerp, tot productie en bondgenoten, Japan, Taiwan,
Zuid-Korea, Nederland en het VK een ander deel van de productieketen
in handen hebben, kan Washington hier fors uitpakken in zijn
economische oorlog tegen China. Kortom de VS heeft een kans de
Chinese technologische ontwikkeling een klap toe te brengen. Niet
alleen defensie-industrieel, maar over een veel breder gebied. Agathe
Demarais stelt dat de huidige exportcontrole gaat lijkenop die gedurende de
Koude Oorlog. De kans bestaat ook dat er paralelle productie plaats gaat vinden, met en zonder technologie uit de Verenigde Staten. Korea en Taiwan investeren daar beiden in. Hoe de overeenkomst tussen ASML en het Koreaanse Samsung in dit licht moet worden gezien, waarbij beiden afspraken € 700 miljoen onderzoek voor nieuwe productietechnologie te investeren, wordt niet vermeld. Samsung heeft al wel afzonderlijke investeringen in China en de Verenigde Staten lopen. Gescheiden circuits Het
produceren van Amerikaanse microchips voor Huawei is door de VS
verboden; niet alleen direct door Amerikaanse bedrijven maar ook buiten de States, met andere woorden het is een extraterritoriaal verbod.
Samsung en het Taiwanese TSMC hebben om hier op in te spelen
productielijnen in de VS opgezet, kosten samen bijna dertig miljard
dollar. Samsung zette ook een lijn op in China, nog eens 17 miljard dollar.
Zo kan uitsluitend voor de Amerikaanse markt worden geproduceerd. En
in China voor de Chinese zonder Amerikaanse kennis. Het betekent niet
alleen hogere kosten, maar ook dat gescheiden circuits ontstaan. Dat
is zeker op een markt waar afspraken over producten om ze in staat te
stellen met elkaar te communiceren essentieel zijn een groot nadeel.
Straks kan je met de ene telefoon hier en met de andere daar bellen.
Ook op veiligheidsgebied is er een nadeel. De
ontrafeling van twee productie ketens betekent dat exportcontrole
juist verzwakt. Chinese producten zijn immers steeds meer VS-product
vrij (EAR, zonder
Amerikaanse technologie)
en daarmee verkleint de invloed. Deze ontwikkeling zou juist wel eens
in het belang van China kunnen zijn.
Mineralen China
neemt ook tegenmaatregelen, zoals het het beperken van export van
zeldzame grondstoffen. China controleert vier vijfde van de metalen
die gebruikt worden bij de productie van halfgeleiders. Op de laatste
halfgeleider beperkingen door de VS reageerde het door grafietexport
te limiteren. Dat is slecht nieuws voor een aantal industrieën, zoals
de auto-industrie. De zeldzame metalen waar China over beschikt
worden tevens gebruikt in de productie van mobieltjes, televisies,
elektrische voertuigen, computerschermen en windmolens. Maar ook een
F-35 gevechtsvliegtuig bevat bijvoorbeeld 417 kilogram zeldzame
grondstoffen. Deng Xiaoping zei al eens: “Het
Midden-Oosten heeft olie en China zeldzame grondstoffen.”
In cijfers is dat 40 procent van de wereldwijde voorraden van
cruciale mineralen. Ter vergelijking de VS heeft daarvan een procent.
Naast de stoffen zelf beschikt China over 85 procent van raffinage
capaciteit. In 2020 werd de export ervan al aan restricties onderhevig.
Om de afhankelijkheid van China te
bestrijden probeert de VS om Australië, Burundi en Myanmar zover te
krijgen meer te produceren, zo stelt ze op grond van een
bron uit 2019 (Burundi en Myanmar komen echter in het artikel
niet voor. Het Zuidoost Aziatische is juist een belangrijke leverancier
voor China al stagneert
de winning dit door de burgeroorlog na de coup in 2022.)
Ontvlechten Het
ontvlechten van de chipproductie gaat geen winst opleveren, maar juist hoge kosten. Er is
een berekening dat het een biljoen dollar in vijf jaar zal kosten.
Zo zal economisch en militair-industrieel beleid een kostenpost voor de
burger worden. Dat zegt niet een linkse radicaal, maar een medewerkster van
de onderzoeksafdeling vande
neoliberale Economist.
Voor de Amerikaanse industrie zal het tot omzetverlies leiden,
gevolgd door dalende investeringen in Onderzoek en Ontwikkeling en zo
zal een neerwaartse spiraal in deze sector beginnen.
Het is “een slecht idee en armzalige
politiek,” aldus de schrijfster.De ontvlechting
van China en de VS heeft ook een ander nadeel. Samenwerking tussen de
VS en China wordt er door bemoeilijkt ook daar waar die nodig is
zoals rond klimaatverandering, nucleaire proliferatie, of het gevecht
tegen de pandemieën van morgen. Amerika
krijgt er bovendien een sanctiewapen door dat niet meer werkt. Het
hoofdstuk rond de ontvlechting wordt dan ook afgesloten met de
opmerking: “Een militair conflict
tussen de Verenigde Staten en China zou een wereldwijde catastrofe
zijn. In plaats van de de veiligheid in de VS te beschermen maken de
plannen in Washington om het land los te maken van China de wereld
een minder veilige plek.”
ITAR In
het laatste hoofdstuk begint Demarais met de Amerikaanse
International Traffic in Arms Regulation (doorgaans vermeld onder de
afkorting ITAR). Het is volgens haar verrassend dat vrijwel alle
Amerikaanse militaire fabrikanten schade constateren door deze
regelgeving. Verrassend? Nooit anders gehoord in
wapenexportbeleidsdebatten. Demarais gebruikt deze reactie erop echter om
een volgende stap in de redenering te zetten. De strenge Amerikaanse regelgeving leidt
er toe dat anderen met de buit op de loop kunnen gaan. De beperkingen
sluiten de sluis in de VS om hem in Europa open te zetten. Sterker
nog het zou zonder ITAR ondenkbaar zijn geweest dat de Europese
ruimtevaart-industrie zo snel zou zijn gegroeid, citeert ze de
woorden van een respondent in een onderzoek naar de visie van de
industrie op ITAR (zie p.
36).
Een eenvoudig rekensommetje moet dat duidelijk maken. In1998
had de Verenigde Staten driekwart van de ruimtevaartmarkt in handen.
Binnen tien jaar nam dat af naar de helft. Dat er in die periode ook
een flinke reorganisatie van de Westerse militaire industrie
plaatsvond, zowel in de VS als Europa (met name in Duitsland,
Frankrijk en Spanje waar ondanks de Brits/Amerikaanse tegenwerking
EADS ontstond als afzonderlijk deel van het nieuwe Europese Airbus,
en later Airbus Defence & Space werd) blijft buiten beeld. Onlangs werd beschreven dat de Turkse Bayraktar drone meer dan tien maal zo goedkoop is als een Amerikaanse. De keus is dan niet moeilijk. Het is gemakkelijk om alleen naar beperkende regelgeving te kijken. Maar haar
stellingname is onmiskenbaar: hoe minder hekken, hoe meer kansen.
Toch staan die hekken er ook in Europa. En naar mijn mening is dat
maar goed ook; ze zouden voor militaire producten hoger mogen en meer
moeten gaan omsluiten. Stringente controle daarop is wenselijk.
Zwakker Het klinkt goed dat
Europa geen extraterritoriaal sanctiebeleid of bijkomende strafmaatregelen heeft. Maar het is de
vraag of dit niet ook nadelen heeft.Als Europa een
gezamenlijk sanctiebeleid uitvaardigt, wat geen sinecure is binnen
een organisatie met 27 lidstaten, dan is een omweg via een dochter
buiten de EU mogelijk. De schrijfster is vooral gericht op de nadelen
van een sanctiebeleid, maar er kunnen ook kwesties zijn waar sancties
in een bepaalde vorm meer dan gerechtvaardigd zijn. Geen wapens naar
landen die de mensenrechten grof schenden, illegale kernwapens hebben
of oorlog voeren of mogelijk maken tegen andere landen, bijvoorbeeld.
Die sancties zijn zwakker als een vestiging buiten de EU gebruikt kan
worden om die te omzeilen. Een vorm van bijkomende sancties zou mogelijk juist een voordeel zijn. Voor
internationale sancties zijn de Verenigde Naties toegerust. De
wapenembargo's die deze organisatie instelt behoren tot de meest
omvattende in de wereld. Maar krijg ze maar eens van de grond. Twee
politicologes wijdden onlangs een beschouwing aan hoe dit beter zou
kunnen: Global
Governance From Below: Regional Sanctions as Drivers of UN Sanctions. Militaire goederen Eind
oktober 2023 besluit Bangkok de aankoop van een onderzeeboot in China
af te bestellen en in te ruilen voor de bestelling van een fregat.
China krijgt de productie van de onderzeeër niet rond, omdat
Duitsland vanwege een EU-wapenembargo tegen het land geen
vergunning voor een diesel motor ervoor wil verstrekken. Ook hier
is sprake van sanctiebeleid, maar wel direct gericht tegen de Chinese
militaire macht. Dergelijke sancties treffen niet de burgers, nauwelijks de economie en zorgen voor aandacht in de leverande landen voor hun al dan neit bijdragen aan militaire misstanden elders. Backfire
staat echteer nauwelijks stil bij militaire producten en sanctiebeleid.
Er
wordt eens een keer over bijvoorbeeld de CoCom-regeling uit de Koude Oorlog
geschreven, zonder er dieper op in te gaan, maar er is een heel scala
aan nationale en internationale regimes om verkopen van strategische
goederen (dat zijn militaire producten en producten voor tweeërlei
gebruik (dual use) voor zowel civiele als militaire toepassingen) aan
voorwaarden te binden. Deze mechanismen worden al vele decennia
gebruikten aangekleed met werkwijzen en lijsten met de betreffende
goederen. Waarom valt dit beleid buiten het blikveld van de
schrijfster? Met halfgeleiders en de productieapparatuur ervoor komen
we er wel terecht. Ze zijn immers een dual
useproduct.
ITAR wordt uitsluitend in dit licht even aangestipt. Het is te begrijpen
dat je de handel erin voor militaire doeleinden naar landen die niet
aan de voorwaarden voldoen wilt voorkomen, net zoals de export van
onderzeebootmotoren, raketten en tanks. Maar bij halfgeleiders gaat
het om producten voor civiele én militaire doeleinden. Exportcontrole
moet de toepassing in de overweging meenemen, want anders ga je op
grond van wetgeving rond strategische goederen de export van producten met een
civiele bestemming stoppen en dat lijkt dan meer op economische
oorlogsvoering.
Bestaande regelgeving en een jarenlange
nationale en internationale praktijk op dit gebied hadden door de
schrijfster gebruikt kunnen worden om te evalueren wat waarom wel en niet
werkte, en waar de knelpunten zaten. Nu komt uit de tekst het
beeld naar voren dat sancties niet werken, terwijl een groot deel
ervan niet besproken of geëvalueerd is.
Repliek Doordat
de VS vanwege zijn technologie, machtspolitieke en financiële
positie de sterktste is bepaalt dit land ook wat er gebeurt. Nog even
terug naar ASML. In het
Fiancieele
Dagblad
rapporteerde journaliste Sandra Olsthoorn dat het Nederlandse bedrijf
voortaan exportvergunningen moet aanvragen in de VS en niet in Den
Haag voor export naar China. “Daardoor
is ASML voortaan afhankelijk van de grillen van Washington,”
stelt de schrijfster. De VS behoudt zich zelfs het recht voor een
levering goed of af te keuren. Eerder was nog minimaal 25 procent
Amerikaanse onderdelen nodig voor dergelijke stappen, de zogenaamde
‘de minimisregel’, maar dit is teruggebracht tot 0 procent.
Hiermee wordt Den Haag in zijn hemd gezet als een overheid die zijn
eigen ondernemingen niet kan beschermen en is Nederland speelbal
gemaakt in Chinees-Amerikaanse tech-oorlog. Het zal de relaties met Washington misschien wat versterken, maar met Beijing zeker verslechteren. Hoe de dwang uit de VS zich verhoud tot
het Europese beleid dat bedrijven gedwongen kunnen worden zich niets
van de Amerikaanse strafmaatregelen aan te trekken (waar het boek verschillende malen bij stil staat) en of die nog actief is, vertelt het
verhaal nog niet. Die Europese regelgeving werd juist ingevoerd om de VS van repliek te dienen bij het unilateraal opleggen van sancties aan de wereld.
Kleinigheden
Tenslotte zijn er
nog wat kleinere punten. De schrijfster zou vaker een tijdsaanduiding
mogen geven wanneer een kwestie speelt of over welke periode gegevens
worden gegeven. Nu is het soms nodig het eindnotenapparaat te
raadplegen of zelfs nodig de bron op te zoeken op het internet, als
dit al kan. Het maakt in de wereld van sancties soms een groot
verschil over welke periode je het hebt. Rusland van 2007 of 2013, is anders
dan dat van 2014 en nog weer anders dan vanaf maart 2022.
Los
hiervan is het een zeer prettig geschreven boek met veel feiten en op
die feiten gebaseerde analyses. Bijna een derde van het boek bestaat
uit eindnoten, bronnen en index. Elk hoofdstuk begint met een
anekdote die je meteen het onderwerp ervan intrekt. Elk hoofdstuk
sluit bovendien af met een verwijzing naar het volgende waarin kort
wordt geduid waar dat over zal gaan. Zware kost kan je lichter
verteerbaar opdienen. Ook daarom is het boek een aanrader.
In
September 2023, the European Union published a Statementon Transparency and Reporting in
the context of the Arms Trade Treaty (ATT). It includes the offer to
assist nations to develop mechanisms for timely and transparent
reporting on arms exports: “The
EU stands ready to assist in such efforts by seeking synergies with
activities under EU-financed outreach projects.”
Transparency
on arms exports was a major issue for the wide range of organisations
campaigning against arms trade in the late nineties. Their call to
improve reporting did not fall on deaf ears. The Swedish government
was first in European government that published a national annual
report on the export of arms and military equipment.I
This good example was
soon followed by others (see herefor an extensive but
still incomplete list).
Transparency
forced by FoI The
Netherlands went a step further after introduction of an annual
report, and started to publish monthly spreadsheets showing
individual licenses for military and dual use exports and the
consents for transit of military items through Dutch harbours and
airfields. These spreadsheets were publicly available although hard
to read for non-experts. This far-reaching transparency was the
result of a common project of Stop Wapenhandel together with Dutch
national radio programme Argos, who got information on individual
export licenses after a Freedom of Information request (in the the
Netherlands Wet Openbaarheid van Bestuur, WOB). The information
provided turned out to be far more than given to Dutch members of
parliament who were supposed to control the arms export policy of the
government. The Parliamentarians were obviously not amused to
discover this and demanded a structural and more accessible level of
transparency. The spreadsheets became a crucial part of this
transparency and soon other EU member states, like Belgium, followed
the Dutch example.II
Detailed
reporting diminishing Because
reporting differs from one EU country to another the Dutch individual
reporting will be briefly explained here. To make it complicated, the
Dutch reports on transit, military and dual use licenses each have a
different format, because each has its own characteristics. In the
table below you will find the heading of the table in the spreadsheet
and the most recent entry line from each of them as an example.
Since
the start of the reporting in 2004, thousands of license have been
listed in tables (mid-September 2023: military:
27,396;
dual use:
12,548; transit:
24,661)
on the website of the Dutch government. The reports were very useful
to reveal more specific data on what was delivered to whom. It also
laid bare aspects of transparency in the Netherlands which were not
very well developed. The most striking omission is in the reporting
of components (between 70 and 80 per cent of Dutch licenses) exported
often to be assembled into complete weapon systems. F-16 parts are a good example.
They went to the United States, most probably to be assembled and
re-exported to parties unknown to the Dutch government. The further
diminishing of component export control through the Trilateral
(France, Germany and Spain) Treaty on export control in the military
domain (mentioned in a Dutch-French Joint declaration) will make this part of military trade even
more intransparent.
How
important good information is illustrates the column on numbers and
calibres in the transit table. One rifle and a small amount of small
calibre bullets is mostly for hunting. In the recent reporting,
information on bullet calibres that has been published for decades is
now missing. In the past it was easy to distinguish between small
calibre (<12.7mm) and ammunition of larger calibre which is
military relevant. Small calibre ammunition - especially in large
quantities - might ring alarm bells on human rights implications. So
let it return into the report!
War
in Ukraine no excuse Support
from Brussels to break the walls of secrecy around the export of
military products elsewhere in the world is more than welcome. But
when member states at the same time break down their own transparency
we have a problem. In the Netherlands, transparency on arms export is
not a given fact any more. The monthly reports are no longer
published regularly. Although the government promised to publish
information two months after export licenses are given, this target
is missed, as as the Minister for Foreign Affairs and Trade said in December 2022. This
was not the first time, but never has it been missed like the past
year: reporting stopped almost completely. According to the Minister
this is due to: “The
heavy burden of the export controls following the war in Ukraine and
the sanctions targetting Russia.”
At
the bottom of the overdue government reports a line now says: “After
the Russian invasion of Ukraine, the government decided, with a view
to (operational) security, to communicate less openly about military
goods supplied to Ukraine. During deliveries, the degree of openness
that can be observed is always assessed on a case-by-case basis.”
That exports to
Ukraine are given as ***** in the reporting is understandable,
moreover there is separate,
more general kind of reporting on
this. But it seems the Russian war in Ukraine made an end not only on
reporting exports to Kyiv, but to the whole world.
The Dutch
minister added in December 2022: “We
are catching up concerning the reports.” But
only two single months of military product licences got published – more than nine Months later. Only up to December 2022. In September 2023 some new
information on transit consents has been provided. Reporting on dual
use slowly continues. But instead of catching up the backlog is
growing.
What is
happening to arms export control? The system of
detailed information, much more useful to the global figures of the
annual report to the parliament, made it possible to distinguish
between normal and controversial arms exports. This system seems to
be on hold at best, at a time that the arms industry and military
exports is rapidly growing.
What
is happening to arms export control? Are human rights and security in
other countries no longer of relevance, now that the EU has clearly
chosen to stimulate European arms production? Is this just a Dutch
problem or do other European Union member states also erode their
information on arms exports? In Germany alarm was raised on the
change of control on a range of arms exports which fall since
September 1 under a new general export license. With this new rule,
arms can be brought into more countries than before without
individual case-by-case assessment, and re-exports of German products
may be uncontrollableIII, just as with Dutch F-16 parts to the US. Is
the horrible war in Ukraine abused as an argument to go back to Cold
Ware levels of transparency? Is the Dutch Ministry too understaffed
to provide the level of information the public and parliament has
been promised? Maybe there is some EU financial outreach support
available for the The Hague to overcome this.
Notes: I
The EU itself has an extensive but rudimentary and slowly published
annualreport on arms exportsand
a web
based search system(2021
included). One of the more important flaws is that not all countries
provide all data (especially concerning exports and licenses. Some
provide the first others the second, some do both) or use licenses
the same way; France e.g. provides far more licenses as the amount of
exports). The European Network Against Arms Trade has its own more
user friendly version the EU
Export Data Browser(currently
runs from 2008 to 2020).
II
The Dutch example was used by Vredesaktie to lobby the Flemish (arms
trade is policy in Belgium is not a federal responsibility but
controlled by the Regions) officials on this issue. Since then the
reporting in Flanders developed into a somewhat different format. See
for current reporting here.
*** Push against
Japanese military export #constraints, here in The Diplomat.
Japan’s Defense Industry Is Hindered
by Self-Imposed Constraints. Nearly a decade ago #Japan widened the
scope for #arms exports, but there is little to show for the policy
change.
*** ADF retires
#Airbus #helicopters early after years of issues and deadly crash
The grounded fleet of #Australian
Defence Force MRH-90 #Taipan helicopters will be immediately scrapped
from -service, 14 years ahead of initial schedule.
*** In July 2023,
the #Turkish & #UAE presidents signed a series of defence deals &
MoUs estimated at $50 bn. They included licence production for
drones, short-range air defenses, cooperation on the KAAN 5th gen.
fighter, cyberdefence, & electronic warfare.
https://www.tacticalreport.com/in-depth/62213
*** Students
seize Arts Tower to protest Sheffield University links with arms
manufacturers.
Data reveals the institution has
received more investment from weapons manufacturers than any other
university in the UK.
*** Krijgsmacht
olieslurpers, #DPO. Tussen Lopikerkapel en Best wordt maar liefst 67
kilometer aan pijpleiding vervangen. Defensie pompt hier 24/7
duizenden liters kerosine doorheen naar militaire vliegbases,
Schiphol en opslagpunten in binnen- en buitenland.
https://magazines.defensie.nl/defensiekrant/2023/37/01_pijpleidingen-vervangen_37
*** UAE President
Sheikh Mohammad Bin Zayed Al Nahyan (MBZ) is looking to expand
strategic defense relations with France in several fields, included
AI. https://www.tacticalreport.com/daily/62208
*** The UAE considers to
introduce export licenses for a no. of items incl. chips and other
parts sanctioned by the US & EU and used by Russia's military in
Ukraine. If implemented, licenses could be withheld for dual-use
goods used in the battlefield, potentially hurting the
Kremlin's ability to "feed its war machine," the report
added.
*** Turkey deputy
minister of foreign affairs says Ankara still wants Canada to drop
its arms embargo. Canada halted new export permits to Turkey in
October 2019 after its military incursion into Syria, and renewed the
embargo in 2020 citing evidence Canadian drones sent to ... Turkey
ended up being used by Azerbaijan.
*** A #Japanese
official will be the first chief of a joint project with #Britain and
#Italy to develop a next-generation #fighter jet, according to
Japanese government sources.
https://www.asahi.com/ajw/articles/15015408
*** Singapore
fined Hydronav Services $ 1 mln for violating Singapore’s export
controls. Hydronav procured a echosounder from a company in Norway
after falsely informing Oslo that they were being exported to
Indonesia. Press release:
https://www.customs.gov.sg/files/2023-9-21-media-release.pdf
*** Uit praatje
afgelopen zondag op 't Spui, Amsterdam: "Oorlog is iets
vreselijks. Vrede is heel kostbaar. We moeten het gesprek blijven
voeren en aandacht blijven vragen voor andere middelen dan geweld om
tot vrede te komen.
*** Northrop nabs
$705M Air Force award for new F-35 air-to-ground missile.
The Air Force's $705 million award for
Phase 2 of the Stand-in Attack Weapon (SiAW) is targeting initial
operational capability by 2026, Northrop Grumman says.
*** A
man in Dnipropetrovsk Region sold weapons to criminals. The SBU
exposed 2 channels of underground arms sales in Dnipropetrovsk and
Kherson regions, through which Russian automatic weapons &
explosives reached the criminal world.Dnipro Operatyvnyy website, 7 Sep
23
*** #Pakistani Navy configured both
the #Damen OPV 1900 & OPV 2600 for conventional warfare roles,
such as anti-ship/anti-surface warfare, that would typically belong
to corvettes and frigates. They are part of the PN’s vision to
build a 50-ship surface fleet.
https://quwa.org/2023/09/24/pakistan-navy-makes-gains-in-surface-combatant-programs-2/
*** #Sudan’s
eastern tribes showed hundreds of its members weapons in hand. The
price of a Kalashnikov jumped to “$1,500 per rifle, up from $850
before the war”. More sophisticated arms are even more expensive. A
US M16 rifle goes for $8,500, and a Israeli for up to $10,000. Asked
where his weapons come from “machine guns and assault rifles …
come from the Red Sea”. #Traffickers take advantage of “a weak
security presence” there, using “isolated ports and the rugged
terrain” that others can’t navigate. #SALW
https://kuwaittimes.com/in-sudans-east-murky-arms-trade-thrives-as-war-rages/
*** Gold bars, sniper
rifles and a Mercedes-Benz: US senator indicted on #Egypt #corruption
charges.
Prosecutors allege that
#Senator_Robert_Menendez took #bribes in exchange for approving arms
sales and leaking sensitive information to Egyptian government.
*** US approves
$500m sale for #Saudi Arabia’s combat vehicle upkeep.
The gross human rights violator Riyadh
is slated to get the equipment through a longstanding support program
that transfers standard maintenance parts to allied nations from #US
stocks.
One
of Ukraine's staunchest allies, Poland, has said it is no longer
supplying weapons to its neighbour, amid a diplomatic dispute over
Kyiv's grain exports. https://www.bbc.com/news/world-europe-66873495
*** Poland
says it is ending its supply of weapons to Ukraine amid a dispute
about a grain import ban with Kyiv.
*** #US &
#Saudi officials are discussing the terms of a mutual defence #treaty
that would resemble military pacts that the US has with allies such
as Japan & South Korea—in a bid to get Saudi Arabia to
normalise relations with Israel. https://www.dawn.com/news/1776798
https://www.nytimes.com/2023/09/19/us/politics/biden-saudi-defense-treaty.html.
*** #Israel’s
armed #drones are heralding an era of automated killing. The army's use of UAVs has led to
soaring exports and a mounting #Palestinian death toll, yet there is
no public debate over their legality or morality. https://www.972mag.com/armed-drones-automated-killing-palestinians/
*** French
cooperation with undemocratic regimes violating human rights:
1 French Minister for Europe and
Foreign Affairs Colonna met the Egyptian President El-Sisi in Cairo
to discuss military cooperation.
https://www.tacticalreport.com/daily/62190
2 Saudi Arabia officially submitted its
application to host World Expo 2030 in Riyadh, with the support of
French President Emmanuel Macron. Despite European pressure, Macron
has not shown any signs of withdrawing his support for the Saudi's
hosting of World Expo 2030 in Riyadh.
https://www.tacticalreport.com/daily/62191 *** France &
Germany for years worked on a new land combat system with a shared
tank and on an air combat system with a fighters. But differences are
increasing. The tank alliance is now even on the verge of collapse -
also due to two German armaments giants.
https://www.welt.de/wirtschaft/plus247380178/Streit-um-Superpanzer-Europas-groesstes-Ruestungsprojekt-steht-vor-dem-Aus.html
September 18
*** Study on
public attitude towards arms exports in France and Germany also
concludes that the Germen policy is more strict "which could
make a Franco-German or European defence policy more difficult in the
near future." https://idw-online.de/de/news820773
*** Ukraine’s
Hunger for Howitzers Transforms an Arms Industry.
Hanwha Aerospace is doubling its
howitzer production capacity as South Korea becomes the world’s
fastest-growing weapons exporter.
Pakistan's
Foreign Ministry dismissed a report claiming that the country sold
its weapons to Ukraine to secure an emergency bailout package from
the International Monetary Fund (IMF).
https://www.dawn.com/news/amp/1776567
*** Rafale scam:
"the biggest and most brazen defence scandal in India’s
history". The communist party of India on the Modi policy on
acquiring French Rafale fighters: less (36 instead of 126), against a
higher price and the anti-corruption clause waived.
https://cpim.org/views/bjp%E2%80%99s-doublespeak-corruption
*** All in the
interest of peace, security and human rights:
#Saudi Arabia, Under Fire For Civilian
Killings, Is Largest Buyer Of US Arms.
*** Lt. admiral Bauer of
the Netherlands , chair of the NATO military committee, noted: →
Production capacity of the arms industry is to small; → Liberal
economies aren't apt prioritising what is needed, arms production; → Military budgets are
not sufficient any more because of the rising prices of arms.
*** Military
cooperation between North Korea and Russia is looming large. A vague
concern becomes a real risk. Arms trade with North Korea however goes
against resolutions of the United Nations Security Council.
https://www.koreaherald.com/view.php?ud=20230917000223
The
UN bans North #Korea from making any arms trade. Russia agreed on the
adoption of the #UN sanctions as one of the few permanent members of
the Security Council. Now the country is trying to flout the
principles and norms of the international community.
https://en.yna.co.kr/view/AEN20230918000500320 *** EU
extends arms embargo on Iran, accuses it of violating nuclear deal.
Iran states the embargo is irrelevant because the country has Iits
own domestic production of most weapons and military supplies.
https://en.trend.az/iran/nuclearp/3798212.html
This week, London is hosting an
exhibition of #weapons of war. Phil Laurie from Quaker Roots reflects
on the contradiction of spending money on the military when we need
to be responding to the #climate emergency.
https://www.quaker.org.uk/blog/the-climate-can-t-afford-the-cost-of-war
***
Lulkoek: Stssec
Defensie Van der Maat: "Europa heeft 16 soorten
gevechtsvliegtuigen... niet ideaal,” zo herkauwde hij de woorden
van de Europese wapenlobby op de DSEI wapenbeurs. Welke 16 en hoeveel
zijn er Amerikaans en Russisch? Hoeveel heeft de VS er?https://magazines.defensie.nl/defensiekrant/2023/35/06_globaal_35
*** State
Department diverting $85m in Egyptian military financing towards
Taiwan and Lebanon.
*** “Efforts to
Evade Russia Export Controls Highlighted in New Report”
The federal government says it has
identified nearly $1 billion in trade activity suspected of being
associated with efforts to evade Russia-related export controls.
Companies
in mainly in China and Hong Kong but also in #Belgium, #Germany,
Singapore, Turkey, the UAE, and the #UK – appear to be purchasing
U.S.-origin goods on behalf of Russian end-users.
The majority of companies identified
are connected to the electronics industry
*** In July 2023, the
French General Directorate for Enterprise published its 2nd
Annual Report (French) to Parliament on dual-use goods exports,
outlining:
→ the number of authorisations and
denials; → the legislative and regulatory
control framework; → the role of the
departments which implement export controls → industry and
stakeholder awareness.
*** #KNDS,
a #Amsterdam-based joint venture between Krauss-Maffei Wegmann #KMW &
#Nexter together with #Israel’s #Elbit to produce a rocket
artillery kit.
*** At past DSEI fairs a
variety of illegal #torture equipment was advertised for sale -
including electro-shock stun guns, leg-irons, and body- and
gang-chains.
*** In a Campaign
Against Arms Trade #CAAT said the companies taking part in Londen
held Defence and Security Equipment Int. #DSEI arms fair read as a
"who's who of the world's worst arms dealers".
*** Stop
Shopping Choir today at 14.00 hour at DSEI arms fair. Antother good
reason to go to the protest.
*** On Thursday,
UK Pax Christi joined the Anglican Pacifist Fellowship, Quakers,
Columbans and others for the 'No Faith in War Day' protest at the
#DSEI Arms Fair, the ExCeL Centre, London.
https://www.indcatholicnews.com/news/47970
*** The
Department of Defense #DoD has paid about $1 billion to an arms
dealer who was once indicted for allegedly #bribing foreign officials
to supply equipment to Ukraine, The New York Times reported Saturday.
https://dailycaller.com/2023/09/09/pentagon-indicted-arms-dealer-supply-ammo-ukraine/
*** The @CAATuk
#UK arms exports browser has been updated to include data up to March
2023.
Unfortunately, this quarter the data is
only partial as licences held by many exporters are absent from
official government figures.https://caat.org.uk/data/exports-uk/overview
*** Behind the
scenes
See how private #ammo sales from #US
are fueling the war in #Ukraine.
The European Defence
Agency (#EDA) on Tuesday (5 September) signed eight contracts with
European industry for the joint procurement of #155mm ammunition for
#Ukraine in the first-ever move to use the bloc to purchase weapons
collectively.
Without proper
political/diplomatic context, a surge towards capabilities like
swarms of drones that can destroy 1000s of targets in China on short
notice are more likely to accelerate a dangerous arms race than deter
a potentially catastrophic conflict.
https://www.defenseone.com/ideas/2023/08/beware-pentagon-techno-enthusiasm/389885/
*** #JPO (F-35
Joint Program Office) spokesman Russ Goemaere wrote that it has
continued to update US military leaders, int. partners and foreign
governments purchasing the F-35 “about
the progress and challenges observed in testing TR-3 software in
flight.”
*** #Saudi #EDGE
Group & Israeli #Rafael talk to establish a strategic partnership
for the development of an air defence system.
The #UAE is in talks with Israel for
the acquisition of the Spyder air defence system and the Iron Beam
directed-energy system. https://www.tacticalreport.com/daily/62155
Next EU weapon manufacturer which seems
to consider #Ukraine a place to produce arms. If true Ukraine's
notorious arms export policies must improve. Otherwise new problems
will be created.
*** Sinds
het begin van de oorlog in #Oekraïne geeft Europa meer geld aan zijn
#wapenindustrie. Maar hoe profiteert die daar van, en zijn daar ook
kritische noten bij te kraken? Daarover Mark Akkerman @CTWnl en
schrijver voor 't @TNI.
"There is no
such thing as #tactical nuclear weapons; any #nuclear employment for
tactical purposes imposes #strategic consequences and engages an
#escalation path down which few wish to tread." part from letter
by Lieutenant commander Matt Hipple,
https://www.usni.org/magazines/proceedings/2023/september/comment-discussion
*** #Ukraine
has the power to deny Russia air ops over its territory an article in
a military magazine states.
https://usni.org/magazines/proceedings/2023/september/air-denial-lessons-ukraine…
But “we need a total of around 160 combat jets,’’ Zelensky
said. This to prevent Russia from dominating Ukrainian #airspace.
https://dailynigerian.com/ukraine-seeks-combat-jets/
*** Constitutional
Court decides on referendum if Hamburg has the right thalt arms
shipment through its harbour. Despite the sentence in the preamble to
the Hamburg constitution states: Hamburg "as a world port city
has to fulfill a special task towards the German people assigned to
it by history and location. In the spirit of peace, it wants to be a
mediator between all continents and peoples of the world," Die
Welt forcasts a refusal by the Court to give Hamburg the right to
prevent the shipments.