Troubles in the Desert; Mauritania as arms exports destination

Mauritania can hardly be called a hot spot for international arms traders. Although its military expenditure - almost 4 percent of Gross Domestic Product (GDP) - is a real burden for the desert country, in absolute figures the 116 (2009) million US dollars is less than e.g. the costs of one Dutch offshore patrol vessel. Much of it has to be used for salaries and buildings. Mauritania is the kid on the arms bazaar.

The small military budget is hardly a surprise when you look at the economic situation of the country in general. Mauritania is most of all a vast territory of desert, with two cities on the coast and some smaller villages inland. It is primarily known by its iron ore mines in the east (Zouerate) and its rich fishing grounds, its bird migration area's, its dependence on food donations and its black slave labor.

In Mauritania, about 20% of the population lives on less than US$ 1.25 per day. The Gross Domestic Product (GDP) is € 3.2 billion (about half of the annual Dutch spending on Defence) and results in € 888 per capita. Mauritania is among the poorest countries in the world.

However, the miserable economic situation did not prevent the Mauritanian government to shop at the Paris Air Show, where arms producers exhibit their gear. According to Jane's Defence Weekly (26/06/13), Mauritania signed a contract in Paris with Augusta/Westland, for the purchase of an undisclosed number of so called AW-109 Power helicopters. It was not the first big military acquisition of recent years. In 2009, Mauritania was seen by France as an important country to fight Al-Qaeda in the Islamic Maghreb (AQIM) and so arms transfers began. This French vision was revealed from a secret cable(11/01/2010) by the US embassy in Paris. In the Mauritanian capital Noackchot it was decided to actively cooperate with the Africa Command of the US (AFRICOM). Mauritania was even home country for the most important international special forces exercise, Flintlock, in 2013.

France is by far the most important source of Mauritanian arms. Of the European sales worth € 47 million, (2001-2011) almost sixty percent or € 27 million is sold by Paris. SIPRI mentions huge Chinese sales earlier this century valued € 18.3 million. This included a patrol craft and two 2 French helicopters of the Panther Z-9 type, build by the Chinese firm HarbinAircraft Manufacturing Corporation (Hafei), on a license obtained from Eurocopter. Other major deliverances came from Poland (tanks 2002), Brasil (trainer aircraft, 2012). France also exported five trainer aircraft and tanks (or armoured vehicles) in 2010-2012.

About half of all of the deliveries took place in the last three years. The political situation in the region is the major drive behind it. SIPRI states the five French trainer aircraft are sold because of the struggle against AQIM. Jeremy Binnie, the Weekly's Africa and Middle East correspondent, states: “In recent years Mauritania has been developing its ability to counter threats spilling over from neighbouring Mali by acquiring light attack aircraft in the form of four Embraer EMB- 312 Tucanos - which were transferred from France between 2010 and 2011 – and an undisclosed number of new EMB-314 Super Tucanos, the first of which was handed over in October 2012.”

The sales to Mauritania started because of the contra guerilla operations against AQIM in the Mauritanian desert around 2009, but were beefed up since chaos broke out in neighbouring Mali last year. As such the civil war in Libya, the resulting destruction of the balance of powerin Mali in favour of the Tuaregs, and the reaction on the loose of control by a coup d'etat in Bamako, the Malinese capital, opened a new front for arms deals. The civil war in Libya leaves its traces also in Mauritania. These arms transfers can grow as long as oilfields off the coast in Mauritania are delivering.

Written by with the support Fonds Vredesprojecten

Gerommel in de woestijn; Mauritanië koopt wapens

Mauritanië kan moeilijk een hotspot voor internationale wapenhandelaren genoemd worden. De militaire uitgaven zijn weliswaar bijna vier procent van het Bruto Nationaal Product (BNP) en dus een forse aanslag op het budget van het woestijnland. In absolute cijfers is de 116 miljoen Amerikaanse dollars (2009) minder dan Nederland uit heeft gegeven voor de nieuwste grote patrouille schepen. Een groot deel van dat budget gaat bovendien naar weddes en gebouwen. Mauretanië is het kind op de wapenmarkt.

De kleine defensiebegroting kan nauwelijks verbazen als je kijkt naar de economische situatie van het land. Mauritanië is vooral een groot stuk woestijn met twee steden aan de kust en een paar kleinere dorpen landinwaarts. Het is vooral bekend vanwege de ijzerertsmijnen in het oosten (Zouerate), rijke visgronden, wedlands voor overwinterende vogels, en de afhankelijkheid van voedseldonaties en nog steeds voorkomende slavernij.

In Mauritanië leeft ongeveer een vijfde van de bevolking van minder dan $ 1,25 per dag. Het BNP is € 3,2 miljard (ongeveer de helft van wat Nederland alleen al aan het leger spendeert) en komt neer op een gemiddelde van € 888 per inwoner. Mauritanië behoort kortom tot de armste landen in de wereld.

Deze miserabele toestand weerhield de Mauretaanse overheid er niet om op de Paris Air Show van juni jl. Wapens te kopen. Volgens Jane's Defence Weekly (26/06/13) ondertekende Mauritanië een contract in Parijs met Augusta/Westland voor de aanschaf van een niet bekend gemaakt aantal zo genoemde  AW-109 Power helicopters. Het was niet de eerste grote militaire aankoop die recentelijk werd gedaan. In 2009 werd Mauritanië door Frankrijk gezien als een belangrijk land in de strijd tegen Al Qa'ida in de Islamitische Maghreb (AQIM) en wapenleveranties volgden. De Franse visie werd duidelijk uit een geheime telex (11/01/2010) van de VS ambassade in Paris. In Nouakchott, de Mauritaanse hoofdstad, werd besloten om actief samen te gaan werken met het Afrika Commando van de VS (AFRICOM). Mauritanië was zelfs het gastland voor de belangrijkste internationale speciale troepen oefening, Flintlock, in 2013.

Frankrijk is met ruime voorsprong de belangrijkste bron voor Mauretaanse wapens. Van de Europese verkopen ter waarde van € 47 miljoen miljoen in de periode 2001-2011, kwam bijna zestig procent of € 27 miljoen uit Frankrijk. Het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI)  noemt grote Chinese verkopen in het begin van deze eeuw ter waarde van € 18.3 miljion. Hierbij waren patrouille schepen en twee Franse helikopters van het Panther Z-9 type, die worden gebouwd door het het Chinese bedrijf HarbinAircraft Manufacturing Corporation (Hafei). Dat gebeurt op basis van een licentie van Eurocopter. Andere belangrijke leveranciers zijn Polen (tanks in 2002), Brazilië (trainings vliegtuigen, 2012). Franrijk leverde ook nog vijf trainings vliegtuigen en tanks of pantser voertuigen in 2010-2012.

Ongeveer de helft van alle levereingen vonden plaats in afgelopen drie jaar. De politieke situatie in de regio is de belangrijkste reden daarvoor. SIPRI stelt dat de vijf Franse trainings vliegtuigen werden verkocht vanwege de strijd tegen AQIM. Jeremy Binnie, de Weekly's correspondent voor Afrika en het Midden-Oosten, schrijft: “In de afgelopen jaren heeft Mauritanië zijn mogelijkheden ontwikkeld om dreigingen die komen uit buurland Mali te bestrijden door lichte aanvalsvliegtugen aan te schaffen in de vorm van vier Embraer EMB- 312 Tucanos – die werden overgdragen vanuit Frankrijk tussen 2010 en 2011 – en een niet bekend gemaakt aantal nieuwe EMB-314 Super Tucanos, waarvan de eerste werd geleverd in oktober 2012.”

De verkopen aan Mauritanië begonnen in 2009 vanwege de contra-guerilla operaties tegen AQIM in the Mauritaanse woestijn. Ze werden versterkt toen de chaos in buurland Mali vorig jaar begon. Vanuit dat gezichtspunt zijn de burgeroorlog in burgeroorlog in Libië, de volgende ineenstorting van de machtsbalans in Mali in het voordeel van de Tuaregs, en de reactie op het verliezen van de controle op grote delen van Mali door een staatsgreep in Bamako, de Malinese hoofdstad, openede een nieuw front voor wapenverkopen. De oorlog in Libië laat ook zijn sporen na in Mauretanië. Deze leveringen kunnen groeien zolang de olievelden voor de kust van Mauretanie opbrengsten hebben.

Onderzoek ondersteund door Fonds Vredesprojecten en ook geplaatst op Konfrontatie