“Ik hoop wel dat de
demonstratie op 7 juli in Brussel tegen de NAVO groot wordt.”
Tijdens een fietsvakantie door Noord-Duitsland bezoek ik een vriendin
in Bremen. Zij haalt me met deze woorden uit natuur en cultuur weer
naar de politieke werkelijkheid. Ze begint over de twee procentsnorm
die de NAVO de lidstaten denkt te kunnen opleggen.
Koud terug in Amsterdam
bezoek ik een avond georganiseerd door Studenten Internationale
Betrekkingen, Rood en Niet in mijn Naam. Een aftrap naar de anti-NAVO
demonstratie? Eingszins. De titel is permanente oorlog in het
Midden-Oosten; is het einde in zicht? Sprekers zijn Sadet karabulut
(SP-kamerlid), Ludo de Brabander (schrijver en vredesactivist van het
Vlaamse Vrede) en Sinan Can (documentaire maker, veelal over oorlog
en conflict in het Midden-Oosten en Noord-Afrika).
Start
Alle drie de sprekers
betogen dat je met bommen geen conflicten op kan lossen en zeker geen
vrede kan brengen. Opmerkelijk is dat ze de start van de huidige
conflicten allemaal anders leggen. Sadet Karabulut begint op 11
september 2001, in lijn met een nieuwe brochure van de SP over de
Permanente
oorlog. Het maakt van de oorlog tegen Irak een onderdeel van de
strijd tegen het terrorisme, terwijl die oorlog al in het najaar van
1990 begon, nooit meer ophield en in 2003 verhevigd werd.
Ludo de Brabander laat het
conflict in het begin van de vorige eeuw beginnen, als de koloniale
machten hun politiek met onderdrukking en geweld vorm geven. Hij
haalt een stadswijk in Damascus aan die in die tijd is gebouwd omdat
de Fransen hem hadden vernietigd bij het neerslaan van een opstand.
(Hij schreef er al over in zijn
laatste boek.)
Sinan Can doet er een
schep bovenop. Hij verteld hoe Libië in de Romeinse tijd niet
bestond, maar dat het drie afzonderlijke provincies waren. Dat die
structuur altijd dominant is gebleven en nu met het uiteenvallen van
het construct Libië weer aanwezig is. Als je niets doet aan de
grondoorzaken, blijven conflicten woekeren was zijn boodschap.
Belangen
Staten, de elite, de 1%,
ze hebben belangen te verdedigen en soms doen ze dat militair om een
voet aan de grond te hebben in een regio waar ze belangen hebben. Die
belangen bestaan uit grondstoffen, invloed in landen en regio's en
beheersing van transportroutes. Waar ze alle drie nadrukkelijk
aandacht aan besteden is de defensie-industrie die garen spint bij
oorlogen. “Kijk naar de aandelen van Lockheed Martin als er weer
bommen zijn gegooid,” zegt De Brabander, “ze schieten soms
wel met 15% omhoog.” Het beroemde Militair Industrieel Complex
(hoge militairen, wapenfabrikanten en politiek, MIC) van president
Eisenhower is aan het werk. “Hij vergat wel een belangrijke
partij. Dat zijn de wetenschap en kennisinstituten,” zegt De
Brabander.
Militarisering
Militarisering loopt
als een onderstroom door de avond. Dat begrip kan je omschrijven als
het zoeken van militaire oplossingen voor sociaal-economische
problemen. Hierbij staan dan niet veiligheid, democratie, en
mensenrechten voorop, maar de bovengenoemde belangen. Deze
militarisering wordt al dan niet subtiel gesteund door een belangrijk
deel van de media. Deze schetst regelmatig een scheef beeld van de
werkelijkheid waarin terrorisme en Rusland het argument zijn om er op
aan te dringen dat de Europese NAVO uitgaven met €130 miljard! per
jaar omhoog zouden moeten gaan. Hoeveel veiligheid zou je daar niet
mee kunnen creëren als je het niet aan legers en wapens uitgeeft?
Zenuw
Sinan Can komt met
opmerkingen die de meeste open zenuwen raakt deze avond. Hij praat
over Hasan uit Falluja, de stad die twee keer in puin is geschoten,
en Hasan verloor jaar op jaar een kind door leukemie. Hasan sloot
zich aan bij IS. “Ik kan dat begrijpen,” zegt de
documentaire maker. Dat betekent niet dat hij er ook begrip voor
heeft. Als een aanwezige vindt dat Hasan's keuze verwerpelijk is en
geen enkel blijk van inleving verdient, dan zegt Can dat het
makkelijk praten is vanuit het comfort van Nederland. Willen
begrijpen is een deel van een oplossing.
Perpetuum mobile
Inleven in mensen is wat
Can het meeste van alle drie doet of het nu om de ongeveer 145
kinderen van Nederlandse IS-gangers gaat, waarvan een deel dit jaar
door ziekte zal sterven of de 2 miljoen wezen die in Irak leven als
gevolg van de oorlogen en conflicten van de afgelopen decennia. Die
laatste groep is ook een prima vijver om in te werven voor de strijd
tegen het Westen dat de Islam als vijand afschildert, dictators
steunt en laat vallen (als dat beter uitkomt), ondemocratisch
politieke leiders opdringt, wapens levert, de bezetting van Palestina
steunt etc. Dat terrorisme geen oplossing biedt weten wij. Maar
waarom investeren we dan niet in de jeugd en in de opbouw? Waarom
halen we die 'Nederlandse' kinderen niet terug?
Karabulut laat een
onderzoek
van het CATO-instituut zien waaruit blijkt dat het terrorisme
alleen maar is toegenomen sinds de strijd er tegen begon. Het aantal
Buitenlandse Islamistische Organisaties in de wereld is ruim
verdrievoudigd van 13 in 2000 naar 44 in 2015. Geen enkele
organisatie is tot nu toe verslagen. Hier en daar de kop ingedrukt om
elders weer op te schieten. In 2000 32.000 strijders in 2015 al
110.000. Bommen helpen blijkbaar niet. Ze worden door de
terroristische organisatie vooral gebruikt om weer nieuwe strijders
te mobiliseren. Je ontkomt moeilijk aan de conclusie dat er dus
andere belangen gediend zijn. En zo zijn we weer rond.
Wat te doen?
En dan komt de
onvermijdelijke vraag, waarvoor de laatste minuten zijn gereserveerd:
Wat kunnen we doen? De SP heeft een lijstje:
- Geen Nederlandse steun aan oorlog tegen terreur
- Hulp in plaats van bommen
- Embargo's in plaats van wapenleveranties
- Hulp voor oorlogsvluchtelingen
- Druk opvoeren op landen die terrorisme steunen
- Alle inzet op diplomatieke oplossingen
Karabulut voegt daar
twee algemenere ideeën aan toe: organiseer je en probeer het verhaal
achter de façade
van het militair ingrijpen te doorgronden
en te verspreiden. Sinan Can kan uit eigen ervaring zeggen dat je
moet pensioenfondsen, verzekeraars en banken moet aanzetten tot
deïnvesteren in wapens. Een aanwezig pleit voor steun aan de
burgergroepen in Syrië die zich keren tegen Islamisten en Assad. De
Brabander is druk met het voorbereiden van de anti-NAVO-demonstratie
op 7 juli en de Tegentop op 8 juli 2018.
De € 130 miljard (2x de
hele Russische Defensiebegroting) bovenop de ruim € 250 miljard per
jaar extra uitgeven is niet in het belang van de wereld, niet in het
belang van de Europese burger en niet in het belang van jou! Er gaat
een bus uit Utrecht, Amsterdam en bij voldoende belangstelling uit
Breda. Als het even kan demonstreer mee.
Aanmelden
kan door middel van €7,50 overmaken op rekeningnummer
NL35RABO0321512812 ten name van ROOD, jong in de SP onder vermelding
van Naam en 'Bus NAVO top', met een mailtje erachteraan naar
rood[AT]sp.nl met vermelding van rekeningnummer en aanmelding voor de
bus.
