Mauritanië kan moeilijk een hotspot
voor internationale wapenhandelaren genoemd worden. De militaire
uitgaven zijn weliswaar bijna vier procent van het Bruto Nationaal
Product (BNP) en dus een forse aanslag op het budget van het
woestijnland. In absolute cijfers is de 116 miljoen Amerikaanse
dollars (2009) minder dan Nederland uit heeft gegeven voor de
nieuwste grote patrouille schepen. Een groot deel van dat budget gaat
bovendien naar weddes en gebouwen. Mauretanië is het kind op de
wapenmarkt.
In Mauritanië leeft ongeveer een
vijfde van de bevolking van minder dan $ 1,25 per dag. Het BNP is €
3,2 miljard (ongeveer de helft van wat Nederland alleen al aan het
leger spendeert) en komt neer op een gemiddelde van € 888 per
inwoner. Mauritanië behoort kortom tot de armste landen in de
wereld.
Deze miserabele toestand weerhield de
Mauretaanse overheid er niet om op de Paris Air Show van juni jl.
Wapens te kopen. Volgens Jane's Defence Weekly (26/06/13)
ondertekende Mauritanië een contract in Parijs met Augusta/Westland
voor de aanschaf van een niet bekend gemaakt aantal zo genoemde AW-109 Power helicopters. Het was niet de eerste grote militaire
aankoop die recentelijk werd gedaan. In 2009 werd Mauritanië door
Frankrijk gezien als een belangrijk land in de strijd tegen Al Qa'ida
in de Islamitische Maghreb (AQIM) en wapenleveranties volgden. De
Franse visie werd duidelijk uit een geheime telex (11/01/2010) van de VS ambassade in Paris. In
Nouakchott, de Mauritaanse hoofdstad, werd besloten om actief samen
te gaan werken met het Afrika Commando van de VS (AFRICOM).
Mauritanië was zelfs het gastland voor de belangrijkste
internationale speciale troepen oefening, Flintlock, in 2013.
Frankrijk is met ruime voorsprong de belangrijkste bron voor Mauretaanse wapens. Van de Europese verkopen ter waarde van € 47 miljoen miljoen in de periode 2001-2011, kwam bijna zestig procent of € 27 miljoen uit Frankrijk. Het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) noemt grote Chinese verkopen in het begin van deze eeuw ter waarde van € 18.3 miljion. Hierbij waren patrouille schepen en twee Franse helikopters van het Panther Z-9 type, die worden gebouwd door het het Chinese bedrijf HarbinAircraft Manufacturing Corporation (Hafei). Dat gebeurt op basis van een licentie van Eurocopter. Andere belangrijke leveranciers zijn Polen (tanks in 2002), Brazilië (trainings vliegtuigen, 2012). Franrijk leverde ook nog vijf trainings vliegtuigen en tanks of pantser voertuigen in 2010-2012.
De verkopen aan Mauritanië begonnen in
2009 vanwege de contra-guerilla operaties tegen AQIM in the
Mauritaanse woestijn. Ze werden versterkt toen de chaos in buurland
Mali vorig jaar begon. Vanuit dat gezichtspunt zijn de burgeroorlog
in burgeroorlog in Libië, de volgende ineenstorting van de machtsbalans in Mali in
het voordeel van de Tuaregs, en de reactie op het verliezen van de
controle op grote delen van Mali door een staatsgreep in Bamako, de
Malinese hoofdstad, openede een nieuw front voor wapenverkopen. De
oorlog in Libië laat ook zijn sporen na in Mauretanië. Deze
leveringen kunnen groeien zolang de olievelden voor de kust van
Mauretanie opbrengsten hebben.
Onderzoek ondersteund door Fonds Vredesprojecten en ook geplaatst op Konfrontatie
