zondag 24 oktober 2010

Turks militair pensioenfonds koopt wapens met steun Nederlandse overheid

De overheid steekt graag de helpende hand uit als het er om gaat om de wapenindustrie overeind te houden. Niet alleen bij eigen aankopen, maar ook als het om export gaat. Eén van die middelen is het exportkrediet dat de overheid via Atradius Dutch State Business (DSB) aanbiedt voor producten die op de markt niet te verzekeren zijn. Het gaat daarbij vooral sectoren die voor de Nederlandse economie of Staat van groot belang zijn, naast scheepsbouw, waterwerken, landbouw (technologie), hoort daar ook de (maritieme) militaire sector bij, met als hoofdrolspelers Thales Nederland en scheepsbouwer Damen.

Buitenproportioneel


De afgelopen jaren waren het vooral de leveringen aan Indonesië (2004: 501m€ en 2006: 504m€) en Marokko (2008: 848m€) die het aandeel van de militaire orders binnen de door Atradius DSB verstrekte polissen buitenproportioneel maakten.

De exporten van militaire goederen door Nederlandse bedrijven (1,58 miljard euro per jaar) zijn 0,3 % van de totale export. Het aandeel gedekte militaire exporten door de Nederlandse staat ligt opmerkelijk hoger. Een substantieel deel van de Nederlandse wapenexport wordt mogelijk gemaakt door kredietverzekeringen.

Maleisië

In 2009 was er maar een militaire order waarvoor de overheid een exportkredietverzekering verstrekte. In dat jaar werd een polis voor een maximale schadevergoeding van een kleine veertig miljoen afgesloten tussen Thales en de Boustead Naval Shipyard SDN BHD. Het ging hierbij om de levering van materiaal en onderdelen voor de revisie en modernisering van de sensoren van twee Maleisische fregatten van de Kasturi-klasse. Ook de levering, installatie, van optische- en gevechtssystemen en training en services voor het gebruik ervan vielen onder de risicodekking van deze polis.

Turkije

Dit jaar gaat het weer om een levering door Thales Nederland. Nu gaat het om een polis met een waarde van een kleine vijfendertig miljoen euro voor de levering van radarsystemen (Sting en Smart-S) aan Aselsan. Dit Turkse elektronicabedrijf is voor 85% in handen van een pensioen fonds van Turkse militairen, het zogenaamde Turkish Armed Forces Foundation (TSKGV). TSKGV is een fonds met miljarden in kas en vult zich met een deel van de militaire salarissen, bedrijfswinsten en overheidssubsidies. Het hoeft geen belasting te betalen. Rendementen van 25% zijn dan ook geen uitzondering, schrijft Fortune in een portret van het moederfonds OYAK. De vraag komt op waarom Thales zich niet op de markt kan verzekeren en de overheid nodig heeft om de risico’s van het handelen in wapens met zo’n rijke en vooral ook dubieuze klant af te dekken.

Indonesië

Zeer waarschijnlijk komt er dit jaar of begin volgend jaar nog een grote aanvraag voor een kredietverzekering binnen. Het zal gaan om de bouw van een fregat op de Indonesische werf PT Pal in Surabaya. Het fregat wordt 105 meter lang en 200 ton zwaar. Met de opdracht is 171 miljoen euro gemoeid. Het schip zal gebouwd worden met kennis van en naar ontwerp van het Nederlandse bedrijf Damen. Eerder leverde de onder andere in Vlissingen gevestigde scheepswerf vier korvetten aan de archipelstaat. Hiervoor werd een exportkrediet van een miljard euro werd uitgetrokken (in twee delen, zie boven). Dat het Indonesische leger zich nog steeds schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen, geweld tegen burgers en corruptie lijkt geen bezwaar voor de stevige banden met Nederland. Je zou kunnen denken dat de ene hand niet weet wat de andere doet, maar daar is geen sprake van. Het omgekeerde argument wordt hier gehanteerd: als wij leveren dan hebben we invloed en kunnen een bijdrage leveren aan wat overheid en maatschappelijk middenveld security sector reform noemen.

Een stap

Een streng beleid op het terrein van overheids exportfinanciering is mogelijk. De Verenigde Staten sluiten militaire leveringen uit van ondersteuning door de exportkredietsverzekerings maatschappij: EXIM. De regels van EXIM zijn voor meerdere uitleg vatbaar, maar het overnemen van een dergelijk beleid zou toch al een stap in de goede richting zijn. Nu profiteert juist de wapenindustrie bovenmatig van de regeling.

Martin Broek

Voor een overzicht van berichten en rapporten over exportkredieten en wapenhandel die ik en anderen eerder schreven klik hier.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Dit was 'n bietjie op voorwaarde dat daar' n baie daar buite wat net wag vir die regte.

Anoniem zei

Hoi, Neat post. Er is een probleem met uw site in Internet Explorer, zou dit te testen ... IE is nog steeds de marktleider en een groot deel van de mensen zullen je prachtige schriftelijk missen omdat van dit probleem.