Maar die afspraken bedoel ik niet. Nee, ik bedoel de verdragen die werkelijk alles voor een logistieke operatie regelen van begin tot eind. Want een goed transport begint met goede verdragen, die werkelijk alles regelen. Dat staat in elke manual van het Amerikaanse leger voor transportorganisaties.
Ook de Minister van Defensie Kamp was van het bestaan overtuigd. Hij schrijft op 18 februari 2003 dat er een bilaterale overeenkomst bestaat “over het transport van troepen en militair materieel. Zowel deze overeenkomst als de bijbehorende regelingen en nadere overeenkomsten zijn geheim. Volgens artikel 7, onder d., van de Rijkswet goedkeuring en bekendmaking verdragen worden dergelijke documenten niet ter goedkeuring aan het parlement voorgelegd.”
In het boek van de Commissie Davids lees ik echter dat onderzoek naar een dergelijk verdrag geen relevant gegeven heeft opgeleverd. Daarmee wuift de Commissie mijn vermoeden weg, maar ook - en dat doet er meer toe - de opmerking van de Minister. En niet alléén van de Nederlandse Minister van Defensie, maar ook van PvdA-leider Wouter Bos die er naar verwees, toen hij stelde dat de transporten niet gestopt konden worden. Belangrijker is misschien dat de Commissie Davids en passant de Belgische premier Guy Verhofstadt declasseert. Ook die stelde immers dat geheime Host Nation Verdragen aan de basis staan van de toestemming tot doorvoer van Amerikaanse wapens. Niet waar, aldus Davids.
Wel heeft de Commissie een memo gevonden gedateerd op dezelfde dag dat Kamp zijn antwoorden naar de Kamer stuurt. In dit memo schrijft een ambtenaar dat er geen formeel juridische verplichting is voor het geven van transport- of overvliegvergunningen op grond van een NAVO of bilateraal verdrag. De NAVO moet eerst een Simple Alert of hogere alarmeringsfase uitvaardigen voordat hier sprake van kan zijn.
De NAVO heeft een speciaal HNS-document: 'allied joint host nation support doctrine & procedures,' daarin staat dat host nation support plaats vindt op basis van overeenkomsten tussen het ontvangende en zendende land. Dat betekent dat in een van die overeenkomsten tussen Nederland en de NAVO of de VS moet staan dat Nederland alleen medewerking geeft als de NAVO een Simple Alert uitvaardigt (idem België). Die overeenkomst zelf heeft de Commissie Davids niet gezien. Ze rapporteert dus uit tweede hand.
Daarmee hebben we gelijk een probleem van de Commissie Davids te pakken. Ze neemt ontkenningen voor waar aan. Ook als dat strijdig is met de geschreven tekst van een Nederlandse Minister van Defensie en de woorden van de Belgische Premier. Dit soort goedgelovigheid maakt een onderzoek wel overzichtelijk, maar doet daarmee ook weinig recht aan de al een halve eeuw durende pogingen teksten over (wartime) host nation support boven water te krijgen.
Misschien zit ik er helemaal naast en is er niets geheim. Is de Commissie alleen maar vergeten er naar te vragen, maar dan is het een koudkunstje het rapport, verdrag, overeenkomst of MoU waarin e.e.a. geregeld is openbaar te maken. Daarop is nu het wachten.
(Column geschreven voor www.konfrontatie.nl)
Rapport Davids (doorzoekbaar).
Zie ook: Grote_hoeveelheden_wapens_via_Nederland_naar_Irak
