maandag 21 november 2011

Datajournalistiek: de journalist als alpinist

Proefdraaien zoekmachine bij Clingendael, oktober 2011.


Foto's gemaakt op 19 november 2011 bij Legebeke Legaat van boven naar beneden en links naar rechts: Bart Jacobs, Chris Kijne (VPRO), Pieter Klein (RTL-Nieuws), Denis Brentjes (RU), Rik Harink (RU), Nick Overdijk (RU), Hans Laroes (voorm. NOS), Joost Oranje (NRC) en Henk van Ess (VVOJ).
Afgelopen zaterdag organiseerde het Legebeke Legaat een forum over wikileaks en de 'Argos Machinery'. Met die machine wordt een indexprogramma bedoeld dat effectief zoeken mogelijk maakt in drie bergen wikileaks documenten: de militaire logboeken uit Afghanistan en Irak en de Amerikaanse diplomatieke ambtsberichten (in totaal zevenhonderdduizend bestanden). Dat is een berg waar je het liefst omheen gaat.

Gerard Legebeke is de veel te vroeg gestorven eindredacteur van het VPRO/VARA radioprogramma Argos. Het legaat is opgericht om zijn motto 'de waarheid en niets dan de waarheid' kracht bij te zetten en te bevorderen dat onderzoeksjournalistiek een kerntaak van de publieke omroep is en blijft. Voor het Legebeke Legaat is wikileaks en zo'n zoekmachine een uitgelezen onderwerp, zeker omdat Argos zelf een hoofdrol speelde.

De redactie van Argos kwam er al snel achter dat het doorspitten van alle informatie met gewone zoekmethoden gekkenwerk was. Ik was die gek die voor hen door de Afghanistan logboeken ging en weken ploeterde om 2.500 documenten te selecteren waarin sprake was van operaties en activiteiten in Uruzgan en/of Nederlandse activiteiten in Afghanistan (die resultaten staan op mijn site).

Tijdens dat zoeken werd duidelijk:

1. dat bestand na bestand openklikken om te lezen bewerkelijk was en niet efficiënt. Grote digitale bestanden lees ik gewoonlijk met de Ctrl-f functie en ik denk dat veel mensen dat doen. Dat is mogelijk als gevonden informatie in één bestand staat.

2. dat ook een krant een dergelijk en even uitgebreid onderzoek had gedaan. Argos kreeg die gegevens en ik vergeleek mijn vondsten met die van hen. Zij hadden pagina's gevonden die ik mistte en andersom. Er moest een preciezere methode mogelijk zijn.

3. je door toenemende specifieke kennis allengs meer zoektermen krijgt, maar dat steeds opnieuw door die bulk heen gaan te tijdsintensief was.

Een snellere zoekmethode en betere verwerking van zoektochten, leek ons (o.a. Huub Jaspers van Argos en Sam Streefkerk van ONJO (het samenwerkingsverband van de programma's voor onderzoeks journalistiek van de publieke omroep)) een ICT-oplossing. Geen van allen waren we in staat met meer dan rudimentaire kennis van digitaal indexeren en datamining aan een dergelijke oplossing te werken. Op dat moment blijkt dat de goede naam en Nijmeegse connectie van Argos goud waard zijn. Jaspers kwam hoogleraar computerbeveiliging Bart Jacobs tegen en die – hoewel hij dat normaal gesproken niet doet – vroeg tijdens een college op de Radbout Universiteit of studenten er mee aan de slag wilden gaan. Vijf man sterk gaven zij zich op. Elf maanden later leverde dit uiteindelijk de Argos Machinery op.

Met trots werd het apparaat gedemonstreerd. Een verzameling zoekwoorden rond Kunduz (met trefwoorden van militaire eenheden, namen van personen, operaties, plaatsten, dorpjes en gehuchten) leverde ruim negentienduizend resultaten op. Door die vondst te beperken tot bestanden met Nederland erin bleef daarvan een klein deel over. Die vondsten werden geprojecteerd op een kaart en het grootste deel bleek in de provincie Kunduz te liggen en een kleiner deel in de hoofdstad Kabul. Wat mij weken kostte kan nu in een dag. En veel preciezer.

De machine komt niet online. Argos wil niet meewerken aan het verspreiden van persoonlijke gegevens (die mensen in gevaar kan brengen). Maar ze wil ook niet witten in de berichten. Soms kan een naam en adres je als journalist op een spoor zetten. Dat betekent niet dat je die gegeven publiceert, maar je gebruikt ze wel voor je onderzoek en ze moeten dan ook niet verloren gaan. De oplossing is dat journalisten de zoekmachine alleen kunnen gebruiken bij de VPRO zelf.

Als je geen journalist bent of niet naar het Mediapark wil gaan dan zijn er ook andere methoden die snel resultaten opleveren. Zoeken in de cables is minder moeilijk dan het lijkt. Je kan google gebruiken, bijvoorbeeld met de volgende zoekterm: "thales netherlands" site:wikileaks.org/cable. Zo vond ik een telex over de controle op de levering van optische technologie aan Algerije met onderdelen van Thales. Ik schreef er eerder dit jaar over, maar de cable voegt extra kennis toe aan wat ik al wist. Vrij precies is de Amerikaanse vergunningsafhandeling uit 2009 te volgen. Zoektermen kan je aanpassen aan eigen wensen op elk gebied, verander “thales netherlands” in shell nigeria en je krijgt weer hele andere berichten. En als je de zevenhonderdduizend bestanden naar je computer download ben je verzekerd van toegang en kan je met meer of minder specialistische software zoeken.

Er bestaat ook http://cablesearch.org, opgezet door Henk van Ess van de Vereniging voor Onderzoeks Journalisten (VVOJ). Dat biedt weer net andere mogelijkheden en is in het begin gemakkelijker in het gebruik. Of kijk rond op de wikileaks site zelf, maar dat is lastiger. Maar het haalt het allemaal niet bij het Argos product. De kleine redactie was door zijn gedrevenheid in staat een professionele zoekmachine te laten ontwikkelen (zonder de vijf studenten was het onbetaalbaar en onhaalbaar geweest), investeerde in de toekomst en leverde een forse bijdrage aan de Nederlandse onderzoeksjournalistiek. Hopelijk kunnen ze die voorsprong niet al te gemakkelijk behouden en gaan ook andere media investeren. Het hoeft voor de dataminers niet bij wikileaks te blijven; er zijn nog vele andere bergen.

WikiLeaks & de Argos-machinery, ONJO 2 december 2011

dinsdag 8 november 2011

Mijn losse-Kunduz-flodders en signaleringen her-en-der

Nieuwe basis grenspolitie Kunduz staat vrijwel leeg Een Afghaanse politieagent houdt de wacht bij een plaats in Kunduz waar zaterdag een zelfmoordaanslag werd gepleegd. - © AFP Een gloednieuwe basis voor de Afghaanse grenspolitie blijkt twee maanden na oplevering vrijwel leeg te staan. Amerikaanse inspecteurs troffen gesloten gebouwen en slechts een handvol agenten aan op het complex, bedoeld voor 175 man. De basis is door het Amerikaanse leger is gebouwd en kostte ruim 7 miljoen dollar, omgerekend 5,2 miljoen dollar. De inspecteurs hameren er in hun dinsdag verschenen rapport op dat dergelijke bases deskundig personeel nodig hebben om ze in bedrijf te houden. Nu bleek dat er geen enkele voorziening was getroffen voor onderhoud. Ook waren er geen plannen om personeel op te leiden om generatoren, waterzuiveringsinstallaties en de airconditioning te onderhouden. De inspecteurs trekken een parallel met vier andere complexen van de grenspolitie in het land die al kort na oplevering leeg bleken te staan. Volgens de NAVO staat de basis in Kunduz deels leeg doordat de grenspolitie in het gebied nog voor de oplevering zijn bezetting heeft teruggeschroefd. Bewerkt door: Redactie - 30/01/2013 00u38'

Zie voor verzamelde informatie over Kunduz: http://kunduz-weblog.blogspot.com/







Woensdag 6 juni 2012



Er komen tot half juli 12 afleveringen van Daboek Kunduz. De serie wordt gemaakt door militairen, politieagenten en diplomaten en ingeleid met een heus propaganda filmpje voor het militaire optreden in Uruzgan en Kunduz op de site van de Telegraaf: http://www.telegraaf.nl/dagboekkunduz/

-------------------------
Afghan Policemen Take Bribes, Let Truck of Opium pass

Afghan Police commander beats recruit for not taking bribes and detaining drug dealers. The drug dealers pay the police commander to release the loot, and free the drivers.



-------------------------

Donderdag 1 december 2011

Gunmen spray Afghan family with acid for marriage refusal, Ghanizada - Thu Dec 01, 3:28 pm

ocal residents of the northern Kunduz province fear that Afghan police forces would not be able to arrest the local militia men as they are influential people in the region.

But Afghan police forces deny the presence of local militia group in Kunduz province and said, a search operation has been put in place to detain those involved behind the incident.

-------------------------------



Maandag 28 november 2011

In Afghan North, US-Backed Militias Spur Local Backlash (November 24, 2011)
Bethany Matta | Kunduz, Afghanistan Voice of America


In an effort to counter a growing insurgency in northern Afghanistan, two U.S.-backed programs in Kunduz have recruited local militias to oppose Taliban militants in the area. But while the militias are better at fighting the Taliban on the battlefield, their methods turn local populations against them.
http://bit.ly/uvzJHb

--------------------------------



Zondag 20 november 2011

Nog vijf dagen en dan is het precies tien jaar geleden:

2001 - U.S. Marines land in southern Afghanistan as the Taliban surrender in Kunduz, their last stronghold in the north. This leaves the Northern Alliance in control of the region and only Kandahar, remains in Taliban hands.

Zo was het toen.

--------------------------------



Maandag 14 november 2011

EU verlengt mandaat EUPOL in Afghanistan

BRUSSEL (ANP) - De politiemissie van de EU in Afghanistan, EUPOL, wordt met anderhalf jaar verlengd tot eind 2014. Dat hebben de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU maandag in Brussel besloten.

De Unie is bovendien ook na 2014 bereid Afghanistan te blijven helpen bij het versterken van zijn politiemacht en het verbeteren van de justitiële instellingen.

In EUPOL zijn in Kabul en Kunduz ongeveer 40 Nederlandse politiemensen en 5 juridisch deskundigen actief, vooral bij de opleiding van kaderfunctionarissen. De training van politieagenten wordt door de NAVO gedaan.

--------------------------------



Vrijdag 11 november 2011

Een GeenStijl pagina doorgeven het is niet mijn gewoonte. Ook had ik bedacht niet teveel stil te staan bij de problemen met het vervoer van Nederlandse militairen in Kunduz. Maar dit is een erg duidelijk mailtje van een boze militair. Geeft veel inzicht. Dus toch maar.

--------------------------------



Donderdag 10 november 2011

"Iedereen richt zich op de vraag of onze agenten wel of niet mogen vechten. Als in Nederland de politie in actie komt, wordt gezegd dat de politie heeft ingegrepen. En in Afghanistan heet dat dan vechten. Het is jammer dat we in die discussie blijven hangen, want tegelijk gebeuren er veel goede dingen."

Dat zegt Ron Smits de voormalig commandant in Kunduz in Trouw. Heeft hij er echt zo weinig van begrepen? Ron, mogelijk en hopelijk ten overvloede, Afghanistan is in oorlog en er wordt in rap tempo een veiligheidsmacht opgebouwd die als contra-guerrilla fungeert. Vandaar dat er bij sommige partijen enige terughoudendheid of voorzichtigheid bestaat en andere partijen helemaal niet mee willen werken aan het opleiden van dit veiligheidsapparaat.

De Pers: Alle signalen wijzen erop dat de politietrainingsmissie in Afghanistan flink wordt uitgebreid. Het begint uiteraard met een kleine stap.

--------------------------------



Woensdag 9 november 2011

Aad Verbaast Verwarrende berichten trouwens. Er wordt nog aan de grenzen (van het mandaat) getrokken om ze op te rekken, zie NRC-Handelsblad.

Martin Broek Citaat: De Tweede Kamer gaat akkoord met de uitbreiding van de politietrainingsmissie in Kunduz die het kabinet heeft voorgesteld. Nederland gaat ook onderofficieren en Afghaanse politietrainers opleiden. (...) Ook de oppositiepartijen D66, ChristenUnie en GroenLinks geven steun aan de uitbreiding. Ze willen wel vasthouden aan de eerder afgesproken uitgangspunten. Dat betekent onder meer dat de missie een civiel karakter moet hebben. Er mogen geen politieagenten worden opgeleid die gevechtstaken krijgen.

Aad Verbaast ‎komt er dan ook een "keiharde garantie" dat de getrainde trainers enkel civiele trainingen geven aan politie die zich exclusief met civiele taken mag gaan bezighouden? Geloof jij het?

Martin Broek Nee daar is geen sprake van, tenminste niet in de kranten. Even wachten op het verslag van het debat.

Martin Broek: De Volkskrant is vrij gedetailleerd in de berichtgeving: "Ook D66 is tot nu toe optimistisch, maar 'de terugkeer van een aantal marechaussees laat zien dat de missie nog veel effectiever kan'. Mariko Peters van GroenLinks verdedigde de 'politie-trainingsmissie'. Haar partij stelde het civiele karakter ervan als voorwaarde voor de missie. Ook zijn er volgens haar al een hoop successen in Kunduz geboekt. 'We hadden een vliegende start, maar zijn er nog lang niet'. Peters vindt het een goede zaak om extra groepen te trainen, zoals de regering voorstelt. GroenLinks heeft wel twijfels over het trainen van grenspolitie of trainingen buiten Kunduz. De mogelijkheden hiervoor mogen wat de partij betreft wel worden onderzocht."

Martin Broek en dan zit het weer ook al tegen: Slecht-weer-hindert-terugkeer-uit-Kunduz.ece
www.ed.nl

Martin Broek GroenLinks: De uitgangspunten zijn het civiele en duurzame karakter van de missie.
Het duurzame karakter. Wat betekent duurzaam in dit verband?
GroenLinks: De Afghanen blijken behoefte te hebben aan (...) Afghaanse politietrainers.
Wat is het karakter van de trainingen aan trainers?

Dat vroeg ook Frans Timmermans (PvdA) zich af, meldt De Pers: hij "ontdekte gisteren een moderne variant op ‘de kat krabt de krullen van de trap’. Tijdens het Kameroverleg over de politietrainingsmissie in Kunduz vroeg hij ‘wie de trainers trainen die wij trainen’."

--------------------------------

Dindsdag 8 november 2011

Generaal Fuller stelt dat in november 2012 157.000 politieagenten gerekruteerd moeten zijn. De Nederlandse bijdrage in het grotere plaatje op video.

Afghan National Army, Afghan National Police, afghanistan | Training Afghans (part I) - Military Vid: www.militarytimes.com

U.S. Army Maj. Gen. Peter Fuller, deputy commander for NATO Training Mission-Afghanistan, discusses the challenges in building up the Afghan security forces. (Oct. 30, 2011)

Martin Broek de VS werven iedere maand 8.000 rekruten, waarvan er 1.000 - 1.500 worden weggestuurd. Dat klinkt heel anders dan de Nederlandse bijdrage, waarin nauwelijks mensen opgeleid worden en er trainers naar huis worden gestuurd. De VS ziet het opleiden (lezen en schrijven worden als zeer belangrijk gezien) dan ook als onderdeel van het neerzetten van een 350.000 personen (politie en leger samen) sterke veiligheidsmacht. Je kan het ook zien als een enorme contra-guerrilla strijdmacht onder Amerikaanse controle. Nederland zal nog lang gemasseerd worden meer te doen om daar een bijdrage aan te leveren.

Aad Verbaast Ze pompen er dan ook een miljard dollar per maand in. Wie gaat dat betalen als ze (zoals ze zeggen) in 2014 weg gaan? En wat blijft er dan nog over van wat zou zijn opgebouwd?

Martin Broek ‎Aad dat zijn ook vragen die in het filmpje worden gesteld. Denk jij dat ze echt weggaan?

Aad: Ik geloof nooit dat ze daar in 2014 weggaan. Wie weet zijn ze dan ook al in oorlog met de buren (aan weerszijden) Karzai meldde al dat hij dan de kant van Pakistan zal kiezen. Met door Amerka getrainde (en betaalde) soldaten en mede door Nederland getrainde ABP... hoe vreemd kunnen zaken lopen. Martin: GroenLinks en de ChristenUnie vinden de toezeggingen van het kabinet voor de politietrainingsmissie in Kunduz niet voldoende. GroenLinks wil zwart op wit dat de rekruten die Nederland opleidt geen militaire taken krijgen. Maar de vraag is of dat wel kan. --------------------------------------

Nederland doet de politietraining in Kunduz. De VS doet de artillerie en geeft Kabul samen met Bosnië Herzegowina (daar hebben ze er teveel) 122 mm houwitzers.

Geen F-16's, maar wel zwaar geschut voor de Afghaanse landmacht. -------------------------------------

Zaterdag 5 november 2011

Jolande Sap is niet gek. Ze zal allang weten dat dit geen civiele missie is. GroenLinks is door zijn eigen politiek gekonkel in een fuik gezwommen. Nu moet de partij een moment vinden om de draai terug te kunnen maken. Jolande Sap kan dan net als haar voorgangster in een debat zeggen dat sadder en wiser is geworden. Hieronder een artikel van de Kunduz Monitor: "Ondanks agenten, commandanten en burgers in Kunduz die vechtende politie verlangen en verwachten; ondanks de minister die aangeeft dat de missie militair is en Kunduz oorlogsgebied; ondanks het zetelverlies in de peilingen voor GroenLinks als Kunduz het nieuws haalt; en ondanks de overtuiging bij de meeste Nederlanders dat GroenLinks beter alsnog de steun in kan trekken, blijft de partij geloven dat een puur civiele missie mogelijk is."
Kunduz Monitor: Hillens' hypocrisie en GroenLinkse naïviteit over 'civiele missie' Kunduz (09/10/11)
kunduzmonitor.blogspot.com

Toch lijkt mij dat ook dit artikel niet ageert tegen de visie in de brief van de regering. Daarin is deze kritiek voorzien en de hoop gesteld op het splitsen van de grenspolitie, zodat er ook een civiel deel komt. Dit wensedenken - door Nederlanders - is naïef maar ook moeilijk te bestrijden. Zie voor citaat uit regerings brief hieronder.

---------------------------------

Vrijdag 4 november 2011

Kabinet wil meer agenten trainen in Kunduz
Nederland gaat in de Afghaanse provincie Kunduz ook lager politiekader en Afghaanse politietrainers opleiden. Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden om ook agenten uit andere provincies en van de grenspolitie op te gaan leiden. Dat staat in een vandaag verstuurde brief

Aad Verbaast blogje was al in de maak. Vandaag natuurlijk er op gezet!

Martin Broek Voor de Kamerbrief: "Nu er plannen zijn om de civiele en militaire taken van de ABP te splitsen zal de regering deze optie nader onderzoeken en nagaan of de training van ABP in overeenstemming te brengen is met de civiele doelstellingen van de missie. Zo moet vaststaan dat de toekomstige grenspolitie uitsluitend civiele taken uitvoert. De afspraken met de Kamer blijven leidend; Nederland wil kwalitatief hoogwaardige opleidingen geven en Afghaanse civiele politie moet civiel worden ingezet conform de Afghaanse politiestrategie.""Nu...Lees verder -----------------

maandag 7 november 2011

Vergunningen voor definitieve uitvoer naar Griekenland

Hieronder een overzicht van de verstrekte wapenexportvergunningen in 2011. Verwijderd zijn de tijdelijke vergunningen en de vergunningen voor retour na reparatie. Griekenland is over de gehele periode 2001 - 2010 met 871 miljoen euro de op twee na grootste afnemer van Nederlandse wapens.

Vergunningen voor definitieve uitvoer naar Griekenland

Aanvraag

nummer

Omschrijving


Verl

T.v.v.


Oorspronkelijk nr.

Bedrag

Verl.=verlengd ja of nee V/N=vervangen Ja (V) Nee (N) T.v.v.= ter vervanging van

23-11-2010

28724837

Gedemilitariseerde bommenlader


N

N



4.500

23-11-2010

28725019

Gedemilitariseerde schietstoelen


N

N



5.200

23-11-2010

28723938

Gedemilitariseerde drone


N

N



2.000

23-11-2010

28716834

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



27.000

23-11-2010

28716842

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



65.000

23-11-2010

28716850

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



45.000

23-11-2010

28716869

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



20.000

23-11-2010

28716753

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



65.000

23-11-2010

28716826

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



65.000

23-11-2010

28716818

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



20.000

23-11-2010

28716745

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



20.000

23-11-2010

28716737

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



30.000

23-11-2010

28716729

Gedemilitariseerd verkenningsvliegtuig


N

N



150.000

23-11-2010

28716710

Gedemilitariseerde helikopter


N

N



30.000

23-11-2010

28716796

Gedemilitariseerd gevechtsvliegtuig


N

N



16.500

okt 2010

28503296

C3-consoles met toebehoren


J

V


27192114

74.324.231

11-06-2010

28628161

Radarsystemen, C3-consoles en toebehoren


N

N



52.650.000

21-05-2010

28616562

Delen voor radar, radarvuurleiding-en C3 systemen


N

V


27733549

3.879.825

08-04-2010

28601778

C3-consoles


N

V


27630251

13.707.328

april 2010

28442386

Software modules


J

N



100.000

februari 2010

28416423

Soft-en hardware voor data management systeem


J

V


26860237

29.640

Totaal

145.256.224