dinsdag 20 februari 2018

Internationale lobby (deel 14 serie over scheepswerf Damen)

(Bijgewerkt op 17 juni 2018)

Damen speelt niet de hoofdrol als het gaat om het inlijven van voormalig medewerkers van het Ministerie van Defensie. Bij Thales werken veel meer oud-militairen en voormalig defensie-ambtenaren. De scheepsbouwer in Gorinchem is weliswaar de belangrijkste militaire producent van het land, maar in nog veel sterkere mate een civiel bedrijf waar o.a. baggermolens en sleepboten worden gebouwd. Dat betekent niet dat het bedrijf geen belang hecht aan de het kennen van de weg naar beslissers bij Defensie in binnen en buitenland. Het heeft verschillende manieren om deuren te openen.

De PV-11 en PV-12 zijn bedoeld voor Venezuela.

Militair attachees

Opvallend is bijvoorbeeld dat Damen twee voormalig militair attachees op de loonlijst heeft staan. De een was tussen 2010 en 2014 defensieattaché voor Indonesië, Brunei , Maleisië, Singapore en Vietnam. De ander had van 2009 tot 2012 dezelfde functie Chili, Brazilië en Argentinië. Uit hoofde van die functie moeten ze alle hoofdrolspelers in het militaire wereldje kennen. Beide stapten direct uit de militaire diplomatie over naar Damen. Daarmee is dit zogenaamde draaideurpersoneel een hoofdprijs voor bedrijf dat militaire schepen bouwt.

Werven: Roemenië

Een ander ijzer in het internationale aanschafvuur is de invloed die Damen heeft in landen waar de werf is gevestigd. Niet altijd leidt dit tot het gewenste resultaat. In Roemenië werd in de laatste berichten over het uitbreiden van de marine de naam Damen niet genoemd.(1, dit zou lateer in het jaar gaan veranderen).

Werven: Vietnam

In Vietnam worden marineschepen voor de export gemaakt. Damen heeft daarom baat bij het EU-Vietnam Vrijhandelsverdrag dat in februari 2018 is afgesloten. De Damen en Maritieme Technology Netherlands lobbyïste in Brussel licht de Nederlandse maritieme industrie over voor omtrent de mogelijkheden van dit verdrag.(2) De Song Cam werf, is sinds 2016 voor 70 procent in handen van Damen.(3) Voorheen was een zo groot eigendom onmogelijk binnen Vietnam. Het Damen conglomeraat heeft een scala aan Vietnamese werven in handen. Naast Song Cam zijn dat Song Thu Corporation, Company 189, Ben Kien SY en Ha Long SY. In Vietnam is Damen een hoofdrolspeler.

Sigma

Er wordt in Hanoi al enige tijd gesproken over de bouw van Sigma korvetten of fregatten voor eigen gebruik, maar Vietnam deinst terug voor de complicaties die kunnen optreden bij de integratie van wapensystemen. Op dit moment wordt gesproken over samenwerking met PT Pal in Indonesië. Een Zuidoost Aziatisch land heeft kortom al ervaring met de bouw van een Sigma fregat(4). Overal een voetje tussen de deur heeft ook hier potentie.

Kustwacht
Wat Damen recent al binnenhaalde, is de bouw van zes patrouilleschepen voor de Vietnamese kustwacht. De premiers Rutte en Nguyen Xuan Phuc waren aanwezig bij het ondertekenen van het contract.(5) Op 7 juni 2018 bezocht CEO van Damen René Berkvents de Staatssecrtaris van Defensie Lt Gen. Le Chiem. Beide blazen de loftrompet over de ander. Chiem zegt dat Damen een waardevolle bijdrge heeft geleverd aan de versterking van de maritieme kracht van Vietnam. Voor Damen is er ook een duidelijk belang. Het bedrijf wil zijn banden met de Vietnamese defensie-industrie versterken, zoals bij het op stapel zetten van multipurpose patrouille schepen voor de Vietnamese kustwacht, meldt Berkvens.(6) Damen al jaren de centrale speler als het gaat om schepen voor de Vietnamese kustwacht.(7) Op die manier is Nederland meer bij het conflict om eilanden in de Zuid Chinese Zee betrokken dan velen veronderstellen.

Venezuela

bron
Een Vietnamese krant constateert trots dat Vietnam van importeur exporteur is geworden van marineschepen. Daarbij wordt gedacht aan de 50 meter lange 5009 patrouille schepen voor Venezuela. Het gaat om zes schepen met een waarde van € 126 miljoen.(8) Over bewapening van de 50 meter lange schepen is niets bekend. (Bij eerdere kleinere Damen patrouilleschepen voor Venezuela werd wel over de bewapening geschreven.(9)) De leveringen van landingsschepen aan Venezuela is al eerder in deze reeks genoemd en die vloot wordt nog verder uitgebreid.(10) Ze worden ingezet bij troepenverplaatsingen om 'vrede te handhaven,'(11) versterkingen voor geschut zijn niet aanwezig op de schepen. Met de productie in Vietnam worden mogelijke problemen met levering aan het steeds repressievere Zuid-Amerikaanse land in Nederland omzeild.

Australië

Ook voor de Australische marine wordt in Vietnam gebouwd. Het gaat om de Sycamore, een veelzijdig marineschip dat de Australische marine gaat huren van DMS Maritime met een civiele bemanning die wordt geleverd door Teekay Australia. Militairen worden wel belast met de militaire taken. Een opvallende vorm van uitbesteden van militaire capaciteiten aan marktpartijen(12), maar dit terzijde. Damen doet er alles aan om de verkoop aan Australië verder op te voeren. Eind vorig jaar verloor het wel een belangrijke aanbesteding voor twaalf patrouille vaartuigen. In hoeverre de Vietnamese werf daarbij een rol zal spelen is nog onduidelijk.(13)

Onderzeebootreddingsschip

Ervaring opgedaan met de bouw voor Australië legt ook de basis voor een onderzeebootreddingsschip dat Vietnam gaat bouwen voor de eigen marine. De kiel is gelegd op 24 mei in Hải Phòng. De bouw wordt uitgevoerd door Z189, een scheepswerf die valt onder het Vietnamese ministerie van Defensie en al eerder een joint venture met Damen sloot voor de bouw van gelijksoortige schepen voor Australië. Het schip wordt krijgt pennantnummer MSSARS 9316.(14)

Kaapstad

Artist impression
Weinig opvallend is de werf van Damen in Zuid-Afrika. Er werden zo'n veertig (vooral civiele) schepen voor Afrikaanse landen gebouwd en een paar sleepboten voor de Zuid-Afrikaanse marine. Defenceweb uit Zuid-Afrika stelt echter: “Een mogelijk groot contract voor de scheepswerf is het Biro-programma van de Zuid-Afrikaanse marine. Het gaat om patrouillevaartuigen drie voor het binnen- en drie voor het buitenwater. Maar er is nog steeds geen partij waarmee een contract is gesloten – in februari 2017 werd Damen aangewezen als de meest gewenste leverancier voor Biro, maar het buitenwater deel verviel daarna.”(15) Ook hier zit Damen dicht bij het vuur en kan productie en dus werkgelegenheid in Kaapstad aanbieden. Dat blijkt als de order op 26 februari 2018 voor drie patrouilleschepen beklonken wordt.Damen Shipyards Cape Town (DSCT) voorzitter Sam Montsi zei dat het bedrijf er naar uitkijkt de langdurige samenwerking met de marine voort te zetten. De schepen worden bewapend met een kanon en zware machine geweren en uitgerust met boten voor boarding operaties.(16)  De lokale industrie wordt ingeschakeld.(17)

Duitsland

Ook bij een Duitse order voor nieuwe fregatten speelt Damen een rol. Het bedrijf is er geen vreemde, want de Duitse en Nederlandse marine werken nauw samen. Damen heeft geen werf in Duitsland en werkt dan ook samen met de werf Blohm+Voss om de order te verwerven (er zijn nog twee andere teams).(18) Blohm+Voss is doorgaans betrokken bij de bouw van grote Duitse marineschepen (orders die vaak over verschillende werven verdeeld worden). De Duitse schepen worden vaak uitgerust met veel Thales Nederland apparatuur. Op donderdag 1 maart meldt het Duitse Handelsblatte dat ThyssenKrupp (TKMS) en scheepswerf Lürssen uit Bremen zijn afgevallen dat daarmee de kansen voor Damen zijn toegenomen.(19) Ook hier is dus een al bestaande relatie en probeert Damen een dikkere vinger tussen de marinedeur in Duitsland te steken. Met het oog op toekomstige orders voor Nederlandse en Belgische marine en de consolidatie van de Europese marinemarkt een begrijpelijke strategie.

Wapenbeurzen

Om relaties te onderhouden of nieuwe relaties te leggen zijn er ook de wapenbeurzen. Deze zijn soms verpakt als conferentie met tentoonstelling. Eind september 2017 had Damen in Rotterdam een prachtige gelegenheid om zijn schepen aan de man te brengen. Daar werd een beurs speciaal over Offshore Patrol Vessels georganiseerd. Een legertje aan marine officieren en deskundigen van wapenfabrikanten kwam spreken over nut en noodzaak van de schepen.(20) Zo'n beurs doet een beetje denken aan Elschots 'Algemeen Wereldtijdschrift voor Financiën, Handel, Nijverheid, Kunsten en Wetenschappen ' uit Lijmen/Het been. Dit fictieve tijdschrift werd alleen gedrukt om de adverteerder te plezieren. Ook deze beurs maakt de indruk op Damen te zijn toegesneden. Het bedrijf is er dan ook de belangrijkste sponsor van.

Vluchtelingen en bewapening

Besproken werden onder andere de controle op vluchtroutes door OPV's en welke grens er is voor de zwaarte van de bewapening op dergelijke schepen. Een verslag van dat laatste zou ook voor Nederlandse Kamerleden van belang kunnen zijn. Een OPV met bewapening tegen oppervlakte- en luchtdoelen is fors goedkoper dan een fregat, niet inzetbaar in grote oorlogen, maar kan zichzelf wel verdedigen tegen aanvallen van bewapende organisatie en kleine landen. Kortom inzetbaar bij taken als piraterijbestrijding, tegen drugssmokkel en visserij bescherming.

Midden-Oosten

Naast Rotterdam werden ook de Verenigde Arabische Emiraten bezocht voor de IDEX wapenbeurs. Damen showde er zijn nieuwe schepen voor de VAE.(21) Schepen die zijn uitgerust met een keur aan Thales gevechtssystemen, geschut en verdediging tegen raketten.(22) Ze hebben kustwacht taken, zoals het beschermen van de olie installaties van de Emiraten. Maar de scheepsbouwer is er ook om de Sigma schepen aan te prijzen, die veel zwaarder bewapend kunnen worden. Gezien de huidige conflicten zou een dergelijke export uitgesloten moeten worden en de wapenlobby uit Gorinchem nutteloos moeten zijn.

In Doha the Damen Nakilast wharf participates in the Doha International Maritime Defence Exhibition and Conference (Dimdex). The biggest yard of Qatar is present with civil and naval vessels.(23) 

Bedrijfsprofiel van het Nederlandse scheepsbouw conglomeraat Damen

4 Marokko Riyad & Mexico
8 ks Caraïben & Ecuador
12 lobby activiteiten
1 De start
5 Pakistan en Australië
9 Roemeense scheepsbouw
13 lobby Europees
2 Overzicht
6 Kleine schepen (ks)
10 landingsschepen
14 lobby internationaal
3 Schepen voor Indonesië
7 ks de VS en verder
11 rumoer over schandalen

Op dit blog veel meer berichten waarin Damen een rol speelt. Vind ze met de zoekfunctie.

Eindnoten:
1) Jaroslaw Adamowski, 'Romania to buy 3 sub, 4 ships to bolster Black Sea ops', Defense News, 9 februari 2018 (https://www.defensenews.com/naval/2018/02/09/romania-to-buy-3-sub-4-ships-to-bolster-black-sea-ops/).
2) Harriët Slager, 'Het EU-Vietnam Vrijhandelsverdrag: wat betekent dit voor jouw bedrijf?' (Members Only), 20 februari 2018 (https://maritimetechnology.nl/eu-vietnam-vrijhandelsverdrag-betekent-bedrijf-members-only/). 
3) 'PM approves sale of 70% of Damen Song Cam Shipyard', Viet Nam News, 2 februari 2016 (http://vietnamnews.vn/economy/281955/pm-approves-sale-of-70-of-damen-song-cam-shipyard.html); de export van de bouwtekeningen van deze schepen wordt genoemd in deel 7 van deze serie.
4) Kiến Thức, 'Việt Nam có thể đặt Indonesia đóng khinh hạm Sigma 10514' (Ongeveer: Vietnam zou kunnen profiteren van het Indonesische vlaggenschip Sigma 10514), Bamoi, 3 oktober 2017 (https://baomoi.com/viet-nam-co-the-dat-indonesia-dong-khinh-ham-sigma-10514/c/23444056.epi); 'Colin Coh, Vietnam’s Quest for a Greenwater Navy', The Diplomat, 18 maart 2016 (https://thediplomat.com/2016/03/vietnams-quest-for-a-greenwater-navy/). 
5) Damen to build six vessels for Vietnam Coast Guard, The Saigon Times Daily, 12 juli 2017 (http://english.thesaigontimes.vn/54973/Damen-to-build-six-vessels-for-Vietnam-Coast-Guard.html). 
6) 'Deputy defence minister receives CEO of DAMEN Group', Vietnam News Agency, 7 juni 2018
7) Ấn tượng dàn tàu quân sự Việt Nam tại triển lãm Vietship 2018 (Ongeveer: Impression of Vietnamese military ships at the exhibition Vietship 2018), baomoi.com, 26 januari 2018, (https://baomoi.com/an-tuong-dan-tau-quan-su-viet-nam-tai-trien-lam-vietship-2018/c/24755476.epi). 
8) 'Việt Nam sẽ đóng tàu chiến?', (Ongeveer: Gaat Vietnam oorlogschepen bouwen?), Báo Đất Việt, 20 mei 2016, (http://baodatviet.vn/quoc-phong/quoc-phong-viet-nam/viet-nam-se-dong-tau-chien-3308940/); Thử nghiệm tàu tuần tra nhà máy Damen-Sông Cấm đóng cho Venezuela (Ongeveer: Experimenteel patrouilleschip Damen-Cam Song voor Venezuela), Soha, 19 mei 2016, (http://soha.vn/thu-nghiem-tau-tuan-tra-nha-may-damen-song-cam-dong-cho-venezuela-20160519092910563.htm); en Corporate_Presentation: welcome to Damen Song Cam Shipyard', januari 2018 (http://www.damen.com/-/media/New-Corporate-Damen/Images/Companies/Damen-Song-Cam-Shipyard/Downloads/Corporate_Presentation_Damen_Song_Cam_Shipyard_01_2018.pdf). 
9) 'Peru to built three new naval vessels', AMI International Inc, in Seapower International, februari 2013, p. 42 (http://www.seapower-digital.com/seapower/201302/?pg=42#pg42). 
10) Ejercicio militar se desarrolló con éxito en Puerto Cabello (2370736), Notitarde, 15 maart 2015, (http://www.notitarde.com/ejercicio-militar-desarrollo-exito-puerto-cabello/). 
11) 'Первый патрульный корабль Damen Stan Patrol 5009 для Венесуэлы', (The first Damen Stan Patrol 5009 for Venezuela ), BMPD Live Journal, 18 mei 2016 (https://bmpd.livejournal.com/1906755.html). 
12) Het gaat om de Sycamore een schip dat civiel-militair wordt ingezet voor de opleiding van gevechtspiloten, het oppikken van torpedo's en zeemijnen, het slepen van doelen, ondersteuning van duikers, inzet van drones en opleiding.  MV Sycamore Multi-Role Aviation Training Vessel (MATV)', Naval-Technology, geen datering, (http://www.naval-technology.com/projects/mv-sycamore-multi-role-aviation-training-vessel-matv/); Richard Tomkins, 'Australia's aviation training ship sails to home port,' UPI, 28 juni 2017 (http://www.upi.com/Defense-News/2017/06/28/Australias-aviation-training-ship-sails-to-home-port/2501498673690/); en wikipedia MV Sycamore (https://en.wikipedia.org/wiki/MV_Sycamore).
13) Damen Team Heads to Australia for Navy Bid, The Maritime Executive, 12 juli 2017, (https://maritime-executive.com/article/damen-team-heads-to-australia-for-navy-bid#gs.KKw8xPI.
14) 'Việt Nam starts building its first submarine rescue ship,' Việt Nam Nieuws, 25 mei 2018 (http://vietnamnews.vn/politics-laws/448631/viet-nam-starts-building-its-first-submarine-rescue-ship.html)
15) Guy Martin , 'The South African naval shipbuilding industry', Defenceweb, 9 februari 2018 (http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=50669:feature-the-south-african-naval-shipbuilding-industry). 
16)'Armscor finally orders inshore patrol vessels for SA Navy', DefenceWeb, 27 februari 2018, (http://www.defenceweb.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=50858); en
Kyle Venktess, 'SA shipbuilding firm nets massive maritime contract', Fin24, 27 februari 2018 (https://www.fin24.com/Companies/ICT/sa-shipbuilding-firm-nets-colossal-maritime-contract-20180227).

18) Birgit Jennen en Rainer Buergin, 'Germany to Boost Naval Spending Under $4.3 Billion Warship Plan', Bloomberg, 25 april 2017 ( https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-04-25/germany-to-boost-naval-spending-under-4-3-billion-warship-plan). 
19) Martin Murphy, 'Deutsche Werften gehen bei Großauftrag der Marine leer aus ', Handelsblatt, 1 maart 2018 (http://www.handelsblatt.com/my/unternehmen/industrie/thyssen-krupp-und-luerssen-deutsche-werften-gehen-bei-grossauftrag-der-marine-leer-aus/21021588.html); zie Tjabel Daling, 'Kansen van Damen Shipyards op miljardenorder nemen sterk toe', Financieele Dagblad, 2 maart 2018, (https://fd.nl/ondernemen/1244267/kansen-van-damen-shipyards-op-miljardenorder-van-duitse-marine-nemen-sterk-toe); 'Damen Shipyards strong contender for big German naval order', Dutch News, 2 maart 2018 (http://www.dutchnews.nl/news/archives/2018/03/damen-shipyards-strong-contender-for-big-german-naval-order/); en 'Shipyard works councils advise on naval shipbuilding', Die Welt, 12 maart 2018 (https://www.welt.de/regionales/hamburg/article174446320/Werft-Betriebsraete-beraten-ueber-Marineschiffbau.html).

20) Sprekers waren Marine officieren van Canada (kustwacht), Ghana, Italië, Kameroen, Mexico, NAVO, Nederland (DMO, kustwacht en marine), Noorwegen, Roemenië, Senegalese, Spanje, de Verenigde Staten (kustwacht), Verenigd Koningkrijk. Medewerkers van het Portugese Arsenal do Alfeite, het Amerikaanse Caterpillar Marine en General Dynamics, het Finse Wärtsilä, het hoofd van Frontex, en natuurlijk Damen zelf. (https://offshorepatrolvessels.iqpc.co.uk/speakers), bezocht 4 september 2017. 
21) Richard Scott, 'IDEX 2017: Arialah takes a public bow [IDEX17D3]', Jane's 360, 21 februari 2017 (http://www.janes.com/article/67993/arialah-takes-a-public-bow-idex17d3). 
22) 'IDEX 2017: Extended SIGMA family [IDEX17D5]', Jane's 360, 23 february 2017 (http://www.janes.com/article/68162/extended-sigma-family-idex17d5).
23) 'Nakilat showcases maritime, naval expertise at Dimdex', Gulf Times, 12 maart 2018 (http://www.gulf-times.com/story/584804/Nakilat-showcases-maritime-naval-expertise-at-Dimd).
Posted by at
Labels:
Abonneren op: Reacties posten (Atom)