Fotobijschrift: Dit is een ontwerp van een helikoptervliegdekschip dat Damen had willen leveren. Bron: www.militaryphotos.net
Eind 2009 schreef ik een artikel over een ophanden zijnde levering van oorlogschepen aan Rusland. Damen was een van de partijen die genoemd werd als mogelijke leverancier: "Ja, we praten erover (...) ook met Nederland” aldus hoofd van de Russische marine Vladimir Vysotsky.
Het leek er op dat dit bericht de wereld in werd geslingerd om de prijs van het Franse aanbod te drukken. Het is uiteindelijk dan ook de 650 voet lange Mistral geworden. De Mistral is bewapend met raketten en machiengeweren. Bij de levering is sprake van een geschatte waarde van € 520 miljoen (750 miljoen US$).
EU-lidstaten Litouwen en Letland staan op hun achterste benen. Ze beklagen zich dat ze niet geconsulteerd zijn. "We hoorden over de deal uit de media," zegt de minister van Defensie van Litouwen. De minsiter van Buitelandse Zaken van Letland stelt: "We zouden in een betere positie geweest zijn als we vooraf waren geraadpleegd en als er in het openbaar over bericht was."
De Estse minister van Buitenlandse Zaken is een realist, hij zeg: "Feitelijk is Rusland gekwalificeerd als partner voor de NAVO en EU en er zijn geen restricties van kracht tegen wapenleveranties aan dit land. Het zou dus alleen een moreel of politiek onderwerp worden." Hij vervolgt door te zeggen dat dit "onderwerp geen scheiding moet veroorzaken in de NAVO of EU." Hij gaat geen problemen veroorzaken en trekken aan een dood paard.
Niettemin is het een weer een voorbeeld dat de gedragscode wapenexporten een tandeloze tijger is. The EU Observer stelt koeltjes dat er geen wet is die wapenexporten regelt. "Maar er is in 2008 wel een politieke verplichting aangenomen om geen wapens of componenten te verkopen aan landen die de mensen rechten schenden, een risico vormen voor regionale stabiliteit of de veiligheidsbelangen van de EU-bondgenoten schaden. Deze code werd getekend door het Franse voorzitterschap vier maanden na de oorlog met Georgië."
Otfried Nassauer van de Berlin Information-center for Transatlantic Security (BITS) plaatst een en ander in een grotere context. Niets nieuws onder de zon volgens de Duitse onderzoeker, Pakistan kocht immers Duitse onderzeeërs waarmee het kernraketten af kan schieten. Waarom dan wel een verkoop verbieden van landingsschepen aan Rusland? Het zou leiden tot "dubbele standaarden." Een Frans diplomaat suggereert dat de code bedoeld is voor landen als Noord-Korea.
Bron: Andrew Rettman, French warship deal opens wound in EU and Nato, EU-Observer 11 februari 2010.
