vrijdag 5 januari 2018

Dutch arms export licenses and exports 2007-2016

Als reactie op een bericht over een onderzoek naar Nederlandse wapenhandel schreef ik op de website van de NVJ (zie hieronder). Later heb ik deze reactie nog wat uitgebreid en aangepast. Ook maakte ik de volgende tabel met de gevens over Nederlandse vergunningen voor wapenexporten zoals vermeld in het Nederlandse en EU jaarraport. Uit dat laatste rapport komt ook het cijfer over de exporten.

Year
EU Licenses
EU exports
Dutch annual report licenses
2016*
1,416.37
565.89
1,416.38
2015
872.60
591.60
677.37
2014
2,065.31
250.37
1,854.67
2013
963.50
252.51
733.85
2012
941.03
603.27
352.45
2011
715.04
771.87
415.75
2010
1,046.96
676.35
912.88
2009
1,409.90
567.37
1,314.71
2008
1,257.61
469.13
1,125.75
2007
873.71
784.21
717.03
* EU figures 2016 based on leaked unfixed version of 19the annual report on arms exports.

For EU figures ENAAT http://enaat.org/eu-export-browser was used (based on EU annual reports)
For Dutch figures Stop Wapenhandel overview was used (based on NL FA reports) (http://www.stopwapenhandel.org/sites/stopwapenhandel.org/files/tabel20072016.pdf)

Dutch reports of licenses are higher, because exports are mentioned which are re-exported from another EU country. To prevent double counting EU figures are corrected.

Opensource onderzoeksproject naar Nederlandse wapenhandel
Geplaatst in Journalistiek op donderdag 4 januari 2018, 12:56

NIEUWS

Volgende week start het opensource onderzoeksproject 'Explosieve Export' naar de Nederlandse wapenhandel door Lighthouse Reports, een Nederlands team van onderzoeksjournalisten dat zich voornamelijk richt op verhalen over oorlog en vrede en de dataredactie van KRO-NCRV. Het internationale onderzoeksplatform Bellingcat helpt mee om te onderzoeken of wapens van Nederlandse origine worden ingezet bij mensenrechtenschendingen, betrokken zijn bij burgerdoden of in de handen van twijfelachtige regimes zijn gevallen.

Tijdens een tiendaagse bootcamp, die maandag 8 januari start, gaat een tijdelijke redactie van data-experts, onderzoeksjournalisten en open-source onderzoekers fulltime aan de slag met als centrale vraag: is het mogelijk om door publieke bronnen te onderzoeken te traceren waar de door Nederland geleverde wapens echt terechtkomen? Ze verzamelen gegevens van social media en andere openbare bronnen. Via #dutcharms wordt de hulp van het publiek ingeschakeld om de exacte locaties en identiteit van dit wapentuig te achterhalen.

Jochem de Jong, Mediadirecteur KRO-NCRV: “Als journalistieke organisatie willen we meer dan alleen zenden. We willen het publiek nauw betrekken, zoals we bijvoorbeeld al doen met De Monitor. Bovendien tonen internationale platforms als Bellingcat aan dat de bestaande journalistiek niet meer het monopolie heeft op research en informatieverwerking. Ik ben heel benieuwd naar de resultaten van deze veelbelovende samenwerking.”

Tijdens de bootcamp zijn de bevindingen te volgen via dutcharms.nl en op twitter via #dutcharms. De resultaten van het onderzoek worden 19 januari bekendgemaakt op dutcharms.nl  

REACTIES martin broek, 5 januari 2018, 11:20

Het gebeurt niet vaak dat ik een bericht krijg over reguliere Nederlandse wapenhandel.  Meestal gaan berichten het over kleine wapens in handen van motorbendes of kleinschalige smokkel. De Nederlandse wapenhandel die valt onder het wapenexportbeleid krijgt nauwelijks aandacht. Verfrissend dat het wordt opgepakt.

Maar mijn Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft hele andere cijfers dan in bovenstaande tabel en dan ook nog eens over afgegeven vergunningen (die doorgaans hoger uitpakken dan exporten).

Ik vermoed dat de onderzoekers de individuele orders uit de maandrapporten (zie https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/exportcontrole-strategische-goederen/documenten/rapporten/2016/10/01/overzicht-uitvoer-militaire-goederen) hebben opgeteld (maar ik heb dat niet nagerekend) en daarbij ook de herhaalde/verlengde, (die komen dan dubbel voor) en tijdelijke (die komt weer terug na bijvoorbeeld een export voor een wapenbeurs) en doorvoer. Dan staan er nog cijfers op de verkeerde plek. Zijn er leveringen om administratieve redenen opgenomen en is dat alles niet geschikt om een totaal cijfers uit te halen.

Jaarcijfers rond Nederlandse vergunningen voor wapenexporten staan in het jaarraport dat al 20 jaar verschijnt. De maandraporten zijn een extra om individuele orders te kunnen beoordelen. Zie voor een juist overzicht van vergunningafgifte (op basis van jaarraporten BuZa):
http://www.stopwapenhandel.org/sites/stopwapenhandel.org/files/tabel20072016.pdf

Een overzicht van daadwerkelijk geleverde wapens wordt door Nederland wel - hetzij met tegenzin omdat het niet zou passen binnen de gehanteerde methode (en er kleven onmiskenbaar duidelijke nadelen aan voor een leverancier van onderdelen als Nederland) - gerapporteerd aan de EU. Het 19e EU jaarraport verschijnt binnenkort. Hier een link naar het 18th Annual Report on Arms Exports:  http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017XG0516(01)&qid=1494941796687&from=EN 

Deze cijfers zijn wel aangepast omdat als Nederland een subwapensysteeem levert aan bijvoorbeeld Duitsland of Fankrijk en dit vervolgens geëxporteerd wordt de Nederlandse levering niet opgenomen wordt. omdat er anders dubbeltellingen voor Europese export zouden ontstaan. Juist voor Nederland als leverancier van subsystemen een belangrijk verschil. (In week 50, 2017 had ik het al over een andere bron).

Het EU rapport beslaat zo’n 500 pagina’s tabellen. Het is gemakkelijker om http://enaat.org/eu-export-browser/export.en.html?source=Netherlands te raadplegen.  Informatie kan hier geordend worden op bijvoorbeeld vergunning, export, wapentype, land van bestemming. Ook hieruit wordt duidelijk dat de bovenstaande cijfers veel te fors uitvallen.

Aan het overdrijven van de Nederlandse wapenexport heeft niemand iets. Het wijzen naar exporten die niet deugen in het kader van een restrictief wapenexportbeleid wel. Dat gebeurt in Nederland nauwelijks. Er lijkt in de media geen ruimte voor. Het valt te prijzen dat Lighthouse Reports het onderwerp wel oppakt.

Martin Broek