 |
| US Special Forces in Mali (bron Atlantic Council U.S.: acus.org/us-special-forces-mali |
Twee partijen reageerden op de veranderde situatie: Islamisten van Ansar al-Din, die banden onderhouden met Al Qa'ida, en de legereenheden uit Bamako. Hoewel de eisen van de Toearegs in de hoofdstad Bamako nooit serieus werden genomen, was het leger ook nooit sterk genoeg om de zelfbeschikkingsaspiraties voorgoed de kop in te drukken. Met hulp van de islamisten konden de in het Libische leger bewapende Toearegs de centrale overheid de baas en de Nationale Beweging voor de Bevrijding van Azawad (MNLA) riep een onafhankelijke staat uit. Helaas voor de Toearegs; ze haalden zo hun eigen vijand binnen. De islamisten namen uiteindelijk de touwtjes in handen en brachten het grootste deel van het gebied onder hun controle. Ze vestigden er hun zeer rigide salafistische islam. Inmiddels zijn er vijf verschillende groepen (zie link). Ze worden voor een deel gedreven door fanatiek geloof. En voor een deel door op macht en rijkdom beluste leiders.(zie link) Zowel vertegenwoordigers van MNLA als van Ansar al-Din zoeken momenteel aan de onderhandelingstafel al naar mogelijke uitwegen uit de crisis. Als dat lukt, zullen de enkele honderden Al Qaeda strijders nauwelijks een probleem vormen.
Aan de andere kant reageerden Malinese legereenheden. Zij vonden dat ze te weinig wapens en middelen hadden om de strijd aan te gaan. Amadou Toumani Touré, de president werd afgezet door troepen onder leiding van kaptein Sanogo. Militairen namen de macht in handen. De chaos die daardoor ontstond was vooral in het voordeel van de strijders in het noorden. De coup werd veroordeeld door de internationale gemeenschap. De president nam zijn zetel al snel weer in om daarna ordentelijk af te kunnen treden. Mali kreeg daarna weer een nieuwe president. Maar in december 2012 werd de premier door Sanogo uit zijn zetel gezet en al snel vervangen door een nieuwe premier. De crisis in Mali werd er door verergerd. Militairen hebben achter de schermen de touwtjes in handen, zo werd onderstreept.
Interessant en niet onbelangrijk is dat Sanogo in de VS is opgeleid. Nog belangrijker is dat troepen van Mali al jaren worden opgeleid door Westerse elite eenheden. Special Forces uit de Verenigde Staten zijn permanent in het land aanwezig. Begin dit jaar deden Nederlandse commando's en mariniers nog mee met de jaarlijkse oefening Flintlock. Het Nederlandse contigent groeide jaar in jaar uit. De oefening cq. operatie zou een paar maanden moeten duren en heel West-Afrika moeten bestrijken. Ze werd vanuit Mali gecoördineerd. Deze militaire betrokkenheid is er op gericht het islamisme klein te houden in West-Afrika. Het Malinese leger krijgt daarvoor een kleine tweehonderd miljoen dollar per jaar van de Amerikanen. Op een Bruto Nationaal Product van maar negen miljard geen kleinigheid. Ondanks die steun liep het onder de ogen van de militairen mis in Mali. Het gevolg van de coup was chaos, onrust en een enorme hoeveelheid vluchtelingen. De Nederlandse troepen waren al naar huis geroepen. Amerikaanse troepen (waaronder een eenheid SEALS, SeaAirLand forces) waren nog in het land nadat de coup plaatsvond.
Op dit moment staat een vredesmissie van de Afrikaanse Unie en/of ECOWAS op stapel: AFISMA (African-led International Support Mission). Het zou moeten gaan om ruim 3000 militairen, gesteund met Europese adviezen en Amerikaanse en Franse inlichtingen voor het enorme gebied. De operatie zal zo'n half miljard kosten. De Amerikaanse minister van Defensie Leon Panetta heeft beloofd achter Al Qa'ida aan te gaan “wherever the hell they're at, and make sure they find no place to hide.” En ja, als het nodig is vallen de Amerikanen gewapenderhand Mali binnen. Dat de VN waarschuwde dat een militaire aanpak mogelijk tot een half miljoen vluchtelingen zal kunnen leiden is van later zorg. Mogelijk zijn Panetta's woorden bedoeld om druk op de verschillende partijen uit te oefenen om aan de onderhandelingstafel tot een oplossing te komen. Want zoals zo vaak ligt daar de oplossing. Een militaire aanpak leidt vaak tot nieuwe problemen. Die vervolgens dan weer militair kunnen worden “opgelost”.
Onderzoek ondersteund door Fonds Vredesprojecten
